“Ο Κουδουνάτος, ο Απεραθίτης Κουδουνάτος είναι στα μάτια κάποιον από εμάς θεός”… Η Γαλήνη Μπαρδάνη μας εξηγεί γιατί ο Απεραθίτης Κουδουνάτος είναι “Κ” κεφαλαίο … (video)
Ο Απεραθίτης Κουδουνάτος λοιπόν γράφεται με Κάπα κεφαλαίο γιατί είναι κύριο όνομα, γένος, σύμβολο, κάτοχος αξιώματος, επιστήμη, ουράνιο σώμα, σημείο του ορίζοντα, γεωγραφικός όρος, σύγγραμμα, έργο τέχνης κι ό,τι άλλο γράφετε με κεφαλαίο.
Η αλήθεια είναι ότι κάθε φορά που φτάνουμε στις Αποκριές, αρχίζουν οι αναφορές στα τοπικά ήθη και έθιμα.. Από τους κορδελάτους ή κορδελάδες ή φουστανελάδες έως τους κουδουνάτους.. Και κάθε χωριό έχει την δική του αλήθεια.. Τις δικές του παραδόσεις.. Δεν είναι απλά μία γενική ιστορία και όλα τελείωσαν. Οι κουδουνάτοι της Ορεινής Νάξου όπως βλέπει κάποιος με γυμνό μάτι, ξεχωρίζουν: άλλοι είναι αυτοί του Φιλωτίου, άλλοι της Κορώνου και άλλοι της Απεράθου. Και σίγουρα δεν μπαίνουν σε ένα σακί.. Μένουμε όμως στην Απείρανθο… Και στο ερώτημα τι είναι οι Κουδουνάτοι για τους Απεραθίτες, η απάντηση μας είχε δοθεί από την Γαλήνη Μπαρδάνη, όπου μέσα από τη σελίδα τας είχε γράψει
“Ο Κουδουνάτος λοιπόν , ο Απεραθίτης Κουδουνάτος είναι στα μάτια κάποιον από εμάς θεός. Δείτε την προετοιμασία του ,το ντύσιμο του ,το καμάρι του ,τη λεβεντιά του ,τα κουδούνια του ,το αμπαδέλι ,όλα ένα κι ένα ,μετρημένα σωστά, ζυγισμένα. Κι εκείνα τα βήματα του ,αυτά που δεν πατάνε στη γη .Το βλέμμα του χαμένο , απόκοσμο ,που σε κοιτάει και δεν σε βλέπει που είναι εκεί και δεν είναι. Κι ο ήχος των κουδουνιών …μαγικός.
Επικρατέστερες ερμηνείες για το έθιμο του Απεραθίτη Κουδουνάτου με βάση όσων γνωρίζω είναι δύο. Η μία είναι πως κατά τα προϊστορικά χρόνια στο νησί γίνονταν συχνές επιδρομές από πειρατές κι οι βοσκοί χτυπούσαν τα κουδούνια , σείοντας τα κι έτσι ειδοποιούσαν τους κατοίκους που κρύβονταν και γλίτωναν την ομηρία η την εκτέλεση. Η Βοήθεια αυτή των Κουδουνάτων θεωρήθηκε θεϊκό δώρο κι οι ίδιοι απόγονοι του θεού Δία (Διόσκουροι).
Η άλλη είναι πως σχετίζονται με τα εαρινά Διονύσια. Η σόμπα συμβολίζει τον διονυσιακό φαλλό. Λέγεται επίσης πως με τον εκκωφαντικό ήχο τρομάζουν τα κακά πνεύματα. Μύθοι ,θρύλοι , παραδόσεις ,δοξασίες, πραγματικότητα ,όλα μπερδεύονται και είμαστε στα όρια του πραγματικού και του φανταστικού. Σε καμία περίπτωση όμως δεν πρόκειται για «μισότρελους βοσκούς».
Και μας θυμίζει γιατί δεν είναι ένα απλό έθιμο, αλλά μία ιστορική συνέχεια μέσα από την μεγάλη ιστορία της Απεράθου … Φέτος δε που δεν θα τους δούμε από κοντά, είναι μία καλή ευκαιρία να ξέρουμε γιατί ακριβώς μιλάμε…
Ο Κουδουνάτος λοιπόν , ο Απεραθίτης Κουδουνάτος είναι στα μάτια κάποιον από εμάς θεός. Δείτε την προετοιμασία του ,το ντύσιμο του ,το καμάρι του ,τη λεβεντιά του ,τα κουδούνια του ,το αμπαδέλι ,όλα ένα κι ένα ,μετρημένα σωστά, ζυγισμένα. Κι εκείνα τα βήματα του ,αυτά που δεν πατάνε στη γη .Το βλέμμα του χαμένο , απόκοσμο ,που σε κοιτάει και δεν σε βλέπει που είναι εκεί και δεν είναι. Κι ο ήχος των κουδουνιών …μαγικός.
Ο Απεραθίτης Κουδουνάτος λοιπόν γράφεται με Κάπα κεφαλαίο γιατί είναι κύριο όνομα, γένος, σύμβολο, κάτοχος αξιώματος, επιστήμη, ουράνιο σώμα, σημείο του ορίζοντα, γεωγραφικός όρος, σύγγραμμα, έργο τέχνης κι ό,τι άλλο γράφεται με κεφαλαίο”.