Πάρος – Αμοργός – Νάξος – Σαντορίνη και μέσα από συνταγές που δημιούργησε «Το Καρτέλ των Γεύσεων» είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε (κάτοικοι και επαγγελματίες του χώρου της εστίασης) συνταγές με βασικό πρωταγωνιστή το Μπλε Καβούρι (Callinectes sapidus), το Λεονταρόψαρο (Pterois miles) και τον Γερμανό (Siganus luridus & Siganus rivulatus)
“Φά’ το πριν τα φάει”.. Τι έχετε ακούσει ξανά αυτή την έκφραση; Προφανώς και ναι από τη στιγμή που είναι στη ζωή μας, στη καθημερινότητά μας και έχει σχέση με τα θαλάσσια ξενικά είδη, τα οποία θεωρούνται σήμερα παγκοσμίως ως μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τα τοπικά θαλάσσια οικοσυστήματα, την τοπική οικονομία καθώς και την ανθρώπινη υγεία, παγκοσμίως. Η Μεσόγειος θάλασσα αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη εισβολή ειδών -μέσω της διώρυγας του Σουέζ- με περισσότερα από 1000 θαλάσσια ξενικά είδη να έχουν ήδη καταγραφεί.
Η Ελλάδα είναι από τις πιο επηρεασμένες χώρες με περισσότερα από 300 ξενικά είδη να έχουν εντοπιστεί στα νερά της. Από αυτά αρκετά θεωρούνται χωροκατακτητικά (εισβολικά) και προκαλούν σημαντικά οικολογικά προβλήματα, όπως ο εκτοπισμός αυτόχθονων ειδών, η απώλεια γονότυπων, η αλλαγή της δομής των αυτόχθονων κοινοτήτων, η αλλαγή των τροφικών πλεγμάτων κ.ά. Και με την αρωγή τόσο της iSea όσο και του Cyclades Preservation Fund που ανέλαβαν δράση, φτάσαμε στο “Φά’ το πριν τα φάει”. Ποιος είναι ο στόχος; Να κατανοήσουμε ότι μπορούμε να τα …φάμε πριν μας φάνε
Και έτσι είδαμε τους πρωταγωνιστές στα νησια μας.. Από την Πάρο (29 – 30 Αυγούστου) έως την Αμοργό (31 Αυγούστου – 1 Σεπτεμβρίου) έως τη Νάξο (2 Σεπτεμβρίου) και τη Σαντορίνη (3 – 4 Σεπτεμβρίου) Μέσα από τις ενημερωτικές επισκέψεις του προγράμματος “Φα’ το πριν τα φάει”), έχουν ως σκοπό την ευαισθητοποίηση και την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας, των επισκεπτών, των αλιέων αλλά και όλων των λοιπών εμπλεκόμενων επαγγελματιών, σχετικά με το πρόβλημα των θαλάσσιων ξενικών ειδών πραγματοποιούνται σε νησιά των Κυκλάδων. στο πλαίσιο του προγράμματος «Φά’ το πριν τα φάει».
Βασικό στοιχείο των επισκέψεων ήταν η ανάδειξη της γευστικής αξίας επιλεγμένων βρωσίμων ξενικών (ή αλλιώς εξωτικών! ειδών, όπως τα λεοντόψαρα, οι γερμανοί, τα μπλε καβούρια, κ.α., μέσα από υπάρχουσες συνταγές , αλλά και νέες που δημιούργησαν οι σεφ από «Το Καρτέλ των Γεύσεων» και είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν οι κάτοικοι και οι επαγγελματίες του χώρου της εστίασης στα τέσσερα αυτά νησιά.
Σε ποιες επιχειρήσεις βρέθηκαν τα μέλη της ξεχωριστής αυτής παρέας; Με δεδομένο ότι είχαν μόλις μία ημέρα για ενημέρωση (σε αντίθεση με τα άλλα νησιά που είχαν δύο) βρέθηκαν σε επιχείρηση – αστραππή: σττις επιχειρήσεις “Τορτούγκα” (Πλάκα), “Blue Fin” (Αγιος Προκόπιος), “Πόρτα του Γιαλού”, “Αντάμωμα” και “Αποστόλης” (πόλη της Νάξου). Αξιοσημείωτο είναι ότι στο …εξωτικό Tortuga το Δίδυμο FoodScriber & George Piou Ferikidis μαγείρεψε 4 παραλλαγές με το ψάρι «Γερμανό» αλλά εμείς κρατήσαμε αυτή με το Burger που βλέπετε και στην κεντρική φωτογραφία
Παράλληλα, σε δέκα νησιά (Σαντορίνη, Φολέγανδρο, Μήλο, Νάξο, Κέα, Αμοργό, Άνδρο, Ανάφη, Πάρο και Σύρο) των Κυκλάδων έχουν ήδη διαμοιραστεί από την iSea ειδικά κουτιά δειγματοληψίας για τη συλλογή δειγμάτων ξενικών ή σπάνιων ειδών. Τα κουτιά αυτά μπορεί να τα βρει κανείς σε τοπικούς εκπροσώπους του προγράμματος και να συνεργαστεί μαζί τους για να πραγματοποιήσει δειγματοληψία στομάχου και ακάνθων του δείγματος. Τα δείγματα αυτά θα μελετηθούν στη συνέχεια για τη διερεύνηση της οικολογίας και της βιολογίας των ξενικών ειδών.
Τα κυριότερα αναμενόμενα αποτελέσματα είναι:
1) Ενημέρωση σχετικά με τα ξενικά είδη των Ελληνικών θαλασσών, τα τοξικά/δηλητηριώδη και το πρόβλημα. Το πρόγραμμα μέσα από την καμπάνια ενημέρωσης αλλά και από εκδηλώσεις έχει σαν στόχο την ενημέρωση του τοπικού πληθυσμού για τα ξενικά είδη που υπάρχουν στις Ελληνικές θάλασσες αλλά και στις περιοχές όπου πραγματοποιούνται οι εκδηλώσεις
2) Προώθηση της κατανάλωσης ξενικών ειδών. Μέσα από την δημιουργία ενός ηλεκτρονικού βιβλίου συνταγών αλλά και με την συμβολή καταξιωμένων σεφ που συμμετέχουν στις επιμέρους γαστρονομικές εκδηλώσεις, στόχος είναι τα βρώσιμα ξενικά είδη να μπουν στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων, δημιουργώντας κίνητρα στους αλιείς να τα στοχεύουν, συμβάλλοντας έτσι στο μετριασμό του προβλήματος
3) Εκπαίδευση επιστημών – πολιτών για την αναφορά και συλλογή δειγμάτων ξενικών ειδών. Σε επιλεγμένα νησιά στις Κυκλάδες και στο Ιόνιο υπάρχουν σημεία συλλογής δειγμάτων ξενικών ειδών. Πολίτες – επιστήμονες θα μπορούν να παραδώσουν ξενικά είδη που βρίσκουν με στόχο την περαιτέρω μελέτη τους ενώ θα υπάρχουν και οδηγίες πως οι ίδιοι να συλλέξουν τα απαραίτητα δείγματα διευκολύνοντας την επιστημονική μελέτη και παράλληλα αποκτώντας γνώσεις για το πως πραγματοποιείται λήψη δείγματος.
Σημεία συλλογής δειγμάτων στις Κυκλάδες
- Σαντορίνη: Santorini Active Volcanic Environment
- Αμοργός: Amorgos Fishing Trips
- Άνδρος: επικοινωνία με τον Νικόλαο Δούμπα (nikolaos.doumpas@isea.com.gr)
- Ανάφη: επικοινωνία με τον Νικόλαο Δούμπα (nikolaos.doumpas@isea.com.gr)
- Πάρος: Paros Divers
- Μήλος: Magdalini Premezzi SeaAwareness
- Νάξος: Naxos Island Wildlife Protection
- Φολέγανδρος: επικοινωνία με τον Νικόλαο Δούμπα (nikolaos.doumpas@isea.com.gr)
- Σύρος: επικοινωνία με τον Νικόλαο Δούμπα (nikolaos.doumpas@isea.com.gr)
- Κέα – Τζιά: Kea Divers
Το πρόγραμμα «Φά’ το πριν τα φάει» χρηματοδοτείται από το Cyclades Preservation Fund και έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των τοπικών αρχών, φορέων, πολιτών και επισκεπτών της Πάρου, της Αμοργού της Νάξου και της Σαντορίνης (νησιά στα νερά των οποίων έχουν ήδη καταγραφεί μεγάλοι πληθυσμοί) για το διαρκώς αυξανόμενο φαινόμενο της παρουσίας των ξενικών ειδών στη περιοχή, τις επιπτώσεις που επιφέρουν στην τοπική οικονομία, στον τουρισμό και στην ανθρώπινη υγεία, καθώς και την ανάδειξη προτάσεων για τον μετριασμό του (όπως είναι η γαστρονομία), με στόχο την προστασία των μοναδικών θαλάσσιων οικοσυστημάτων των Κυκλάδων .
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε την σελίδα του προγράμματος: https://isea.com.gr/φά-το-πριν-τα-φάει/
