Οι τέσσερις μαθητές στο Δημοτικό Σχολείο της Ποταμιάς Νάξου είχαν την τύχη μέσα από σύνδεση με τον Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Αγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ να γνωρίσουν τον “αγαθό γίγαντα” των φιδιών, τον Λαφιάτη
Λαφιάτης ή Λαφίτης.. Ο «αγαθός γίγαντας» των φιδιών της Ελλάδας, καθώς είναι το μεγαλύτερο (μαζί με το σαπίτη) σε μήκος φίδι (μπορεί να φτάσει ακόμη και τα δύο μέτρα σε μήκος) που συναντάμε στην ελληνική ύπαιθρο (ακόμη και στα νησιά μας) όμως είναι ήρεμο και ελάχιστα ως καθόλου επιθετικό ακόμα και όταν παγιδευτεί ή αιχμαλωτιστεί από τον άνθρωπο. Μόνο το μέγεθός του θα μπορούσε να προκαλέσει το φόβο στον κόσμο -ο οποίος φοβάται τα ερπετά ανεξαρτήτως μεγέθους και πιθανής επικινδυνότητας- καθώς ο «χαρακτήρας» του είναι πράος και ελάχιστα επιθετικός. Χαρακτηριστικό είναι ότι λατρεύεται στο χωριό Cocullo της Ιταλίας την πρώτη Πέμπτη του Μαΐου, στην εορτή του Αγίου Δομήνικου όπου γίνεται περιφορά του αγάλματός του Αγίου με αυτό να είναι καλυμμένο από δεκάδες λαφιάτες.
Το πρώτο συνθετικό του επιστημονικού ονόματος (Elaphe) σχετίζεται με το χρωματικό πρότυπο του κεφαλιού των φιδιών του γένους που προσομοιάζουν με κέρατα ελαφιού, ενώ το δεύτερο συνθετικό περιγράφει τις τέσσερις καστανές γραμμές που διατρέχουν το σώμα του φιδιού. Ο λαφιάτης δραστηριοποιείται την ημέρα αλλά κατά τους πιο ζεστούς μήνες είναι ενεργός κυρίως τις απογευματινές ώρες. Είναι κυρίως εδαφόβιο φίδι που κινείται σχετικά αργά για φίδι αλλά έχει και αναρριχητικές ικανότητες.
Η διατροφή του βασίζεται στα τρωκτικά και κυρίως στους αρουραίους, όμως καταναλώνονται και πουλιά και μεγάλες σαύρες. Δεν έχει δηλητήριο και σκοτώνει την τροφή του με περίσφιξη, ενώ είναι εντελώς ακίνδυνο για τον άνθρωπο.
Τι σχέση έχει με τη Νάξο και δη στο συγκεκριμένο άρθρο; Πολύ απλά χάρη στο Σύλλογο Προστασίας και Περίθαλψης Αγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ, οι μαθητές στο σχολείο της Ποταμιάς είχαν πρόσφατα, ένα ενδιαφέρον μάθημα. Κι αυτό γιατί έγιναν κοινωνοί ενός λαφιάτη και του τρόπου ζωής του μέσα από το μάθημα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Οπως διαβάζουμε στην σχετική ανάρτηση που έγινε από τα μέλη του Συλλόγου στα social media ” Οι τέσσερεις μαθητές του Δημοτικού Σχολείου Ποταμιάς Νάξου είχαν την τύχη, στο διαδικτυακό μάθημα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, να δουν τον μεγάλο λαφιάτη που φιλοξενούμε αυτές τις ημέρες. Ο λαφιάτης είναι κοινό φίδι στη Νάξο, και έχει μεγάλη σημασία να δουν τα παιδιά ότι είναι ακίνδυνος και να μάθουν πόσο χρήσιμο ζώο είναι. Το διαδικτυακό πρόγραμμα πάει ανέλπιστα καλά και φέτος, παιδιά από όλη την Ελλάδα έχουν την ευκαιρία να “μπουν” μέσα στον Σταθμό και να γνωρίσουν τους συναρπαστικούς φιλοξενούμενούς μας”
Οσο για τον Λαφιάτη; Οπως διαβάζουμε εντοπίστηκε σε σκάφος, στη μαρίνα του Αλίμου. Ποιος ξέρει πού είχε επιβιβαστεί και πόσο είχε μείνει μέσα στο αμπάρι…. Είναι τώρα στην ΑΝΙΜΑ, θα απελευθερωθεί όταν έχει το απαιτούμενο βάρος.
Να τονίσουμε τέλος ότι σύμφωνα με τον Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού “ Η προστασία του λαφιάτη σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδο είναι «επαρκής» καθώς περιλαμβάνεται στους καταλόγους συμβάσεων και νόμων, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να το κατατάσσει στα «Είδη Προτεραιότητας». Οι άμεσες απειλές στο λαφιάτη – όπως και σε κάθε είδος φιδιού και γενικότερα ερπετού – είναι πολύ έντονες καθώς το μεγάλο μέγεθός του και η μικρή του ταχύτητα τον κάνουν εύκολο στόχο όποτε εμφανίζεται κοντά στον άνθρωπο με αποτέλεσμα να καταδιώκεται και να θανατώνεται παρότι είναι εντελώς ακίνδυνος, ενώ σημαντικοί αριθμοί ατόμων «θυσιάζονται» στο οδικό δίκτυο. Οι έμμεσες πιέσεις σχετίζονται με τη συρρίκνωση, υποβάθμιση και κατακερματισμό των οικοτόπων που διαβιεί και τη συνεχή απώλεια της φυσικότητας του περιβάλλοντος, ενώ σε ορισμένες περιοχές απειλείται με εξαφάνιση από την αλόγιστη χρήση μυοκτόνων φαρμάκων που τελικά δηλητηριάζουν εμμέσως το λαφιάτη.
Η παρουσία του λαφιάτη είναι τεκμηριωμένη και συνεχής σε αρκετές περιοχές της προστατευόμενης περιοχής του όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού. Ο πράος «χαρακτήρας» του και το μεγάλο μέγεθος που του δίνει μια σιγουριά απέναντι σε πιθανούς εχθρούς τον φέρνει συχνά σε επαφή με τον άνθρωπο, μη γνωρίζοντας τον ανηλεή πόλεμο που ο τελευταίος έχει κηρύξει σε όλα τα φίδια. Αν αναλογιστούμε τις πολύτιμες υπηρεσίες που προσφέρει ο λαφιάτης στον άνθρωπο ρυθμίζοντας τους πληθυσμούς των επιβλαβών ποντικών και αρουραίων παρέχοντάς μας μια φυσική, οικολογική μέθοδο καταπολέμησής τους γλιτώνοντας τα επικίνδυνα δηλητήρια, όταν τύχει να δούμε το μεγαλοπρεπή λαφιάτη να διασταυρώνεται με το δρόμο μας θα του επιτρέψουμε να συνεχίσει την πορεία του ανενόχλητος.
