Για μία ακόμη χρονιά, η Παναγία Δροσιανή στη Μονή της Νάξου ανήμερα της Μεγάλης Παρασκευής βρέθηκε στο επίκεντρο…
Μεγάλη Παρασκευή στη Νάξο (όπως και σε όλη την Ελλάδα) οι πιστοί βρίσκονται από νωρίς στην εκκλησία όπου έχουμε την Αποκαθήλωση και ακούγεται το «ω γλυκό μου έαρ»… Τα εγκώμια που συνοδεύουν τον Κύριο από το Σταυρό στον Τάφο… Όμως, υπάρχει μία εκκλησία στο νησί της Νάξου, η Παναγία Δροσιανή στη Μονή που προσελκύει κάθε χρόνο όλο και περισσότερους επισκέπτες. Η Παναγιά της Βροχής, όπως την αναφέρουν… Ο σημαντικότερος ίσως Πρωτοχριστιανικός Ναός των Βαλκανίων του 6ου αι., με εκπληκτικές τοιχογραφίες του 6ου και 7ου αι.
Ο λόγος της αύξησης επισκεψιμότητας;; Το αυστηρό βυζαντινό Τυπικό που συνδυάζεται από τον ήχο της λύρας όταν ξεκινήσουν τα εγκώμια αλλά και από την διαιώνιση του εθίμου των «αρτιδίων» ή του «πούλου»…
Με την ευλογία της Μητρόπολης Παροναξίας και του Αρχιμανδρίτη Χρυσόστομου Κοττάκη τελείται κάθε Μεγάλη Παρασκευή η Αποκαθήλωση με την αναβίωση του εθίμου των αρτιδίων ή πούλου. Ουσιαστικά είναι τα γνωστά σε όλους «Λαζαράκια» που ψήνονται το Σάββατο του Λαζάρου μόνο που εδώ δεν έχουμε ανθρώπινη μορφή και είναι γεμάτα με σταφίδες, καρύδια και έχει πάνω του ολόκληρα καρύδια. Φυλάσσονται καθόλη την εβδομάδα και ευλογούνται την Αγία Μεγάλη Παρασκευή, ημέρα αυστηρής νηστείας.
Τα δύο τελευταία χρόνια όμως όλα είναι διαφορετικά… Πέρυσι, ο Ιερέας ήταν μόνος του στην Εκκλησιά… Μόνος του… Και οι πιστοί στο σπίτι.. Φέτος, είχαμε πιο χαλαρά μέτρα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Με τα self test σε πρώτο πλάνο, ο Ιερέας είχε μαζί του τόσο τον λυράρη Νίκο Κάραλη, όσο και τους ψάλτες ενώ αρκετοί ήταν οι πιστοί (ανάμεσά τους αιρετοί όπως ο Δήμαρχος Δημήτρης Λιανός αλλά και ο πρόεδρος της Κοινότητας Αντώνης Λεγάκης) που τηρώντας τα μέτρα προσήλθαν για το ιερό προσκύνημα.
Αλλά και οι … πούλοι στη θέση τους.Ουσιαστικά είναι τα γνωστά σε όλους «Λαζαράκια» που ψήνονται το Σάββατο του Λαζάρου μόνο που εδώ δεν έχουμε ανθρώπινη μορφή και είναι γεμάτα με σταφίδες, καρύδια και έχει πάνω του ολόκληρα καρύδια. Φυλάσσονται καθόλη την εβδομάδα και ευλογούνται την Αγία Μεγάλη Παρασκευή, ημέρα αυστηρής νηστείας.
Έθιμο που έρχεται από το Βυζάντιο και τον Μεγάλο Κωνσταντίνο. Και στην Νάξο διασώθηκε μέσω των καλογριών της Μονής… Το πέρας της Ιεράς Ακολουθίας, βρήκε τους λιγοστούς πιστούς στο προαύλιο της Μονής… Μοιράστηκαν οι «πούλοι», τα σύκα και καρύδια καθώς και ντόπια ρακή. και στη συνέχεια δεν ήταν λίγοι (οι κάτοκοι της Μονής) που έμειναν για λίγο ακόμη καθότι παραδοσιακά τελείται και μνημόσυνο στο γειτονικό νεκροταφείο για όσους επιθυμούν…
Ευχαριστούμε για τις φωτογαφίες τον Ηλία Κοττάκη