Οι Κορδελάτοι έρχονται … Και όλη την εβδομάδα που μας έρχεται θα υπάρχουν ανταλλαγές και επισκέψεις από το ένα χωριό στο άλλο
Εάν θέλετε να δείτε βιώσετε ένα έθιμο που έχει ως βάση την Νάξο δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε το δρόμο για την κοιλάδα των Εγγαρών και όχι μόνο… Απλά μιλάμε για Εγγαρές γιατί έχουμε και ρίζες.. Ε και ο κάμπος ή κοιλάδα των Εγγαρών έτσι λέγονταν τουλάχιστον μέχρι κάποια εποχή που υπήρχε …νερό στο ποτάμι που χώριζε τον κάμπο των Εγγαρών στα δύο. Και το έθιμο αυτό δεν είναι άλλο από τους Κορδελάτους. Και οι οποίοι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος ενός περιοδεύοντος θιάσου, ο οποίος ονομάζεται «μπαϊράκι» και αποτελείται από τον αρχηγό του, τον μπαϊρακτάρη, έναν άνδρα μεγάλης ηλικίας, ο οποίος κρατά το λάβαρο της Αποκριάς, μια σημαία του χωριού που στην κορυφή της έχει έναν σταυρό κι ένα μήλο, από τους λεβέντες, νέους με στολή τσολιά που στην πλάτη τους κρέμονται πολύχρωμες κορδέλες και μαντήλια, τους ληστές, τους μοσκάρους και, τέλος, τα όργανα. Ανάλογο έθιμο υπάρχει και στα λιβαδοχώρια (Αγιος Αρσένιος, Γλινάδο και Τρίποδες) αλλά και τα ημιορεινά… ήτοι Μέλανες – Κουρνοχώρι και Κυνίδαρος…
Και βέβαι έχουμε το σχετικό πρόγραμμα επισκέψεων και ανταλλαγής που κάθε χρόνο πραγματοποιείται στη Νάξο.. Κρατείστε το και πηγαίνετε. Αξίζει ο κόπος γιατί είναι κάτι διαφορετικό…
Ας δούμε λοιπόν με βάση το πρόγραμμα που έστειλε ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
Δευτέρα 12 Φεβρουαρίου
- Επίσκεψη Κορδελάτων από τις Μέλανες στον Κυνίδαρο
- Οι Κορδελάτοι από τις Εγγαρές θα κάνουν την πρώτη τους εμφάνιση στις Εγγαρές
Τρίτη 13 Φεβρουαρίου
- Επίσκεψη Κορδελάτων από τις Μέλανες στη Γαλήνη και στις Εγγαρές
Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου
- Επίσκεψη Κορδελάτων Γαλήνης στον Κυνίδαρο (απόγευμα)
- Επίσκεψη Κορδελάτων από τις Εγγαρές στη Γαλήνη
Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου
- Επίσκεψη Κορδελάτων από τις Εγγαρές στις Μέλανες
Παρασκευή 16 Φεβρουαρίου
- Επίσκεψη Κορδελάτων Γαλήνης στο Κουρουνοχώρι (πρωί)
- Επίσκεψη Κορδελάτων Γαλήνης στις Εγγαρές (απόγευμα)
- Επίσκεψη Κορδελάτων Κορωνοχωρίου – Μύλων στον Κυνίδαρο και στις Μέλανες
- Επίσκεψη Κορδελάτων από τις Εγγαρές στον Κυνίδαρο
Σάββατο 17 Φεβρουαρίου
- Επίσκεψη Κορδελάτων Γαλήνης στις Μέλανες
- Γιορτή Κορδελάτων στη Γαλήνη
- Επίσκεψη Κορδελάτων Κορωνοχωρίου – Μύλων στη Γαλήνη και στις Εγγαρές
- Επίσκεψη Κορδελάτων από τις Εγγαρές στο Κουρουνοχώρι (12:00)
Κυριακή 18 Φεβρουαρίου
- Κορδελάτοι στη Βίβλο (13:00, Πλατεία Τριπόδων)
- Κορδελάτοι στο Αγερσανί
- Κουδουνάτοι στην Απείρανθο
Και βέβαια καλό είναι να δούμε ποια είναι η στολή του Κορδελάτου; Η φουστανέλα, η οποία φτιαχνόταν από τα σεντόνια (από τη στριφωμένη γύρα) των κρεβατιών, το άσπρο πουκάμισο, η γραβάτα με την καρφίτσα, το βρακί, οι άσπρες κάλτσες (πολύχρωμες, ή ψιφάτες), το γιλέκο με τις κορδέλες και τα μαντήλια, τα χρυσαφικά κ.λπ Αφού ετοιμαστούν στο χωριό τους, ξεκινούν μια περιοδεία στα γειτονικά χωριά με όλο το μπαϊράκι. Όταν η πομπή φθάσει σε κάποιο χωριό, οι Κορδελάτοι καλούν τον κόσμο στο καφενείο για να γλεντήσουν όλοι μαζί. Οι γυναίκες του χωριού φέρνουν φαγητά και ο χορός ξεκινά, κάνοντας όλοι ταυτοχρόνως τις ίδιες φιγούρες. Στη συνέχεια χορεύουν με όλες τις κοπέλες του χωριού. Ο μπαϊρακτάρης, κατά τη διάρκεια αυτού του δρώμενου, κρατώντας το λάβαρο, «χαϊδεύει» τα κεφάλια όσων χορεύουν και, όπως λένε, τους καλύπτει με το λάβαρο της Αποκριάς. Το έθιμο των Κορδελάτων σχετίζεται επίσης με τις νεόνυμφες του χωριού, που πηγαίνουν στο καφενείο κρατώντας ένα χρωματιστό μαντήλι, το οποίο παίρνει ο Κορδελάτος που θα θελήσει να χορέψει την κοπέλα. Στη συνέχεια, το μαντήλι ράβεται πάνω στο γιλέκο του. Έτσι, το μπροστινό μέρος της παραδοσιακής φορεσιάς του Κορδελάτου έχει πολλά ραμμένα χρωματιστά μαντήλια, ενώ στην πλάτη χρωματιστές κορδέλες.
Το γλέντι κρατά 2 με 3 ώρες, ενώ η πομπή φεύγοντας από το ένα χωριό πηγαίνει στο επόμενο, έχοντας τον ίδιο σκοπό: να μεταφέρει το αποκριάτικο κλίμα με τα γλέντια και τους χορούς, να διασκεδάσει δηλαδή τους κατοίκους των χωριών. Κατά την επιστροφή στο δικό τους χωριό, οι Κορδελάτοι χορεύουν ξανά στην πλατεία μέχρι να βραδιάσει τις «δικές» τώρα γυναίκες.
