Δύο νέα κορίτσια (Νάγια Καραμάνη και Χριστίνα Κρανίδη με άμεση και έμμεση σχέση με τη Νάξο) για χάρη του εορταστικού διαγωνισμού από την Ομάδα Συντήρησης του ICOM μεταμορφώθηκαν σε Κροκοσυλλέκτριες, ένα από τα πιο γνωστά έργα στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης
Αλήθεια, πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τις «Κροκοσυλλέτριες»; Εντάξει, ξέρουμε όλοι τι μπορεί να είναι (συλλέκτριες κρόκου), όμως το ζητούμενο είναι (στη συγκεκριμένη περίπτωση) οι περίφημες «κροκοσυλλέκτριες» του τριώροφου κτηρίου, της γνωστής ως Ξεστής ΙΙΙ, που είχε σκεπάσει προστατευτικά η ηφαιστειακή τέφρα στο Ακρωτήρι της Θήρας.
Οι «κροκοσυλλέκτριες» κοσμούσαν τον ανατολικό τοίχο του δωματίου 3Α του πρώτου ορόφου του κτηρίου και αποτελούσαν μία θεματική ενότητα με την τοιχογραφία της Πότνιας Θηρών που ήταν στον ίδιο χώρο. Απεικονίζονται δύο γυναίκες (η μία μεγαλύτερη από την άλλη) που ασχολούνται με την περισυλλογή του κρόκου (πιθανώς του Crocus Sativus) ο οποίος ευδοκιμεί μέχρι σήμερα στα νησιά των Κυκλάδων και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Η μεγαλύτερη σε ηλικία κρατάει καλάθι στο ένα χέρι και με το άλλο μαζεύει τον ανθό, ενώ η νεώτερη που απεικονίζεται με ξυρισμένο (μπλε) κεφάλι θεωρείται μαθητευόμενη στην εργασία αυτή. Η μεγαλύτερη, χτενισμένη στα πρότυπα της εποχής και ντυμένη με διαφανή χιτώνα που αφήνει γυμνό το στήθος με κοσμήματα στο λαιμό, στα χέρια και μπλε διάδημα στο μέτωπο, εικάζεται πως είναι ιέρεια της θεότητας Πότνια Θηρών.
Τώρα θα μου πείτε τι σχέση έχει όλο αυτό; Με ποιο; Μα εδώ έχουμε αποκάλυψη… Οι κροκοσυλλέκτριες ταξίδεψαν από τη Σαντορίνη στη Νάξο και ζωντάνεψαν από τη Νάγια Καραμάνη και τη Χριστίνα Κρανίδη! Δύο κορίτσια που εμπλέκονται με τη Νάξο, έχουν άμεση σχέση με θέματα αρχαιολογίας και πήραν μέρος σε έναν ιδιαίτερο διαγωνισμό…
Η Ομάδα Συντήρησης του ICOM θέλοντας να κρατήσει ζωντανό το αρχέγονο έθιμο της αποκριάς, ακόμα και μέσα από τις οθόνες, προσκάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους (άμεσα ή έμμεσα) σε μια δράση, εμπνευσμένη από το #gettymuseumchallenge, και ζήτησε την ενεργοποίηση από ελληνικά εκθέματα. Όπως τονίζεται στην πρόσκληση «χρησιμοποιείστε «σπιτικά υλικά» και μεταμφιεστείτε σε έργα τέχνης που βρίσκονται σε ελληνικά μουσεία και ελάτε να γιορτάσουμε την Αποκριά της πανδημίας».
Εδώ να πούμε ότι η Ομάδα Εργασίας για τη Συντήρηση Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης (Ομάδα Συντήρησης) του Ελληνικού Τμήματος του ICOM, αποτελείται από μέλη του ICOM που δραστηριοποιούνται στον τομέα της συντήρησης. Συστάθηκε το 1986 και τακτικά διοργανώνει εκδηλώσεις, διαλέξεις, επιμορφωτικά σεμινάρια, συνέδρια, δράσεις για το κοινό κ.ά.
Στόχος της Ομάδας είναι η μελέτη θεμάτων συντήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, η ενημέρωση των επαγγελματιών των μουσείων και η αλληλεπίδραση των συντηρητών με το ευρύ κοινό.
Οσο για τις αυθεντικές κροκοσυλλέκτριες; Η τοιχογραφία βρίσκεται υπό συντήρηση (σ.σ. κάποιοι λένε ότι έχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας) για να εκτεθεί πολύ σύντομα στη νέα πτέρυγα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Σαντορίνης, στα Φηρά