Οι πρώτες βροχές του φθινοπώρου απέδειξαν ότι καθόλη τη διάρκεια του καλοκαιριού οι ΟΤΑ σε όλη την Ελλάδα δεν έκαναν τίποτα και το Αιγαίο έχει μεταβληθεί σε μία απέραντη χωματερή
Οι περισσότεροι από εμάς περιμέναμε πως και πως τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου. Είτε για να ποτιστεί η γη, είτε να γεμίσουν οι δεξαμενές, είτε ακόμη και να αναπνεύσουν τα δέντρα ειδικά αυτά που έχουν καρπούς πρώιμους είτε μιλάμε για εσπεριδοειδή είτε για ελιές… Όμως, οι πρώτες βροχές λειτουργούν αρνητικά για τις ελληνικές θάλασσες καθότι παρασύρονται σ’ αυτές, χιλιάδες τόνοι πλαστικών και άλλων απορριμμάτων, που συσσωρεύονται το καλοκαίρι σε δρόμους και παραλίες. Τον «κώδωνα» του κινδύνου κρούει το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», καθώς διαπιστώνει την υπερσυσσώρευση απορριμμάτων και κυρίως πλαστικών στις ελληνικές θάλασσες και τελικά στην τροφική αλυσίδα.
«Για πολλούς μήνες δεν υπήρξε από την Τοπική Αυτοδιοίκηση η στοιχειώδης κινητοποίηση ώστε να καθαριστούν τα σκουπίδια, με αποτέλεσμα πολλές περιοχές της χώρας να έχουν μετατραπεί σε έναν ατελείωτο σκουπιδότοπο», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διευθυντής του Ινστιτούτου, Θοδωρής Τσιμπίδης. Προσθέτει, μάλιστα, ότι τα προσωρινά μέτρα του καθαρισμού των παραλιών λίγο πριν από το καλοκαίρι δεν επαρκούν, καθώς η αυξημένη τουριστική κίνηση οδηγεί σε νέα συσσώρευση σκουπιδιών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένουν τα πλαστικά, τα οποία διασπώνται και οι ίνες τους καταλήγουν στο πιάτο μας. «Μέχρι πρόσφατα επικρατούσε η αντίληψη, ότι απαιτούνται εκατοντάδες χρόνια για τη διάσπαση των πλαστικών, με αποτέλεσμα να επαναπαυόμαστε και να “φορτώνουμε” το βάρος της αντιμετώπισης του προβλήματος στις επόμενες γενιές», παρατηρεί η διευθύντρια έρευνας του Ινστιτούτου, Αναστασία Μήλιου.
Έρευνα του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος», που βρίσκεται σε εξέλιξη από τον Ιούλιο, στοχεύει στη διερεύνηση των πραγματικών χρόνων διάσπασης του πλαστικού σε πραγματικές συνθήκες οικοσυστημάτων. Η έρευνα διεξάγεται σε θάλασσες, ποτάμια και ακτές και αναμένεται να διαρκέσει μέχρι το τέλος του χρόνου. Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματά της, φαίνεται να καταρρίπτεται ο μύθος της αργής διάσπασης των πλαστικών, καθώς ο ρυθμός διάσπασής του είναι πιο γρήγορος στη θάλασσα. «Από τον πρώτο κιόλας μήνα, με την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας, του αλατιού και του κυματισμού, ξεκινάει η διάσπαση των πλαστικών, κυρίως στις λεγόμενες διασπώμενες σακούλες».
Ωστόσο, από άλλες έρευνες που έχουν διεξαχθεί από το «Αρχιπέλαγος» για τη διασπορά των μικροπλαστικών σε ακτές, ψάρια και νερά έχει διαπιστωθεί ότι αυτά βρίσκονται σε όλη την Ελλάδα και μεγάλες συγκεντρώσεις τους έχουν εντοπιστεί ακόμα και σε ακατοίκητες περιοχές του Αιγαίου. Εξάλλου, αναλύθηκε το στομαχικό περιεχόμενο σε τρία δημοφιλή είδη ψαριών, τον γαύρο, τον τόνο και τον κολιό, και εντοπίστηκαν στο 89% μικροπλαστικές ίνες.
«Το ανησυχητικό είναι πως οι ίνες αυτές λειτουργούν ως “σφουγγάρι”, απορροφώντας επικίνδυνα χημικά συστατικά από φυτοφάρμακα», συμπληρώνει ο κ. Τσιμπίδης και καταλήγει ότι ο περιορισμός χρήσης του πλαστικού και η ενίσχυση του μέτρου της ανακύκλωσης είναι οι μόνες λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
