Σάββατο, 19 Απριλίου, 2025
ΑρχικήΑιγαίοΗλ. Νόκας: "Γιατί να δίνει 300.000 ευρώ για μισθώσεις αφαλατώσεων, όταν μπορεί...

Ηλ. Νόκας: “Γιατί να δίνει 300.000 ευρώ για μισθώσεις αφαλατώσεων, όταν μπορεί να έχει μόνιμη;”

|

Οι ελάχιστες βροχοπτώσεις, οι υποδομές, αλλά και η αύξηση των αναγκών σε νερό λόγω τουρισμού έχουν «στερέψει» τα αποθέματα νερού στα ελληνικά νησιά, ορισμένα από τα οποία βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης.

Για το πρόβλημα, αλλά και ορισμένους τρόπους αντιμετώπισής του μιλούν στο CNN Greece η προϊσταμένη Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, Αγγελική Μαρτίνου και ο προϊστάμενος διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου, Ηλίας Νόκας.

Τόσο η Κρήτη, όσο και το Νότιο Αιγαίο, αλλά και πολλά ακόμη ελληνικά νησιά διανύουν το δεύτερο κατά σειρά υδρολογικό έτος, κατά το οποίο οι βροχές ήταν ελάχιστες.

Μέχρι και 50% μειωμένες βροχοπτώσεις

Όπως εξηγεί η κα Μαρτίνου «φέτος είχαμε τον δεύτερο κατά σειρά χειμώνα όπου είχαμε μειωμένες ακόμη και στο 50% βροχοπτώσεις σε σχέση με άλλες χρονιές».

Το πρόβλημα, μάλιστα, φαίνεται να είναι μεγαλύτερο από τα έτη 2015-2016-2017, όταν είχε σημειωθεί «ρεκόρ» ανομβρίας και ξηρασίας.

Ως αποτέλεσμα «δεν έγινε η απαιτούμενη αναπλήρωση των υπόγειων υδροφορέων, ούτε των φραγμάτων, ώστε να μπορέσουμε να έχουμε τα ικανά εκείνα αποθέματα που θα καλύψουν τη ζήτησή του νησιού».

Την ίδια ώρα, χαμηλά ήταν τα αποθέματα ακόμη και σε γεωτρήσεις και ιδιαίτερα στην περιοχή της Μεσσαράς, στην οποία παρατηρείται μεγάλη πτώση στάθμης του υπόγειου υδροφορέα, που φτάνει σε ορισμένα σημεία ακόμη και τα 30 μέτρα.

Πόσα χιλιοστά βροχής χρειάζονται για να καλυφθούν οι ανάγκες;

Εξηγώντας, πόσες βροχές χρειάζονται τα νησιά για να επιβιώσουν, ο κ. Ηλίας Νόκας σημειώνει πως «για να μπορέσει το νερό της βροχής να εισχωρήσει στον υπόγειο υδροφορέα, θα πρέπει πρώτα να καλυφθεί το εδαφικό έλλειμμα. Το εδαφικό αυτό έλλειμμα – κατά προσέγγιση – αρχίζει να καλύπτεται μετά τα 250-300 χιλιοστά βροχής, ώστε έπειτα να μπορέσει να εισχωρήσει στο υπέδαφος και να ενεργοποιηθεί η διαδικασία της κατείσδυσης».

«Εάν οι βροχές μας είναι κατά μέσο όρο 400 χιλιοστά, όταν από αυτά έχουμε 50% μείωση, δεν αναπληρώνεται το υπόγειο νερό. Εάν η μείωση φτάσει στα 30%, δηλαδή στα 280 περίπου χιλιοστά βροχής τότε παρατηρείται μια μικρή αναπλήρωση» συμπληρώνει.

«Το περασμένο έτος είχαμε βροχές, αλλά δεν είχαμε αναπλήρωση» αναφέρει, μιλώντας για τα νησιά Νοτίου Αιγαίου.

Αναφέροντας τις περιοχές που εμφανίζουν το μεγαλύτερο πρόβλημα ύδρευσης, ο κ. Νόκας σημειώνει πως «σε οριακή κατάσταση βρίσκονται όσα μέρη δεν διαθέτουν μονάδες αφαλάτωσης. Αυτά είναι πολλά χωριά της Τήνου, της Άνδρου, της Νάξου, της Σύρου αλλά και η Πάτμος, η Κάλυμνος, η Σέριφος και η Τήλος».

Στο μεταξύ, όπως τονίζει η κα Μαρτίνου, σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λόγω λειψυδρίας, είναι και οι Δήμοι Βιάννου και Φαιστού, ενώ εκτιμάται πως θα ακολουθήσουν και άλλοι.

Η άρδευση των ελαιοπαραγωγών παράγοντας εξάντλησης των πόρων στην Κρήτη

Σημαντικό ρόλο, επίσης, στην εξάντληση των πόρων σε νερό στην Κρήτη, διαδραμάτισαν και οι μεγάλες ποσότητες που αξιοποιήθηκαν για την άρδευση των ελαιοπαραγωγών, όπως προσθέτει η κα Μαρτίνου «καθώς η περσινή ήταν μια καλή χρονιά για εκείνους και προσπάθησαν να δώσουν ώθηση στην παραγωγή μέσω της πιο συχνής άρδευσης των καλλιεργειών».

«Επειδή ευελπιστούσαν σε μια πολύ καλή επόμενη χρονιά, πότιζαν ακόμη και το χειμώνα, δεδομένου μάλιστα του ότι οι βροχοπτώσεις δεν ήταν τόσο συχνές. Έτσι, οι παραγωγοί αντλούσαν συνεχώς νερό από τις γεωτρήσεις με αποτέλεσμα αυτό να οδηγήσει σε υπεράντληση και πτώση της στάθμης αυτών των γεωτρήσεων» εξηγεί.

Μικρές εισροές νερού στα νησιά – Μικρές υπόγειες δεξαμενές

Παράλληλα, όπως τονίζει ο προϊστάμενος Διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου ενώ έχουμε μικρές εισροές, βρώσιμο νερό δηλαδή, ταυτόχρονα οι υπόγειες δεξαμενές στις οποίες αποθηκεύεται το νερό έχουν μικρές διαστάσεις».

Αρνητικό, επίσης, ρόλο μπορεί να διαδραματίσει και η θάλασσα πολλές φορές, καθώς ανάλογα με τη μορφολογία του εδάφους, διεισδύει στη στεριά και υποβαθμίζει την ποιότητα του νερού.

Ο υπερτουρισμός «θρέφει» το πρόβλημα

Πέραν των κλιματικών παραγόντων, όμως, ιδιαίτερη σημασία έχουν και οι ανθρωπογενείς παράμετροι.

Όπως σημειώνει ο κ. Νόκας «τα νησιά έχουν μεγάλες ανάγκες στη διάρκεια του καλοκαιριού, μία περίοδο κατά την οποία οι βροχές είναι ανύπαρκτες. Υπ’ αυτό το πρίσμα, μία ακόμη παράμετρος είναι το γεγονός ότι οι ανάγκες για νερό πολλαπλασιάζονται».

«Υπάρχουν νησιά, όπως η Σαντορίνη, όπου σε μια πενταετία η κατανάλωση διπλασιάστηκε».

Μία κακή υδρολογική περίοδος – δεύτερη κατά σειρά – έρχεται να επιδεινώσει το πρόβλημα ακόμη περισσότερο.

Οι κτηνοτρόφοι θα αναγκαστούν να σφάξουν τα ζώα τους

Στο μεταξύ, ο προϊστάμενος Διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου, εκπέμπει σήμα κινδύνου για την πρωτογενή παραγωγή λόγω λειψυδρίας.

«Ένας λόγος για τον οποίο η γεωργία και η κτηνοτροφία αναμένεται να μειωθούν ή ακόμη και να εξαφανιστούν είναι συνθήκες όπως αυτές που βιώνουμε. Ο κάθε αγρότης ή κτηνοτρόφος καλείται να βρει μόνος του τη λύση. Δεν υπάρχει ενιαία πρόβλεψη στα νησιά Νοτίου Αιγαίου για την άρδευση. Ήδη η πρωτογενής παραγωγή έχει αρχίσει να συρρικνώνεται σε μεγάλο βαθμό».

Θα αρχίσουμε να βλέπουμε δηλαδή πρακτικές που υιοθετούνται στη Σικελία, όπου οι κτηνοτρόφοι αναγκάζονται να σφάξουν τα ζωντανά τους γιατί δεν έχουν νερό να τους δώσουν.

Μέτρα αντιμετώπισης του φαινομένου

Μιλώντας για τους τρόπους που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του προβλήματος, η κα Μαρτίνου, τονίζει πως στην Κρήτη οι περισσότεροι φορείς είχαν από νωρίς αρχίσει να λαμβάνουν αυστηρά μέτρα αναφορικά με την άρδευση. Υποχρεώνουν τους γεωργούς στην ελλειμματική άρδευση, δηλαδή στη χρήση ποσότητας νερού ανά στρέμμα καλλιεργειών σε χαμηλότερα επίπεδα, χωρίς όμως να διακινδυνεύει η καλλιέργεια.

«Το ζήτημα είναι κατά πόσο η πολιτική αυτή εφαρμόζεται» διευκρινίζει.

Παράλληλα, όπως σημειώνει η ίδια, σημαντικό στοιχείο στην προσπάθεια αντιμετώπισης του φαινομένου είναι και οι διαρροές του δικτύου.

Όπως εξηγεί «οι απώλειες από φθαρμένα δίκτυα στην Κρήτη φαίνεται ότι ανέρχονται σε ποσοστό 40% έως 50%. Άριστης ποιότητας νερό, δηλαδή, καταλήγει στο χώμα επειδή έχει σπάσει ένας σωλήνας».

Για τον εντοπισμό των διαρροών υπάρχουν συγκεκριμένα όργανα παρακολούθησης του δικτύου, τα λεγόμενα έξυπνα υδρόμετρα. Η πρακτική αυτή είναι μια διαχρονική πολιτική που θα πρέπει να ακολουθείται από τους παρόχους. Σε αυτή τη βάση, σημαντικό εργαλείο συνιστά και το δίκτυο τηλεμετρικών σταθμών παρακολούθησης των υπόγειων υδροφορέων.

Εκ περιτροπής χρήση νερού σε περιοχές της Κρήτης

Ένα ακόμη μέτρο που έχει ληφθεί για την διαχείριση των αποθεμάτων νερού το φετινό καλοκαίρι, στην Κρήτη, ορισμένες ΔΥΕΑ προχωρούν στην περιοδική διακοπή της υδροδότησης των περιοχών αρμοδιότητάς τους και θα λειτουργεί κυκλικά.

Αυτό συνιστά ένα αναγκαστικό μέτρο σπατάλης του νερού.

Παράλληλα, είναι σημαντικό, όταν αναδεικνύεται ένα τέτοιο πρόβλημα οι πολίτες να μην κάνουν αλόγιστη χρήση του νερού. Δεν χρειάζεται να πλένουμε το όχημά μας ή τις αυλές μας με το λάστιχο. Αυτά φέτος πρέπει να τα ξεχάσουμε γιατί δεν υπάρχει πλέον αυτή η πολυτέλεια.

Από την πλευρά του ο κ. Νόκας, σημειώνει πως «οι υποδομές πάσχουν σε σχέση με τις ανάγκες. Αν εξαιρέσει κανείς τη Ρόδο, όπου έχει το φράγμα του Γαϊδουρά και την Κω, δεν διαφαίνεται ότι θα υπάρχει πρόβλημα επάρκειας τα επόμενα τουλάχιστον 20 με 30 χρόνια, στα υπόλοιπα νησιά οι υπάρχουσες υποδομές δεν επαρκούν».

Στην προσπάθειά του το κράτος να βοηθήσει τους Δήμους να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, χρηματοδοτούν τους εκάστοτε παρόχους για να ενοικιάσουν μονάδες αφαλάτωσης.

Σύμφωνα με τον κ. Νόκα, όμως, στην πολιτική αυτή υπάρχει η εξής προβληματική: «Οι ανάγκες που έχουν αναπτύξει τα νησιά δεν είναι πια προσωρινές, όπως προσωρινή είναι η πολιτική της ενοικίασης έναντι της αγοράς».

«Δεν μιλάμε για μια κατάσταση έκτακτη, μιλάμε για μια συνθήκη όπου εδώ και χρόνια λειτουργεί οριακά. Οπότε η μίσθωση αφαλατώσεων συνιστά ένα μπάλωμα και όχι μακροπρόθεσμη λύση στο πρόβλημα».

Την ίδια ώρα, όμως, όπως υπογραμμίζει ο ίδιος, είναι πιο κοστοβόρα η ενοικίαση έναντι της αγοράς μιας μονάδας αφαλάτωσης.

«Γιατί να δίνουμε 300.000 ευρώ κάθε χρόνο στον Δήμο της Νάξου, όταν μπορούμε να δαπανήσουμε το τετραπλάσιο ποσό και να διατηρηθεί η υποδομή στο νησί πολλά περισσότερα χρόνια;» διερωτάται, αναδεικνύοντας τη σημασία αγοράς τέτοιων μονάδων έναντι της μίσθωσής τους.

Την ίδια ώρα, ένα τεχνικό μέτρο που θα μπορούσε να ληφθεί θα μπορούσε να είναι η μείωση της πίεσης του νερού στο δίκτυο.

Συνολικότερα, όμως, όπως αναφέρει ο ίδιος, χρειάζονται καμπάνιες ευαισθητοποίησης τόσο στην τοπική κοινωνία, όσο και στους τουρίστες, ώστε να συνειδητοποιήσουν ότι το νερό είναι περιορισμένο.

Ανάγκη συλλογικών έργων στην άρδευση

«Αγκάθι» στο φαινόμενο, σύμφωνα με τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Υδάτων Νοτίου Αιγαίου είναι το γεγονός μέτρα για τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους δεν έχουν ληφθεί στις περιοχές αρμοδιότητάς του.

«Στην Κρήτη έχουν συλλογικά έργα, γεωτρήσεις ή φράγματα, που επιτρέπουν στους εργαζόμενους του κλάδου να ποτίζουν από συλλογικά δίκτυα. Στην περίπτωση του Νοτίου Αιγαίου συλλογικό δίκτυο υπάρχει μόνο στην περιοχή Απολλακιά της Ρόδου» αναφέρει.

Πρόληψη έναντι «θεραπείας»

«Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικό να προλαμβάνουμε συνθήκες, όπως αυτή που βιώνουμε τώρα» τονίζει.

«Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η γειτονική Βαρκελώνη, τα φράγματα της οποίας ήταν σε χαμηλά επίπεδα ήδη από το χειμώνα. Έτσι, έλαβαν μέτρα ήδη από τα τέλη Ιανουαρίου» συμπληρώνει.

«Από την πλευρά μας, γνωρίζαμε πως θα είναι μια δύσκολη χρονιά ήδη από τα τέλη Φεβρουαρίου» συμπληρώνει. Υπ’ αυτό το πρίσμα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό, όπως σημειώνει ο κ. Νόκας, να χαραχθεί μία ενιαία πολιτική και οι τοπικές Αρχές όλων των νησιών να συμπράξουν για να αντιμετωπίσουν οργανωμένα το πρόβλημα.

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Μηχανοκίνητος Αθλητισμός: Η Ναξιώτισσα Αντωνία Κορρέ εντυπωσίασε στο πρωτάθλημα ταχύτητας MBU

Η 15χρονη Ναξιώτισσα - με καταγωγή από το Σκαδό - Αντωνία Κορρέ εντυπωσίασε στο πρωτάθλημα ταχύτητας MBU

Τήνος: Εξασφαλίστηκε η επιχορήγηση 2 αφαλατώσεων και για φέτος

Θετική Εξέλιξη για την υδροδότηση της Τήνου: Εξασφαλίστηκε η επιχορήγηση 2 αφαλατώσεων και για φέτος

Πρέβελης: Το πλοίο που αγαπήθηκε και μισήθηκε όσο κανένα άλλο

Το "Πρέβελις" βρίσκεται στην Ελευσίνα, έτοιμο για το τελευταίο του ταξίδι προς τη Τουρκία και μία αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Ανάφη μοιράζεται τις σκέψεις της για το πλοίο

Νάξος – Airbnb: Εσοδα σε ετήσια βάση που αγγίζουν και τα 33.000 ευρώ (!!!)

Σύμφωνα με στοιχεία από το τελευταίο 12μηνο, νησιωτικοί προορισμοί, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, προσφέρουν τα υψηλότερα έσοδα στην Ελλάδα, με ετήσιο τζίρο ανά καταχώρηση που ξεπερνά τις 43.000 ευρώ.

Υπουργείο Παιδείας: Παράταση ενός έτους για 22.000 “αιώνιους” φοιτητές

Τι προβλέπει η ρύθμιση του υπουργείου Παιδείας ώστε να μη διαγραφούν αυτομάτως όλοι οι «λιμνάζοντες» φοιτητές

Naxos Vibe: Οι σεισμοί στη περιοχή της Σαντορίνης και η “απάντηση” της Νάξου

Πώς οι Σεισμοί στη Σαντορίνη Επηρέασαν τις Κρατήσεις και Πώς η Νάξος Απαντά με Μια Δυνατή Σεζόν

Νάξος – Καστράκι: Ο Εσταυρωμένος στο Καστράκι

Μεγάλη Πέμπτη και με τη δύση του ηλίου ο Εσταυρωμένος στέκεται στη παραλία του Καστρακίου

Νάξος – Καστράκι: Πότε θα γίνει η περιφορά του Επιταφίου την Μεγάλη Παρασκευή (video)

Νάξος - Καστράκι: Πότε θα γίνει η περιφορά του Επιταφίου στο Καστράκι στην Παναγία Γρηγορούσα (χρονοδιάγραμμα)

Blue Star Ferries: Εκτακτα δρομολόγια σήμερα και αύριο για “Blue Star Paros” και “Blue Star 2” στις Κυκλάδες

Δύο έκτακτα δρομολόγια σήμερα Μεγάλη Πέμπτη και αύριο Μεγάλη Παρασκευή από πλοία της Blue Star Ferries σε νησιά των Κυκλάδων - Πως διαμορφώνονται τα δρομολόγια

Aegean Air – Αγιο Φως: Μεταφορά το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου στη Σαντορίνη

Με τακτικές αλλά και έκτακτες ειδικές πτήσεις Aegean και Olympic Air θα μεταφέρουν το Άγιο Φως σε Θεσσαλονίκη, Χανιά, Λάρισα, Ιωάννινα, Ζάκυνθο, Καλαμάτα, Λήμνο και Σαντορίνη.

Αμοργός: Με πυροτεχνήματα και λουλούδια, η υποδοχή του “Express Skopelitis” (video)

Αργά το βράδυ της Μεγάλης Τρίτης (15/04) το Express Skopelitis μετά από σαράντα και πλέον ημέρες έφτασε στα Κατάπολα - δείτε την υποδοχή από τους κατοίκους (video)

Νάξος: Ενα ακόμη ξενοδοχείο 4 αστέρων “έρχεται” στο νησί

“Στα σκαριά” έργο για νέο ξενοδοχείο 4 αστέρων στη Νάξο

Νάξος – Πανναξιακό τουρνουά Τάβλι: Παν. Σορώκος ή Κοντόπουλος ο νέος πρωταθλητής;

Ο μεγάλος τελικός του 11ου Πανναξιακού Τουρνουά Τάβλι ξεκινάει: Παναγιώτης Σορώκος ή Πέτρος Κοντόπουλος ο μεγάλος νικητής; Η πορεία έως την κατάκτηση του τροπαίου

Φιλώτι: Εφυγε από τη ζωή ανήμερα της ονομαστικής του εορτής ο Λεωνίδας Ανωμερίτης

Ο ΣΦΕΑ αποχαιρετά τον συναγωνιστή του Λεωνίδα Δ. Ανωμερίτη - Μεγάλη Πέμπτη η κηδεία του στο κοιμητήριο της Νέας Σμύρνης

Fast Ferries – Νάξος: Ξεκίνησαν οι προσεγγίσεις του “Andros” δύο φορές την εβδομάδα

Ξεκίνησε τις προσεγγίσεις του στην Νάξο το FAST FERRIES ANDROS - Μέχρι πότε θα έρχεται στη Νάξο, ποιο πλοίο θα το αντικαταστήσει

Νάξος – Καστράκι: Πότε θα γίνει η περιφορά του Επιταφίου την Μεγάλη Παρασκευή (video)

Νάξος - Καστράκι: Πότε θα γίνει η περιφορά του Επιταφίου στο Καστράκι στην Παναγία Γρηγορούσα (χρονοδιάγραμμα)

Νάξος: Οι Γερμανοί απολαμβάνουν την φιλοξενία και την ομορφιά του νησιού μας (video)

Ύμνοι της γερμανικής τηλεόρασης για το «ονειρεμένο» Πάσχα στη Νάξο (video) - Τι λέει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Βαγγέλης Κατσαράς

Κυκλάδες – Πάσχα: “Κόντρες” μεταξύ SeaJets και Attica Group για τα έκτακτα δρομολόγια

«Η ενέργεια της Attica δεν αποτελεί απλώς μία επιθετική επιχειρηματική κίνηση, αλλά μια ευθεία υπονόμευση του κοινωνικού ρόλου της ακτοπλοΐας και πλήγμα στην νησιωτικότητα», δηλώνει ο Όμιλος Sea Jets - Η απάντηση της Attica Group

Αμοργός- Χοζοβιώτισσα: Ένας μοναχός, ένα παιδί, μια εικόνα χίλιες λέξεις

Πολύς κόσμος επιλέγει τους Ιερούς χώρους των μοναστηριών για να ζήσει τις μέρες της Μ. Εβδομάδας και του Πάσχα σιωπηλά και ήρεμα όπως ακριβώς αρμόζει στη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης.

Νάξος – Β. Κατσαράς: Επίσκεψη του Τζερόμ Καλούτα, γυρίσματα της εκπομπής Φτάσαμε”

Η Νάξος στην Ελληνική τηλεόραση μέσω της εκπομπής "Φτάσαμε" - Τι αναφέρει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Βαγγέλης Κατσαράς