Το μεταναστευτικό, με τις τρέχουσες εξελίξεις αποδεικνύεται ότι είναι το βασικότερο πρόβλημα. Γιατί ναι μεν οι μεγάλες εταιρείες κρουαζιέρας έχουν κάνει από πέρσι τα πλάνα τους για το 2018 όμως είναι ορατός ο κίνδυνος να αρχίσουν τις αλλαγές δρομολογίων, εκτός Ελλάδας και τις ακυρώσεις.
Σε μία περίοδο κατά την οποία η ελληνική κρουαζιέρα προσπαθεί να κάνει στην ουσία διαχείριση ζημιών ενόψει του 2018, το κρίσιμο θέμα του μεταναστευτικού, με κοινωνικές-οικονομικές και πολιτικές διαστάσεις, λειτουργεί ανασταλτικά δημιουργώντας έντονο προβληματισμό στα στελέχη του κλάδου. Οι δυσοίωνες προβλέψεις για την κρουαζιέρα στην Ελλάδα το 2017 φαίνεται να επιβεβαιώνονται σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που περιλαμβάνουν στατιστικές έως τα τέλη Αυγούστου.
Στους 42 προορισμούς σημειώθηκαν 3.258 προσεγγίσεις μειωμένες κατά 24 % δηλαδή 1.032 προσεγγίσεις λιγότερες σε σύγκριση με το 2016 και 4.422.679 επιβατοαφίξεις μειωμένες κατά 774.439, ποσοστό 15 % συγκριτικά με τον περασμένο χρόνο. Σύμφωνα με υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου στην Ελλάδα οι ενδείξεις για το 2018 δείχνουν να είναι πλησίον στο 2017 με ίσως μικρή βελτίωση.
«Το 2018 δεν φαίνεται να είναι πολύ καλύτερο γιατί είναι άγνωστο πόσο θα βελτιωθούν οι καταστάσεις στη γείτονα Τουρκία, τι μέλλει γενέσθαι με την τρομοκρατία, μεταναστευτικό, αλλά και την γενικότερη οικονομική κρίση» επεσήμαναν πριν από λίγες εβδομάδες. Τελικά το μεταναστευτικό, με τις τρέχουσες εξελίξεις αποδεικνύεται ότι είναι το βασικότερο πρόβλημα. Γιατί ναι μεν οι μεγάλες εταιρείες κρουαζιέρας έχουν κάνει από πέρσι τα πλάνα τους για το 2018 όμως είναι ορατός ο κίνδυνος να αρχίσουν τις αλλαγές δρομολογίων, εκτός Ελλάδας και τις ακυρώσεις.
«Χτυπώντας τον κώδωνα για μια φορά ακόμη βλέποντας το μεταναστευτικό πρόβλημα να οξύνεται ιδιαίτερα στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου πρέπει τα αρμόδια υπουργεία αλλά και οι τοπικοί άρχοντες να χειριστούν το θέμα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Γνωρίζουμε όλοι τα αρνητικά αποτελέσματα στην κρουαζιέρα για το 2017 που σύντομα θα επισημοποιηθούν, αναλογιζόμενοι βέβαια τις αιτίες που συνέβαλαν σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα, μας ανησυχεί ιδιαίτερα το μεταναστευτικό μετά την εξέλιξη στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου τελευταίως» επισημαίνει ο πρόεδρος της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιερόπλοιων και Φορέων Ναυτιλίας, Θεόδωρος Κόντες:
«Η συμπεριφορά των γειτόνων μας στο θέμα αυτό και όχι μόνο μας προβληματίζουν ιδιαίτερα γιατί πιστεύουμε ότι αν ηρεμίσουν τα πνεύματα και διαχειριστούμε με τον καλύτερο τρόπο το μεταναστευτικό μπορεί το ανατολικό Αιγαίο να γίνει ο πρώτος προορισμός κρουαζιέρας, με την πολυνησία που διαθέτει, την Ελληνική και Τούρκικη ακτογραμμή μια που τα αξιοθέατα και μνημεία έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον διεθνώς. Πρέπει άμεσα να παρθούν αποφάσεις για τη σωστή διαχείριση και καλή γειτονία ούτως ώστε να βελτιωθεί άμεσα η παρούσα εικόνα και να αρχίσει να υπάρξει και πάλι ενδιαφέρον στην κρουαζιέρα με τους πλέον ενδιαφέροντες προορισμούς από το 2018 σταδιακά, φθάνοντας στα επιθυμητά αποτελέσματα του παρελθόντος και ει δυνατόν να υπερβούν σημαντικά» και προσθέτει:
«Πιο συγκεκριμένα για το μεταναστευτικό δεν υπάρχουν προτάσεις βελτίωσης παρόλες τις παρεμβάσεις μας και τα γεγονότα που συμβαίνουν. Ακόμη υπάρχουν στην σκέψη των tour operators οι εικόνες του προσφυγικού δράματος μέσα στο λιμάνι του Πειραιά, πρόσφατα η προσωρινή εγκατάσταση στην προβλήτα κρουαζιέρας του Κατάκολου, αλλά και τα πρόσφατα γεγονότα στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου- Μυτιλήνη, Χίος, Σάμος, Κως κλπ. Διάφορες προτάσεις για φιλοξενία σε επιβατηγά πλοία σε συγκεκριμένους προορισμούς με πλήρη control που είχαν γίνει στο παρελθόν είχαν πέσει στο κενό. Χάθηκαν περίπου δύο χρόνια και ακούμε τώρα πάλι ότι θα ξανά εξετασθεί το θέμα να φιλοξενηθούν σε πλοία. Ίσως δεν υπήρχαν στο παρελθόν τα κατάλληλα πλοία αλλά και οι ανάλογοι πλοιοκτήτες.»
Ο Θεόδωρος Κόντες κάνει έκκληση προς την κυβέρνηση για την άμεση αντιμετώπιση της κατάστασης:
«Βέβαια η κατάσταση έχει επιδεινωθεί τελευταίως δραματικά, με την απαγόρευση διακίνησης στην ενδοχώρα, αλλά και την άρνηση των περισσοτέρων Ευρωπαίων να δεχθούν ποσοστό όπως είχε συμφωνηθεί. Έτσι λοιπόν η ασφυξία εντείνεται στα νησιά μας και η ζημιά για τον θαλάσσιο τουρισμό προβλέπεται να μεγεθυνθεί. Είναι άκρως επείγον λοιπόν η σωστή διαχείριση στο πρόβλημα αυτό για να προλάβουμε μεγαλύτερο κακό τα επόμενα χρόνια στον θαλάσσιο τουρισμό μας.
Απαιτούμε άμεση αντιμετώπιση».
Τα συνολικά έσοδα από την κρουαζιέρα στα ελληνικά λιμάνια υπολογίζονται στα 489 εκατ. ευρώ για το 2015, έτος για το οποίο υπάρχουν στοιχεία. Η Ελλάδα αν και είναι ο 4ος δημοφιλέστερος προορισμός στην Ευρώπη, είναι μόλις 8η σε έσοδα. Η κρουαζιέρα φέρνει στις ελληνικές ακτές το 10% των τουριστών που επισκέπτονται κάθε χρόνο τη χώρα μας, αλλά μόνο το 3% των συνολικών τουριστικών εσόδων.
Οι τουρίστες
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της διαΝΕΟσις στην Ελλάδα 42 λιμάνια φιλοξενούν κάθε χρόνο 5,2 εκατομμύρια κινήσεις επιβατών σε 4.300 κρουαζιέρες. «Κινήσεις επιβατών», παρεμπιπτόντως, αποκαλούνται οι στάσεις που κάνει κάθε επιβάτης σε λιμάνια κατά τη διάρκεια της κρουαζιέρας του. Ένα κρουαζιερόπλοιο 1.000 επιβατών που κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του ελλιμενίζεται σε τέσσερα λιμάνια μετρά 4.000 «κινήσεις επιβατών». Αυτό είναι και το χρησιμότερο μέγεθος για την αγορά της κρουαζιέρας.
Περισσότεροι από δύο εκατομμύρια μεμονωμένοι ταξιδιώτες φτάνουν στα ελληνικά λιμάνια με κρουαζιερόπλοια κάθε χρόνο, αλλά το επίσημο στοιχείο που αφορά την αγορά είναι το πόσες στάσεις -«κινήσεις» κάνουν αυτοί οι επιβάτες στα λιμάνια μας. Ο αριθμός αυτός τα τελευταία χρόνια είναι λίγο-πολύ σταθερό γύρω στα 5-5,5 εκατομμύρια κινήσεις. Από αυτά τα 42 λιμάνια μόνο 6 λειτουργούν ή λειτούργησαν στο πρόσφατο παρελθόν ως λιμένες αφετηρίας: Ο Πειραιάς, το Ηράκλειο, η Θεσσαλονίκη, η Ρόδος, το Λαύριο και η Κέρκυρα. Η Ελλάδα έχει μερίδιο περίπου 11% στις προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων στη Μεσόγειο, αλλά μόνο 8% στον αριθμό των επιβατών και μόλις 6% σε αριθμό home-portings. Την ίδια ώρα, το 50,4% των home-portings της Μεσογείου γίνονται στους 7 λιμένες αφετηρίας της Ιταλίας και το 31,4% στους 15 λιμένες αφετηρίας της Ισπανίας.