Πέντε ελληνικά νησιά (τέσερα στις Κυκλάδες ήτοι Αμοργός, Τήνος, Κίμωλος, Σίκινος και τα Κύθηρα στο Νότιο Αιγαίο) μπήκαν συμβολικά φέτος στη λίστα των δώδεκα (12) υπό απειλή περιοχών πολιτιστικής κληρονομιάς της Europa Nostra. – Τον προσεχή Μάρτιο η οριστική λίστα – Τι δηλώνει ο πρόεδρος της Europa Nostra, Καθηγητής Δρ. Hermann Parzinger (video)
Νωρίς το πρωί αναφερθήκαμε στην Κίμωλο και την παρουσία της στην λίστα των υπό απειλή περιοχών πολιτιστικής κληρονομιάς με βάση την απόφαση της Europa Nostra. Τώρα έχουμε την συνολική παρουσία των νησιών του Νοτίου Αιγαίου που είναι πέντε συνολικά και αποτελούν τη μία από τις 12 περιπτώσεις σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και οι οποίες κινδυνεύουν να αλλοιωθούν μέσα από την ανθρώπινη παρέμβαση… Και η παρουσία των πέντε νησιών συμβολίζει τον αυξανόμενο τα τελευταία χρόνια κίνδυνο αλλοίωσης του νησιωτικού τοπίου από τη χωρίς μέτρο ανάπτυξη αιολικών πάρκων.
Την ανακοίνωση έκαναν το βράδυ της Πέμπτης (10/12) από τη Χάγη η Europa Nostra και το Ινστιτούτο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που στην Ελλάδα συνεργάζονται με την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού για την κατάρτιση της γνωστής λίστας απειλούμενων περιοχών σε ετήσια βάση. Και έχει ως κωδική ονομασία: Πρόγραμμα 7 Most Endangered 2021 της Europa Nostra Στη λίστα, λοιπόν, φέτος μπήκαν πέντε νησιά του Νοτίου Αιγαίου: η Αμοργός, η Κίμωλος, η Σίκινος, η Τήνος και τα Κύθηρα. Πρόκειται για μια κίνηση με συμβολικό χαρακτήρα, με σκοπό να αναδείξει τη σύγκρουση ανάμεσα στο νησιωτικό τοπίο και στην υπερανάπτυξη αιολικών πάρκων.
Περιβάλλον και Μνημεία στο ίδιο επίπεδο
«Η επιλογή είναι αντιπροσωπευτική, γιατί είναι αδύνατον να συμπεριληφθεί το σύνολο των ελληνικών νησιών που αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα», λέει ο Δημήτρης Λεβέντης, επικεφαλής του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς της ΕΛΛΕΤ. «Το φυσικό τοπίο είναι ένα μνημείο. Είναι κάτι που επιβιώνει για εκατοντάδες χρόνια, κάτι το οποίο υποστηρίζει τη ζωή και την ανθρώπινη δραστηριότητα. Θα έλεγα ότι το τοπίο ως μνημείο έχει πολύ μεγαλύτερη λειτουργική σημασία από ένα κτίριο, γιατί σε αυτό συνυπάρχουν οι δραστηριότητες μιας κοινωνίας, από τη γεωργία και τον τουρισμό έως τις υπηρεσίες. Για την Ελλάδα, το τοπίο είναι κομμάτι του τουριστικού προϊόντος της, το εκμεταλλεύεται ως τέτοιο. Άρα πρέπει όχι απλώς να το διατηρήσουμε, αλλά να το βελτιώσουμε. Έχοντας υπόψη τις αδειοδοτήσεις που “τρέχουν” σήμερα για αιολικά πάρκα, το νησιωτικό τοπίο μεταβάλλεται σε βιομηχανικό. Στα Κύθηρα, για παράδειγμα, ενώ επαρκούν 4 ανεμογεννήτριες για την κάλυψη των τοπικών αναγκών, έχουν αδειοδοτηθεί 125. Πρέπει λοιπόν ως κοινωνία να δούμε αν θέλουμε ενεργειακά αυτόνομα νησιά ή νησιά-βιομηχανικά πάρκα παραγωγής ρεύματος», καταλήγει ο κ. Λεβέντης. «Αυτό που θέλουμε να συνειδητοποιήσει ο κόσμος είναι ότι η φροντίδα για το περιβάλλον και το τοπίο πρέπει να είναι ισάξια με αυτήν που θέλουμε να έχουν τα μνημεία μας».
Ποια είναι στη λίστα
Τη λίστα της Europa Nostra συμπληρώνουν ακόμη έντεκα απειλούμενα μνημεία ή οικιστικά σύνολα (Achensee Steam Cog Railway, Τιρόλο, ΑΥΣΤΡΙΑ, Σύγχρονο Θέατρο, Σόφια, ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ, Νεκροταφείο Mirogoj, Ζάγκρεμπ, ΚΡΟΑΤΙΑ, Εκκλησία του Saint-Denis, Hauts-de-France, ΓΑΛΛΙΑ, Φρούριο Narikala, Τιφλίδα, ΓΕΩΡΓΙΑ, Green Space System, Κολωνία, ΓΕΡΜΑΝΙΑ, Ο κήπος Giusti, Βερόνα, Ιταλία, Το παλάτι Ca ‘Zenobio, Βενετία, ΙΤΑΛΙΑ, Μονή Dečani, KOSOVO, Κεντρικό Ταχυδρομείο, Σκόπια, ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και το San Juan de Socueva Παρεκκλήσι και Ερημητήριο, Κανταβρία, ΙΣΠΑΝΙΑ). Από αυτά θα επιλεγούν επτά τον προσεχή Μάρτιο και θα συγκροτήσουν την τελική λίστα των περιοχών πολιτιστικής σημασίας που βρίσκονται υπό τη μεγαλύτερη απειλή στην Ευρώπη το 2021.
Η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού επέλεξε πέντε ενδεικτικά Νησιά στο Νότιο τμήμα του Αιγαίου Πελάγους για να τα εντάξει στο Πρόγραμμα 7 Most Endangered 2021 της Europa Nostra. Η Ελληνική Εταιρεία αγωνίζεται για έναν βιώσιμο τρόπο ζωής με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από το 1972. Ωστόσο, στην περίπτωση του Κυκλαδίτικου Τοπίου που εκπροσωπείται από τα Πέντε Νησιά του Νοτίου Αιγαίου, η Οργάνωση ζητά εναλλακτικές και ισορροπημένες λύσεις καθαρής ενέργειας αντί των μαζικών αιολικών πάρκων, σε συνδυασμό με μια διεξοδική διαδικασία διαβούλευσης με τις τοπικές κοινότητες και ειδικούς.
Ο Πρόεδρος της Europa Nostra, Καθηγητής Δρ. Hermann Parzinger, δήλωσε: «Σε μια περίοδο παγκόσμιας κρίσης, στεκόμαστε απόλυτα αλληλέγγυοι με τις τοπικές κοινότητες σε όλη την Ευρώπη, οι οποίες είναι οι ακούραστοι διαχειριστές των πιο ευάλωτων περιουσιακών στοιχείων μας. Στεκόμαστε αλληλέγγυοι και επίσης πράττουμε. Μπορείτε να είστε σίγουροι ότι η Europa Nostra, και το ευρύ δίκτυο μελών και συνεργατών μας, θα ενώσουμε τις φωνές μας για την υπεράσπιση αυτών των 12 τόπων κληρονομιάς που κινδυνεύουν να χαθούν για πάντα. Από εμβληματικά φυσικά τοπία, σε χώρους θρησκευτικής σημασίας και στολίδια μοντέρνας αρχιτεκτονικής, αυτοί οι αξιοθαύμαστοι τόποι ενσαρκώνουν την κοινή μας ιστορία και αποτελούν ανεξάντλητη πηγή ανάπτυξης και ευημερίας για τις περιοχές και τις χώρες τους αλλά και για την Ευρώπη συνολικά. Σε μια περίοδο μεγάλης ανάγκης, ας συνεργαστούμε για να διατηρήσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά και να την τοποθετήσουμε εκεί που ανήκει: στην καρδιά της ανάκαμψης της Ευρώπης μετά την πανδημία ».
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη Europa Nostra, η επιλογή έγινε με βάση την εξαιρετική σημασία της εκάστοτε κληρονομιάς και την πολιτιστική αξία καθενός από τους τόπους, καθώς και τον σοβαρό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν. Το επίπεδο συμμετοχής των τοπικών κοινοτήτων και η δέσμευση δημόσιων και ιδιωτικών φορέων για τη διάσωση αυτών των τόπων θεωρήθηκαν σημαντικές προστιθέμενες αξίες. Ένα άλλο κριτήριο επιλογής ήταν η δυνατότητα αυτών των τόπων να λειτουργήσουν ως καταλύτες για αειφόρο κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη των ευρύτερων περιοχών τους.
Με πληροφορίες από την σελίδα kathimerini.gr
