Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 2000 – Πέμπτη 26 Σεπτεμβρίου 2024…. Ποιος μπορεί να ξεχάσει αλήθεια;
Συμπληρώνονται φέτος 24 χρόνια από το τραγικό συμβάν του ναυαγίου του «Εξπρές Σάμινα” κατά το οποίο 82 συνάνθρωποί μας έχασαν τη ζωή τους.
Η Πάρος βρίσκεται στο προσκήνιο. Ο λόγος; Το μνημόσυνο για τις ψυχές που χάθηκαν εκείνο το μοιραίο βράδυ….
“Η Ιερά Μητρόπολις Παροναξίας, το Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Εκατονταπυλιανής και ο Δήμος Πάρου θα πραγματοποιήσουν όπως κάθε χρόνο, μνημόσυνο την ημέρα αυτή, μετά την τέλεση της Θείας Λειτουργίας στο Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Εκατονταπυλιανής και εν συνεχεία, στις 11:30 π.μ., θα τελεστεί τρισάγιο στο Παρεκκλήσιο του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, που ανηγέρθη στη τοποθεσία «Κορακιές» εις μνήμην των απολεσθέντων αδελφών μας.
Παρακαλούνται όλοι οι ευσεβείς Χριστιανοί να παραστούν στη Θεία Λειτουργία και στις επιμνημόσυνες τελετές, για να συμπροσευχηθούμε,για την ανάπαυση των ψυχών των κεκοιμημένων αδελφών μας και να συμπαρασταθούμε έμπρακτα και αδελφικά στους πονεμένους συγγενείς τους”.
Εκείνο το βράδυ
Ήταν 26 Σεπτεμβρίου του 2000 στις 22.15 το βράδυ όταν το επιβατηγό – οχηματαγωγό πλοίο «Εξπρές Σαμίνα» προσέκρουσε στο σύμπλεγμα βραχονησίδων «Πόρτες», δύο ναυτικά μίλια ανοιχτά της Πάρου.
Πανικός και τρόμος επικράτησε στο πλοίο αμέσως μετά την πρόσκρουση. Το ρεύμα στο πλοίο κόβεται και επικρατεί συσκότιση. Αλλόφρονες επιβάτες και πλήρωμα προσπαθούν να βρουν τις σωστικές λέμβους, ενώ πολλοί μέσα στον πανικό τους βουτούν στη θάλασσα για να σωθούν.
Ο καιρός δεν ήταν σύμμαχος αφού έπνεαν άνεμοι έντασης 8 μποφόρ. Το ρήγμα που υπέστη το πλοίο από τη σύγκρουση ήταν τόσο μεγάλο που μέσα σε 25 λεπτά το «Εξπρές Σαμίνα» βρέθηκε στο βυθό της Πάρου παρασέρνοντας στο θάνατο 81 από του συνολικά 510 επιβάτες.
Για το συμβάν ενημερώνεται ο θάλαμος επιχειρήσεων υπουργείου Ναυτιλίας ενώ οι επιβάτες τηλεφωνούν στα μέσα ενημέρωσης μιλώντας για βύθιση του πλοίου.
Πρώτοι στο σημείο του ναυαγίου φτάνουν οι ψαράδες της Πάρου οι οποίοι έσωσαν πολλούς από τους ναυαγούς. Αρκετοί κάτοικοι του νησιού στο άκουσμα της είδησης πήγαν στις παραλίες ώστε να βοηθήσουν τους επιβάτες – ναυαγούς του «Εξπρές Σαμίνα» είτε προσφέροντας ρούχα και κουβέρτες είτε συμμετέχοντας στις προσπάθειες των διασωστών. Στο πλοίο επέβαιναν και στρατιώτες που επέστρεφαν από την άδειά τους και έλαβαν ενεργά μέρος στη διάσωση των ναυαγών. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Βασίλη Ραχούτη, του ήρωα του Express Samina. Ο 19χρονος φαντάρος ήταν αυτός που έπαιξε καθοριστκό ρόλο ώστε να σωσούν δεκάδες επιβάτες… Και χάθηκε στα νερά των Κυκλάδων.
Το Λιμεναρχείο Πάρου έδωσε εντολή να μεταβούν όλα τα παραπλέοντα σκάφη και σε βρετανικά πολεμικά στο σημείο του ναυαγίου.
Στο υπουργείο Ναυτιλίας στην Αθήνα επικρατεί παγωμάρα. Τα τηλέφωνα χτυπούσαν συνεχώς από συγγενείς που ζητούσαν να μάθουν αν οι δικοί τους άνθρωποι είναι καλά στην υγεία τους.
Δεκάδες οικογένειες βυθίστηκαν στο πένθος φωνάζοντας για δικαιοσύνη και ζητώντας να μάθουν ποιος ευθύνεται που χάθηκαν τόσο άδικα οι δικοί τους άνθρωποι.
Πολλοί επιβάτες κατηγόρησαν το πλήρωμα για αδιαφορία, αρκετοί μίλησαν για τις προδιαγραφές του «Εξπρές Σαμίνα» που δε θα έπρεπε πια να εκτελεί δρομολόγια αλλά και για τις ευθύνες του πλοίαρχου και υποπλοίαρχου.
Οι εμφανείς αίτιες για την βύθιση του «Εξπρές Σαμίνα» σύμφωνα και με τα πορίσματα είναι οι παρακάτω:
* Τα ανοικτά στεγανά. Πρόκειται για τις υδατοστεγείς μπουκαπόρτες οι οποίες ήταν ανοικτές, αφού κανείς δεν φρόντισε να τις κλείσει. Η ευθύνη για το ασφάλισμα των μπουκαπορτών βαρύνει τον Α’ μηχανικό.
* Τα 17 ανασφάλιστα φορτηγά που μετακινήθηκαν με αποτέλεσμα να πάρει κλίση το πλοίο και να επιταχυνθεί η βύθιση του.
* Τα παλιά και κακοσυντηρημένα σωστικά μέσα. Μια από τις σωσίβιες λέμβους δεν λειτούργησε και οι ναυαγοί που είχαν επιβιβαστεί σε αυτή παρασυρθήκαν από τα κύματα, ενώ τα σωσίβια ήταν τριών δεκαετιών.
* Η λάθος ενημέρωση του κέντρου συντονισμού διάσωσης.
* Οι λανθασμένες ενέργειες και οι παραλείψεις του πλοιάρχου Β. Γιαννάκη και του υποπλοιάρχου Αν. Ψυχογιού.
* Το ότι πλοίο ταξίδευε τον τελευταίο μήνα πριν από το ναυάγιο χωρίς τα αναγκαία πιστοποιητικά και δεν υπήρχαν λίστα επιβατών ούτε σχέδιο εγκατάλειψης του.
Ο πλοίαρχος Βασίλης Γιαννακής καταδικάστηκε σε κάθειρξη 12 ετών για τα εγκλήματα της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, της σωματικής βλάβης από αμέλεια και της διατάραξης της ασφάλειας της υδάτινης συγκοινωνίας με ενδεχόμενο δόλο.
Μαζί με τον Γιαννακή καταδικάστηκαν ο υποπλοίαρχος Αν. Ψυχογιός σε κάθειρξη 12 ετών και 10 μηνών, ο Α΄ μηχανικός Γ. Σκιαδαρέσης σε κάθειρξη 7 ετών, ο ύπαρχος Γ. Τριαντάφυλλος σε φυλάκιση 5 ετών και οι υπεύθυνοι της πλοιοκτήτριας εταιρείας (Μinoan Flying Dolphins) Κ. Κληρονόμος και Ν. Βικάτος σε φυλάκιση 2 ετών έκαστος.
Ο αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Μinoan Flying Dolphins, Παντελής Σφηνιάς, μη αντέχοντας το βάρος της τραγωδίας και της πίεσης που του ασκήθηκε έδωσε τέλος στη ζωή του λίγους μήνες αργότερα πέφτοντας από τον έκτο όροφο του κτιρίου της εταιρείας στην Ακτή Κονδύλη. Ήταν το τελευταίο θύμα της τραγωδίας του «Εξπρές Σαμίνα» που σκόρπησε το θάνατο σε 82 ανθρώπους.