Μέχρι το 2030, η Ελλάδα φιλοδοξεί να μειώσει το ποσοστό των αποβλήτων που καταλήγουν σε χωματερές στο 10% και να μετατρέψει τα περισσότερα ελληνικά νησιά σε πρότυπα περιοχών «μηδενικών αποβλήτων», προωθώντας πρακτικές κυκλικής οικονομίας και βιώσιμης διαχείρισης. Όπως ανέφερε ο Μανώλης Γραφάκος, Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) από το ελληνικό περίπτερο στο Μπακού, στο πλαίσιο της COP 29, «η χώρα έχει 227 κατοικημένα νησιά. Σε αυτές τις περιοχές η διαχείριση αποβλήτων παρουσιάζει ιδιαίτερες προκλήσεις, απαιτώντας εξειδικευμένο σχεδιασμό και στοχευμένη υλοποίηση».
Εντός του 2024, αναμένεται η έγκριση από τη διυπουργική επιτροπή για την κατασκευή και λειτουργία, μέσω ΣΔΙΤ, μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων στις Κυκλάδες, συγκεκριμένα στη Σύρο, Μύκονο, Σίφνο, Σέριφο, Κέα, Κύθνο και Ικαρία. Παράλληλα, βρίσκεται σε φάση έγκρισης το έργο για την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας αποβλήτων στην Κω, το οποίο περιλαμβάνει και τις αναγκαίες υποδομές στην Κάλυμνο, επίσης μέσω ΣΔΙΤ. Στο Βόρειο Αιγαίο, ο σχεδιασμός επικεντρώνεται στις μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων στη Λέσβο και τη Σάμο, καθώς και στις υπόλοιπες υποδομές που υπολείπονται στην περιοχή. Και αυτά τα έργα θα υλοποιηθούν με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, με στόχο την έγκριση τους από τη διυπουργική επιτροπή εντός του 2024.
Υπογραφές αναμένονται να πέσουν και στις συμβάσεις που αφορούν την κατασκευή μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων στην Άνδρο και την Τήνο, με τις εγκαταστάσεις να έχουν ορίζοντα λειτουργίας μέχρι το τέλος του 2026. Σε διαδικασία κατασκευής βρίσκονται και οι μονάδες επεξεργασίας βιοαποβλήτων σε Μήλο, Λέρο και Κάρπαθο. Παράλληλα, η διαγωνιστική διαδικασία μέσω ΣΔΙΤ για τις μονάδες σε Ρόδο και Σαντορίνη βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο, με την έναρξη κατασκευής να προβλέπεται το 2025 και τη λειτουργία τους το 2028. Στη Νάξο, η διαδικασία για τη μονάδα επεξεργασίας αποβλήτων συνεχίζεται, με την κατασκευή να εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει εντός του 2025.
Το παράδειγμα της Τήλου
Η Τήλος όπως έγινε γνωστό από τη διοίκηση του ΥΠΕΝ έχει αναδειχθεί σε διεθνές πρότυπο βιώσιμης διαχείρισης αποβλήτων, αποτελώντας το πρώτο νησί στον κόσμο που έχει επιτύχει μηδενική παραγωγή απορριμμάτων. Μέσω του καινοτόμου πιλοτικού προγράμματος Just Go Zero Tilos, το νησί έχει καταφέρει να εξαλείψει την ταφή αποβλήτων και να λάβει την αναγνωρισμένη πιστοποίηση Zero Waste Cities. Όλα τα απορρίμματα που παράγονται στην Τήλο συλλέγονται και διαχειρίζονται με έναν πλήρως κυκλικό τρόπο, χάρη σε ένα ολοκληρωμένο σύστημα που περιλαμβάνει τη διαλογή στην πηγή, τη συλλογή πόρτα-πόρτα, την κομποστοποίηση, την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση υλικών. Αυτό το μοντέλο δεν εξαλείφει μόνο το περιβαλλοντικό αποτύπωμα του νησιού, αλλά θέτει και τα θεμέλια για μια νέα προσέγγιση στη βιωσιμότητα. Η επιτυχία της Τήλου αποτελεί φάρο έμπνευσης για άλλες περιοχές, αποδεικνύοντας ότι η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία είναι εφικτή με συντονισμένες δράσεις και συμμετοχή της κοινωνίας.
Ο κ. Γραφάκος αναγνώρισε με εφαλτήριο την Τήνο αναγνώρισε την ανάγκη για περαιτέρω βήματα από τον Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ) όσον αφορά τη διαχείριση απορριμμάτων στις Κυκλάδες και τα Δωδεκάνησα. Ωστόσο, όπως είπε παρά τις προκλήσεις, τα τελευταία τέσσερα χρόνια ο Φορέας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Νοτίου Αιγαίου, υπό την καθοδήγηση και εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, έχει υλοποιήσει σημαντικά έργα που ενισχύουν τη βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων στην περιοχή. Η συμβολή του ΦΟΔΣΑ υπήρξε καθοριστική για την υλοποίηση κρίσιμων έργων, βάζοντας τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου στον χάρτη της κυκλικής οικονομίας.
Η δυναμική που έχει δημιουργηθεί πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω, αφού ειδικά το καλοκαίρι οι όγκοι των απορριμμάτων τετραπλασιάζονται, λόγω του τουρισμού.
Πηγή: powergame.gr
