Μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, τέσσερα σπάνια θαλάσσια θηλαστικά εντοπίστηκαν νεκρά σε διάφορα σημεία των ελληνικών ακτών, αποκαλύπτοντας το μακροχρόνιο και βαθύ πρόβλημα της απουσίας προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος στη χώρα μας.
Στο Ρέθυμνο, οι κάτοικοι αντίκρισαν ένα αποτρόπαιο θέαμα: ένα ρινοδέλφινο κυριολεκτικά κομμένο στα δύο, θύμα πιθανώς αδίστακτων αλιέων με αιχμηρά εργαλεία. Την ίδια ώρα, στη Νάξο, εντοπίστηκε μία νεκρή μεσογειακή φώκια, μπλεγμένη σε εγκαταλελειμμένα αλιευτικά εργαλεία – τις λεγόμενες “παγίδες-φαντάσματα” που στοιχειώνουν τον βυθό.
Νάξος – Καστράκι: Φώκια Monachus monachus εκβράστηκε νεκρή, τι συνέβη;
Στην Αστυπάλαια, ένας σπάνιος ζιφιός, μήκους 4,5 μέτρων, εκβράστηκε σε προχωρημένη σήψη, ενώ λίγες ώρες πριν το παρόν δελτίο, ακόμα ένα δελφίνι Delphinus delphis βρέθηκε νεκρό στις νότιες ακτές της Σάμου.
Η εικόνα δεν αποτελεί μεμονωμένο περιστατικό, αλλά τον καθρέφτη της ευρύτερης κατάρρευσης στη διαχείριση και προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Παρά τη διεθνή σημασία των πληθυσμών θαλάσσιων θηλαστικών στη Μεσόγειο και την εξαγγελία 780 εκατ. ευρώ για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, η πραγματικότητα δείχνει ότι δεν έχει αλλάξει τίποτα ουσιαστικό.
Το Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος καταγράφει όλο και πιο συχνά εικόνες εγκαταλελειμμένων διχτυών στα 100 μέτρα βάθος – πλαστικά εργαλεία που παραμένουν επί χρόνια στον βυθό, εγκλωβίζοντας και σκοτώνοντας θαλάσσια είδη. Ενώ στις βραχώδεις παράκτιες περιοχές, τα αλιευτικά “σκουπίδια” δημιουργούν ζώνες-νεκροταφεία για τη θαλάσσια ζωή και καθιστούν απαγορευτική ακόμα και την αλιεία.
Την ίδια στιγμή, καθυστερεί αδικαιολόγητα η λειτουργία του Κέντρου Περίθαλψης Θαλάσσιων Ειδών στους Λειψούς – μιας υποδομής ζωτικής σημασίας για την περίθαλψη τραυματισμένων ζώων και την έρευνα για τις αιτίες των θανάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες, μικρές ομάδες συμφερόντων με ισχυρές διασυνδέσεις, επιχειρούν να οικειοποιηθούν τον δημόσιο διάλογο και να καθυστερήσουν σκόπιμα την αδειοδότηση της δομής.
Η απουσία δικτύου άμεσης παρέμβασης, ο μηδενικός μηχανισμός ερευνών για εγκληματικές πράξεις κατά προστατευόμενων ειδών και η έλλειψη πολιτικής βούλησης αποδεικνύουν ότι η προστασία της θαλάσσιας ζωής στην Ελλάδα είναι, ακόμη, μια εξαγγελία χωρίς αντίκρισμα.
Τα σπάνια θαλάσσια είδη της Μεσογείου εξακολουθούν να επιβιώνουν χάρη στην τύχη – όχι λόγω της φροντίδας μας.