Τετάρτη, 9 Ιουλίου, 2025
ΑρχικήΑιγαίοΕξι νησιά στο Αιγαίου με την πιο «καθαρή» ατμόσφαιρα, ποιος ο λόγος;

Εξι νησιά στο Αιγαίου με την πιο «καθαρή» ατμόσφαιρα, ποιος ο λόγος;

|

Σε χαμηλά επίπεδα κυμαίνεται η ατμοσφαιρική ρύπανση σε έξι νησιά του Αιγαίου, σύμφωνα με έρευνα που διενεργήθηκε από την Εθνική Ερευνητική Υποδομή «Enirisst», με την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Άννα Κοτρίκλα να εξηγεί στο CNN Greece, τους λόγους για τους οποίους μπορεί να παρατηρείται αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων το χειμώνα και δίνει ορισμένες οδηγίες προστασίας της δημόσιας υγείας.

Ειδικότερα, η κα Κοτρίκλα μιλώντας για την έρευνα που διεξάγεται από τον Ιανουάριο του 2022 στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (Μύρινα Λήμνου, Μυτιλήνη, Χίο, Καρλόβασι Σάμου και Ρόδο) και στο κεντρικό Αιγαίο (Ερμούπολη Σύρου) επισημαίνει πως χάρη στην τοποθέτηση αισθητήρων που βρίσκονται τοποθετημένοι στις περιοχές αυτές «επιτυγχάνεται η συνεχής παρακολούθηση της ποιότητας της ατμόσφαιρας».

«Είναι πρώτη φορά που μια τέτοια έρευνα διενεργείται σε τόσο μεγάλη γεωγραφική και χρονική κλίμακα στην περιοχή» συμπληρώνει.

Η ίδια, εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους κρίθηκε αναγκαία μία τέτοια έρευνα σημειώνει:

«Τα λεπτόκοκκα αιωρούμενα σωματίδια (PM2.5) αποτελούν έναν από τους πιο επικίνδυνούς ατμοσφαιρικούς ρύπους διότι εισχωρούν βαθιά στους πνεύμονες ενώ τα μικρότερα από αυτά περνούν ακόμη και στην κυκλοφορία του αίματος».

Υπογραμμίζει δε, πως η κακή ποιότητα του αέρα έχει επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και ιδιαίτερα στους ευάλωτους πληθυσμούς όπως οι ηλικιωμένοι, οι έχοντες προβλήματα υγείας, τα παιδιά και οι γυναίκες σε εγκυμοσύνη.

Αναλυτικά η συνέντευξη

Οι μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις PM2.5 κυμάνθηκαν μεταξύ 7.40 μg/m3 (Σύρος) και 15.0 μg/m3 (Μυτιλήνη). Οι συγκεντρώσεις αυτές βρίσκονται κάτω από την οριακή τιμή που έχει θεσπιστεί από τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ποιότητα του αέρα η οποία είναι 25 μg/m3.

Εξετάζοντας την διακύμανση των ωριαίων συγκεντρώσεων στην διάρκεια του εικοσιτετράωρου διαπιστώθηκε εποχιακό μοτίβο στις θέσεις παρακολούθησης που βρίσκονται στο Βόρειο Αιγαίο (Λέσβος, Σάμος, Χίος) με τις υψηλότερες τιμές να καταγράφονται τη χειμερινή περίοδο και ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες.

Μέσω ημιδομημένων συνεντεύξεων σε όλα τα νησιά, προέκυψε ότι στα νησιά του Βορείου Αιγαίου χρησιμοποιούνται σε αρκετό βαθμό τα καυσόξυλα ως μέσω οικιακής θέρμανσης σε σόμπες ή τζάκια.

Αυτό δεν συμβαίνει στην Ρόδο (που είναι το μεγαλύτερο αστικό κέντρο από αυτά που εξετάστηκαν) όπου οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες, ο χειμώνας διαρκεί λιγότερο και το μέσο θέρμανσης είναι το πετρέλαιο, τα κλιματιστικά ή και οι αντλίες θερμότητας. Εκτιμάται λοιπόν ότι οι κορυφές κατά τους χειμερινούς μήνες στα νησιά του Βορείου Αιγαίου οφείλονται στην οικιακή θέρμανση.

  • Εκτιμάτε πως η έρευνα αυτή θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες περιοχές, όπου οι τιμές μπορεί να υπερβαίνουν κατά πολύ τις προβλεπόμενες;

Καταρχάς η έρευνα μας συνεχίζεται, ώστε να επιβεβαιωθούν τα ευρήματα και την φετινή χειμερινή περίοδο (2023-24). Θα επιδιώξουμε χρηματοδότηση για να διενεργήσουμε έρευνα σε εσωτερικούς χώρους ώστε να δούμε τα επίπεδα της ρύπανσης και την επίδραση πρακτικών όπως ο τρόπος θέρμανσης και ο αερισμός των χώρων.

Επιπλέον, έχουν υλοποιηθεί έρευνες από άλλα ιδρύματα και φορείς στην Αθήνα και άλλες μεγάλες πόλεις με ανάλογα ευρήματα τους χειμερινούς μήνες.

  • Ποια στοιχεία της έρευνας πρέπει να λάβει υπόψιν η Πολιτεία, προκειμένου να χαράξει πολιτικές που θα κρατήσουν τις τιμές των ρύπων σε χαμηλά επίπεδα;

Λόγω της οικονομικής κρίσης και της πρόσφατης ενεργειακής κρίσης το κόστος των ξύλων είναι χαμηλότερο από το κόστος του πετρελαίου, του φυσικού αερίου ή του ηλεκτρισμού. Επιπλέον το κοινό δεν είναι ενήμερο για τους κινδύνους από τη χρήση τους. Όλοι αυτοί οι παράγοντες κάνουν τα καυσόξυλα ιδιαίτερα ελκυστικό μέσο θέρμανσης στην εποχή μας.

Η πολιτεία θα πρέπει να ενισχύσει τις καμπάνιες ενημέρωσης του κοινού, που ξεκίνησαν τα τελευταία χρόνια, για τους κινδύνους από τη ρύπανση και για την ορθή χρήση των τζακιών και σομπών.

Σε χώρες της βόρειας Ευρώπης που αντιμετωπίζεται το ίδιο πρόβλημα (πχ Δανία), εκτός από τις καμπάνιες ενημέρωσης, υλοποιούν και προγράμματα απόσυρσης των παλιών σομπών και επιδότησης για αγορά καινούριων και ενεργειακά αποδοτικότερων. Αυτό θα μπορούσε να γίνει και στην Ελλάδα.

  • Σε ένα σημείο αναφέρεστε στο είδος καυσίμου, που αξιοποιούν οι κάτοικοι των διερευνώμενων περιοχών, το οποίο συμβάλλει στην αύξηση των τιμών των λεπτόκοκκων αιωρούμενων σωματιδίων. Θα προτείνατε κάποιο εναλλακτικό καύσιμο ή υπάρχουν κάποια φίλτρα ενδεχομένως που θα μπορούσαν να περιορίσουν τα σωματίδια που τελικά φτάνουν στην ατμόσφαιρα;

Οι εναλλακτικές – πλην ακριβές – λύσεις θεωρούμε ότι είναι πρακτικά ανέφικτο να υιοθετηθούν.

Στις περιπτώσεις που είναι αναγκαία η χρήση σόμπας ή τζακιού, προτείνονται ορισμένοι βασικοί κανόνες από διεθνείς και ελληνικούς οργανισμούς. Οι κανόνες αφορούν αφενός την καύσιμη ύλη και αφετέρου την μονάδα καύσης έτσι ώστε να προσεγγίζεται κατά το δυνατόν η τέλεια καύση, να αυξάνεται η ενεργειακή αποδοτικότητα και να περιορίζεται η ρύπανση.

  • Για την καύσιμη ύλη:

Τα ξύλα θα πρέπει να είναι καθαρά. Απαγορεύεται αυστηρά να χρησιμοποιούμε ξύλα βαμμένα, εμποτισμένα με χημικά ή με κόλλες. Στην περίπτωση αυτή εκπέμπονται εξαιρετικά επικίνδυνες ουσίες για την υγεία.

Η υγρασία των ξύλων θα πρέπει να είναι <20%. Όταν τα ξύλα έχουν υψηλή υγρασία σημαίνει ότι έχουμε ατελή καύση, εκπέμπεται καπνιά και η απόδοση καύσης είναι χαμηλότερη (άρα και λιγότερο οικονομική). Προτείνεται να αγοράζουμε ξύλα το καλοκαίρι, να τα κόβουμε σε μικρότερα κομμάτια γιατί έτσι ξηραίνονται ευκολότερα και να τα αποθηκεύουμε σε προστατευμένο από την υγρασία χώρο. Στην αγορά πωλούνται μετρητές υγρασίας ξύλου με κόστος 20 ευρώ.

  • Για τη μονάδα καύσης:

Η σόμπα ή το τζάκι θα πρέπει να είναι πιστοποιημένα. Θα πρέπει να εγκαθίστανται σωστά από πιστοποιημένο τεχνίτη.

Θα πρέπει να συντηρούνται και να καθαρίζονται (μαζί με τα μπουριά ή την καμινάδα) τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο.

Θα πρέπει να είναι κατάλληλης ισχύος για τον χώρο που θέλουμε να θερμάνουν – ούτε μεγαλύτερης ούτε μικρότερης.

Επισημαίνεται πως στην ομάδα εργασίας που διενεργεί την έρευνα, εκτός από την κα Κοτρίκλα συμμετέχουν και οι:

  • Δρ Κυριακή Μαρία Φαμέλη, ερευνήτρια,
  • Θεόδωρος Λίλας, Επίκουρος καθηγητής,
  • Βασίλης Παπαβασιλείου, Πληροφορικός,
  • Αμαλία Πολυδωροπούλου, καθηγήτρια, επιστημονικά υπεύθυνη ENIRISST.

Κείμενο: Καλλιρόη Πεπονή


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Σέριφος: 87χρονη ανασύρθηκε χωρίς τις αισθήσεις της από την παραλία Συκαμιά

Η άτυχη γυναίκα διακομίστηκε στο Πολυδύναμο Ιατρείο του νησιού, όπου διαπιστώθηκε ο θάνατός της – Προανάκριση από το Λιμεναρχείο

Στασιμότητα στην επιβατική και οχηματική κίνηση στο λιμάνι Νάξου το πρώτο εξάμηνο του 2025

Οριακή πτώση στους επισκέπτες και τα οχήματα φέτος, με έντονη πτώση τον χειμώνα αλλά θετικά σημάδια από την άνοιξη και μετά (πίνακας)

Αποκαλύφθηκε σκάνδαλο 40 εκατ. ευρώ στο μεταφορικό ισοδύναμο, έγκαιρη παρέμβαση Παππά έσωσε το Δημόσιο

Χάρη σε διοικητικούς ελέγχους και αποφασιστικές κινήσεις, απετράπη καταβολή δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ύποπτες αιτήσεις επιχειρήσεων – Η συντριπτική πλειονότητα από την Κρήτη

Χρυσές βολές και ταχύτητα πανελλήνιας εμβέλειας για τους αθλητές του Πανναξιακού ΑΟ

Εντυπωσιακές εμφανίσεις σε Τρίπολη και Θήβα από τους νέους του Πανναξιακού – Προκρίσεις, ρεκόρ και πρώτες θέσεις για τους αθλητές του συλλόγου

Ανάφη – Μ. Καφούρος: «Η παρουσία του κράτους στα μικρά νησιά είναι αναγκαία»

Σε μια ιστορική ημέρα για την Ανάφη, ο Βουλευτής Κυκλάδων Μάρκος Καφούρος παρευρέθηκε στον Αγιασμό του νέου Λιμενικού Φυλακίου, αναδεικνύοντας τη σημασία ενίσχυσης της κρατικής παρουσίας στις απομακρυσμένες νησιωτικές περιοχές.

Συνάντηση Φ. Φόρτωμα με τον Υπουργό Μ. Χρυσοχοΐδη: Ενίσχυση της αστυνομικής παρουσίας στις Κυκλάδες

Ο Βουλευτής Κυκλάδων έθεσε την ανάγκη για άμεση και μακροπρόθεσμη στήριξη των αστυνομικών υπηρεσιών στα νησιά, ενόψει της τουριστικής αιχμής – «Η ασφάλεια δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα».

Τένις: Ένα άθλημα που δεν μένει ποτέ στατικό

Δεν αρκεί να είσαι γρήγορος ή δυνατός. Το τένις απαιτεί ισορροπία. Και αυτή η ισορροπία κρύβεται σε λεπτομέρειες που κάνουν τη διαφορά

Καμίνι η Ελλάδα: Στους 41°C η Φθιώτιδα – Πάνω από 35άρια σε Πάρο και Νάξο

Ιούλιος «φωτιά» στην Ελλάδα με ακραίες θερμοκρασίες, θερμική δυσφορία και υψηλές τιμές ακόμη και στο Αιγαίο – Πάνω από 180 σταθμοί με θερμοκρασίες άνω των 37°C - Η εικόνα στη Παροναξία

Κίμωλος: Το νησί με τα καθαρότερα νερά στον κόσμο, το λένε οι Αμερικανοί

Παγκόσμια διάκριση για την Ελλάδα – Η παραλία Πράσσα στην Κίμωλο στην κορυφή της λίστας με τις καθαρότερες θάλασσες, αφήνοντας πίσω εξωτικούς προορισμούς

Καθυστερήσεις στο νέο αεροδρόμιο Πάρου λόγω έλλειψης υλικών

Το έργο «Ανάπτυξη και βελτίωση υποδομών του νέου αεροδρομίου Πάρου» αντιμετωπίζει καθυστερήσεις λόγω ελλείψεων στα απαραίτητα υλικά, όπως απαντά το Υπουργείο στον Δήμο Πάρου – Κρίσιμο για την τουριστική ανάπτυξη το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης.

Τζεφ Μπέζος: After wedding party στη Νάξο με την Λόρεν Σάντσεζ, η «έξυπνη» αγάπη του για το νησί

Μετά τον χλιδάτο γάμο των 48 εκατομμυρίων στη Βενετία, ο ιδρυτής της Amazon και η εκρηκτική σύζυγός του επιλέγουν τη Νάξο για το after wedding ταξίδι τους, επιβεβαιώνοντας την ιδιαίτερη σχέση του δισεκατομμυριούχου με το νησί και τα φιλόδοξα σχέδιά του για το «smart island» των Κυκλάδων.

Νάξος – Κωμιακή: «Έφυγε» ο Δημήτρης Ιωάννου Καρούσης, θλίψη για τον αγαπημένο “Τζήμα”

Αποχαιρετισμός σε έναν ήσυχο και αγαπητό συγχωριανό που δεν ξέχασε ποτέ τον τόπο του – Το χωριό τον τιμά με συγκίνηση

Aperto – Cucina Italiana: Η αυθεντική ιταλική εμπειρία ήρθε στη Νάξο με την υπογραφή του κορυφαίου pizzaiolo Νίκου Σωτηρόπουλου

Ένα νέο γαστρονομικό σημείο στην καρδιά της Νάξου που ενώνει την ιταλική φινέτσα με τη δημιουργικότητα του Έλληνα pizzaiolo που διακρίθηκε δύο φορές ως ο καλύτερος της χώρας και στους 50 κορυφαίους της Ευρώπης.

Κατ’ Οίκον Νοσηλευτική Φροντίδα στη Νάξο από τη Φραντζέσκα Λαγογιάννη

Με επιστημονική γνώση, σεβασμό και ολιστική προσέγγιση, η Φραντζέσκα Λαγογιάννη προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες νοσηλείας στο σπίτι, σε όλη τη Νάξο.

Νάξος: Αλλαγές στην κυκλοφορία σε Χώρα, Αγία Άννα, Άγιο Προκόπη και Πλάκα, “εμφάνιση” του e-naxios

Ο Δήμος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων ανακοινώνει τις νέες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για την τουριστική περίοδο – Δωρεάν στάθμευση και έλεγχος τροφοδοσίας στα παραλιακά μέτωπα

Νάξος: “Σιωπή” στην τοπική κοινωνία, έφυγε πρόωρα ο Γεώργιος Λαΐος

Η Νάξος αποχαιρετά έναν νέο άνθρωπο με έντονη κοινωνική παρουσία και ανθρώπινη προσφορά – Κηδεύεται την Πέμπτη 3 Ιουλίου στον Ιερό Ναό Κοιμητηρίου Άνω Λιοσίων

Εκρηκτική αύξηση επιβατών στο λιμάνι Νάξου τον Ιούνιο (πίνακας)

Οι αριθμοί αυξάνονται, οι υποδομές όμως όχι. Η Νάξος «ασφυκτιά» και χρειάζεται λύση τώρα.

Μενδώνη για Κούρους Μελάνων: “Θα γίνει πιλοτική μεταφορά του ενός κούρου”

Οι κάτοικοι της Νάξου αντιστέκονται στην απομάκρυνση των αρχαίων αγαλμάτων από το Φλεριό, ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού υπερασπίζεται μια μεταφορά που δημιουργεί ερωτήματα και αντιδράσεις.

Σίκινος – Β. Μαράκης: “Το λιμάνι που περιμέναμε – Ξεκινά η επέκταση τον Σεπτέμβριο” (video)

Ο Δήμαρχος Σικίνου Βασίλης Μαράκης μιλά για την πολυαναμενόμενη επέκταση του λιμανιού και τις εξελίξεις σε βασικά ζητήματα του νησιού

Γ. Καρνέζης: “Οι σκέψεις μου για το μέλλον των Κούρων στη Χώρα της Νάξου”

Και η απάντηση στη δημοσίευση στη Naxos Press της πολιτικού του κόμματος Κίνημα Δημοκρατίας, κ. Κατερίνας Γιαννακά