Μια αρχαία τέχνη σβήνει αργά και σιωπηλά. Τα καρνάγια – οι ταρσανάδες που κάποτε γέμιζαν τις ακτές του Αιγαίου και του Ιονίου με ήχους σφυριών και άρωμα πεύκου – μετρούν πια τις τελευταίες τους ανάσες.
Από τα περίπου 300 ξύλινα ναυπηγεία που λειτουργούσαν στην Ελλάδα μέχρι πριν λίγες δεκαετίες, σήμερα λιγότερα από 70 συνεχίζουν τη λειτουργία τους. Τα υπόλοιπα έχουν κλείσει, εγκαταλειφθεί ή καταστραφεί, συχνά με κρατική εντολή. Και μαζί τους χάνεται ένας ολόκληρος πολιτισμός που για αιώνες συνέδεσε τη χώρα με τη θάλασσα, το εμπόριο, την ανεξαρτησία και την ελευθερία.
Στο εκτενές αφιέρωμα του περιοδικού Saronic Magazine, ξεχωρίζει το καρνάγιο του Γιάννη Πράσινου στη Σαλαμίνα, ένα από τα ελάχιστα που συνεχίζουν να λειτουργούν με τον παραδοσιακό τρόπο. Εκεί, ο Βασίλης Βασιλειάδης, ναυπηγός του ΕΜΠ και πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Ναυπηγείων – Ταρσανάδων, υποδέχθηκε πρόσφατα εκπαιδευτικούς δημοτικών σχολείων του Πειραιά, μεταφέροντάς τους στον κόσμο της ξύλινης ναυπηγικής και του θαλάσσιου ελληνικού πολιτισμού.
Σκοπός της δράσης, που υλοποιείται από το 2019 με πρωτοβουλία του Συλλόγου, είναι να εξοικειωθούν οι εκπαιδευτικοί με αυτή τη σχεδόν χαμένη τέχνη, ώστε να τη μεταλαμπαδεύσουν στα παιδιά μέσα από τη διδασκαλία τους – δίνοντας νέα πνοή σε μια παράδοση που κινδυνεύει να αφανιστεί.
Η ιστορία του Συλλόγου ξεκίνησε ουσιαστικά το 2015, όταν οι τελευταίοι μάστορες, όπως ο κ. Λέκκας στην Αργολίδα και ο κ. Δενδρινός στη Θάσο, ύψωσαν κραυγή αγωνίας: «Μην αφήσετε την τέχνη μας να χαθεί!» Ήταν η σπίθα που οδήγησε στη συγκρότηση ενός φορέα ο οποίος σήμερα δίνει μάχη για να κρατήσει ανοιχτά τα καρνάγια, να διαφυλάξει την τεχνογνωσία και να ενθαρρύνει τη μετάδοσή της.
«Κάθε σκαρί που καίγεται αντί να συντηρείται, είναι ένα κομμάτι της συλλογικής μας μνήμης που χάνεται», αναφέρουν χαρακτηριστικά στο αφιέρωμα.
Τα καρνάγια δεν είναι απλώς επαγγέλματα ή εργαστήρια. Είναι πολιτιστικά κύτταρα, είναι μουσεία εν λειτουργία, είναι ζωντανή Ιστορία. Είναι μια κληρονομιά που δεν ανήκει μόνο στο παρελθόν αλλά μπορεί να γίνει δημιουργικό παρόν και ελπιδοφόρο μέλλον – αρκεί να υπάρξει στήριξη από την πολιτεία, την τοπική αυτοδιοίκηση, την παιδεία και την κοινωνία των πολιτών.
Η ελπίδα βρίσκεται στους νέους ανθρώπους. Σε εκείνους που μπορούν να μάθουν, να δημιουργήσουν και να συνεχίσουν μια τέχνη που η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει.
Με πληροφορίες από τη σελίδα tornosnews.gr
