Δευτέρα, 31 Μαρτίου, 2025
ΑρχικήΑιγαίοΑιγαίο: Οι νησίδες του και το απαξιωμένο πρότυπο αειφορίας

Αιγαίο: Οι νησίδες του και το απαξιωμένο πρότυπο αειφορίας

|

Ο σχεδιασμός και η προεργασία του Aegean Islet Conservation Project συνεχίζεται στο πλαίσιο της συνεργασίας του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος με την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου του Τορόντο, John H. Daniels Faculty of Architecture, Landscape & Design.

Η κοινή έρευνα που ξεκίνησε 2021 επικεντρώνεται σε δεκάδες νησίδες του νότιου και ανατολικού Αιγαίου και έχει ως στόχο την Αποτύπωση του Ανθρωπογενούς και Φυσικού τοπίου και της Οικολογικής Ταυτότητας των Μικρών Νησίδων.

Καταγράφοντας και μελετώντας στοιχεία για την οικονομική δραστηριότητα που είχαν αυτά τα μικρά νησιά, όπου στις μέρες μας μετά βίας επιβιώνουν λίγοι θάμνοι, στόχος μας είναι όχι μόνο να αντλήσουμε γνώση, αλλά και να εξάγουμε τη γνώση και την κατανόηση των σοφών πρακτικών διαχείρισης βάση των οποίων επιβίωσαν οι κοινωνίες επί χιλιάδες χρόνια στα μικρά νησιά του Αιγαίου, με απόλυτη αυτάρκεια.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ επί χιλιάδες χρόνια και έως και πριν λίγες δεκαετίες οι μικρές νησίδες όχι μόνο κατοικούνταν, αλλά εκεί παρήγαγαν και εμπορευόντουσαν τυροκομικά προϊόντα, κρέας, σιτηρά, όσπρια (όπως η περίφημη άνυδρη φάβα) και άλλα, στις μέρες μας όχι μόνο δεν υπάρχει πρωτογενής παραγωγή, αλλά έχουμε επιδοθεί στην ολική καταστροφή τους.

Με την κακοδιαχείριση των κοινοτικών επιδοτήσεων, σε πολλές από αυτές τις νησίδες έχουν ουσιαστικά εγκαταλειφθεί κτηνοτροφικά ζώα (αιγοπρόβατα). Αυτά προσμετρώνται για να λαμβάνονται οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και έπειτα εγκαταλείπονται στις νησίδες όπου η πρόσβαση είναι πολύ δύσκολη.’

Αποτέλεσμα είναι όχι μόνο να εντοπίζονται δεκάδες νεκρά ζώα στις νησίδες, λόγω αφυδάτωσης ή ασιτίας, αλλά παράλληλα προκαλείται και η ερημοποίηση και μη-αναστρέψιμη διάβρωση των νησίδων. Όταν εξαφανιστούν οι θάμνοι λόγω της υπερβόσκησης, σταματάει και η κατακράτηση της νυχτερινής υγρασίας (το λεγόμενο αγιάζι). Τα λίγα εκατοστά του επιφανειακού παραγωγικού χώματος των νησίδων διαβρώνονται και αυτό καταλήγει στη θάλασσα. Απομένουν οι βράχοι όπου τίποτα δεν μπορεί πλέον να φυτρώσει.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ενώ επί χιλιάδες χρόνια και έως και πριν λίγες δεκαετίες οι μικρές νησίδες όχι μόνο κατοικούνταν, αλλά εκεί παρήγαγαν και εμπορευόντουσαν προϊόντα, στις μέρες μας όχι μόνο δεν υπάρχει πρωτογενής παραγωγή, αλλά έχουμε επιδοθεί στην ολική καταστροφή τους

Σε συνεργασία με την Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου του Τορόντο, πέρα από τη μελέτη και αποτύπωση της οικιστικής και φυσικής ιστορίας αυτών των μικρών νησίδων, καθώς και των παραγόντων απειλής, επόμενος στόχος είναι η φυσική εγκατάσταση ενός επιτόπιου ερευνητικού σταθμού στοχευμένου στην εφαρμογή πρακτικών ανάκαμψης και αντιμετώπισης της ερημοποίησης.

Η διαδικασία αποκατάστασης θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την ανακατασκευή παλιών οικημάτων με παραδοσιακές πρακτικές και υλικά που υπάρχουν πάνω στις νησίδες, την επαναφύτευση τοπικών ειδών θάμνων και χαμηλής βλάστησης και την επανακαλλιέργεια άνυδρων τοπικών ποικιλιών (όσπρια, σιτηρά).

Για τον σκοπό αυτό διασυνδέουμε την ψηφιακή τεκμηρίωση με τις παραδοσιακές πρακτικές, με μία διεπιστημονική προσέγγιση των περιβαλλοντικών και κοινωνικών επιστημών, την εθνογραφία, ιστορία και όλη τη διαθέσιμη τοπική γνώση.

Στις μέρες μας που με τόσα σύγχρονα μέσα δυσκολευόμαστε να επιβιώσουμε ακόμα και στα πιο παραγωγικά οικοσυστήματα, οι παραδοσιακές μορφές διαχείρισης που επί αιώνες ακολουθούσαν οι τοπικές κοινωνίες του Αιγαίου ακόμα και στις μικρές νησίδες, αποτελούν αντικείμενο διεθνούς επιστημονικής έρευνας ανεκτίμητης αξίας, η οποία στις μέρες μας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ.

 

Επικεφαλείς του Aegean Islet Conservation Project είναι ο Θοδωρής Τσιμπίδης Thodoris Tsimpidis, Διευθυντής, του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος (t.tsimpidis@archipelago.gr) και ο Πέτρος Μπαμπασίκας Petros Babasikas, Αρχιτέκτονας και Διευθυντής Honours Bachelor of Arts, Αρχιτεκτονικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο, Καναδά (Petros.Babasikas@daniels.utoronto.ca)

 


Διαβάστε όλες τις τελευταίες ειδήσεις από τις σελίδες του Naxos Press - τώρα και στο Google News

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Τελευταία νέα
Δημοφιλή

Κακοκαιρία – Πάρος: Κλειστά τα σχολεία αύριο Τρίτη (01/04) λόγω καιρικών συνθηκών

Κακοκαιρία: Κλειστά όλα τα σχολεία αύριο Τρίτη 1η Απριλίου στην Πάρο

Κακοκαιρία – Μύκονος: Καταιγίδα στη … Χώρα και ήχησε το 112

Πλημμύρισαν τα σοκάκια στη Χώρα της Μυκόνου από την ισχυρή κακοκαιρία που πλήττει τις Κυκλάδες

Νάξος – Αεροδρόμιο: Επαναλειτουργεί από σήμερα (31/03), επέστρεψε Αθήνα μία πτήση λόγω καιρικών συνθηκών

Επαναλειτουργεί αναβαθμισμένο το αεροδρόμιο Νάξου - Οι εργασίες που έγιναν και η επιστροφή αεροπλάνου στην Αθήνα λόγω καιρικών συνθηκών

Πάρος – Νάουσα: Καταστροφικό πέρασμα βροχής, ήχησε και το 112 (video)

Μεγάλες ζημιές από την κακοκαιρία στην Πάρο: Ορμητικοί χείμαρροι οι δρόμοι, μήνυμα του 112 για απαγόρευση κυκλοφορίας των οχημάτων

Αιγαίο – 2η ΥΠΕ: Αναζητούνται γιατροί για τα νησιά λίγες ημέρες πριν το Πάσχα

Αναζητούνται γιατροί για τα νησιά λίγες ημέρες πριν το Πάσχα – Οι αμοιβές και οι αρνήσεις

Πάρος: Η έντονη βροχόπτωση στη περιοχή της Νάουσας παρασύρει αυτοκίνητα (video)

Η έντονη βροχόπτωση παρασύρει αυτοκίνητα στην Νάουσα της Πάρου - Προσοχή (video)

ΠΝΑΙ – Μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ: Απόφαση όπου ζητά την αποκατάσταση της ισονομίας

Την εφαρμογή της Oδηγίας του Συμβουλίου της ΕΕ περί επαναφοράς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά, ζητά από το Υπουργείο Οικονομικών το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου

Κυκλάδες: Ανοιξαν οι .. ουρανοί, ήχησε το 112 για έντονα καιρικά φαινόμενα

Επιτέλους βροχή και μάλιστα έντονη στις Κυκλάδες - Ηχησε το 112 για έντονα καιρικά φαινόμενα

Σύρος: Επαφές Δήμου και διοίκησης Sky Express, ποιοι οι λόγοι;

Διερευνητικές επαφές του Δήμου Σύρου- Ερμούπολης με τη Sky Express για στοχευμένες συνέργειες

Υποβολή αιτήσεων για το επίδομα παιδιού

Ανοιξε η πλατφόρμα υποβολής των αιτήσεων

Νάξος: Εφυγε από τη ζωή ο Στέλιος Δεγαϊτας

Ενας νέος άνθρωπος - ο Στέλιος Δεγαίτας - έφυγε από τη ζωή το πρωί της Παρασκευής σε ηλικία μόλις 63 ετών

Νάξος: Εφυγε από τη ζωή ο Μιχάλης Βαλέτας

Ο αγαπημένος φούρναρης των παλιών χωραϊτών, ο Μιχάλης Βαλέτας έφυγε από τη ζωή - Τι αναφέρει στην ανάρτησή του ο Στράτος Φουτάκογλου

Νάξος – Σκαδό: Πένθος με την απώλεια του Νίκου Φάρκωνα

Φτωχότερη από σήμερα η τοπική κοινωνία του Σκαδού Νάξου - Πότε θα γίνει η εξόδιος ακολουθία του Νίκου Φάρκωνα

Νάξος – Εγγαρές: Εφυγε από τη ζωή η Ελενα Κοντοπίδη, αύριο (26/03) η εξόδιος ακολουθία

Σε ηλικία 45 ετών έφυγε από τη ζωή η Ελενα Κοντοπίδη, σύζυγος του γιατρού Δημήτρη Μπάκαλου - Αύριο (26/03) η εξόδιος ακολουθία στις Εγγαρές

Νάξος: Παιδική Χαρά Αγ. Μηνά ή, αλλιώς, “γήπεδο εκρήξεων”…

Παιδική Χαρά Αγ. Μηνά: Ή, αλλιώς, «γήπεδο εκρήξεων»… Το σπασμένο τζάμι και η πετρούκλα μες στο σπίτι…

Νάξος – Αεροδρόμιο: Ανανεωμένο ανοίγει …πύλες την Δευτέρα 31 Μαρτίου (Photos)

Το Αεροδρόμιο "Απόλλων" της Νάξου ανοίγει τις.. πόρτες από την Δευτέρα 31 Μαρτίου - Τα έργα που γίνονται κι έρχονται (Photos)

Νάξος – Λιμενικό Σώμα: Η ανακοίνωση για τον θάνατο του Στέλιου Δεγαϊτα

Η επίσημη ανακοίνωση του Λιμενικού Σώματος για τον αιφνίδιο θάνατο του Στέλιου Δεγαϊτα...

Εκτακτο – Αμοργός: Ισχυρός σεισμός 4.5 R με μικρό εστιακό βάθος

Σεισμός 4,5 Ρίχτερ στο γνωστό ρήγμα Ανύδρου πιο κοντά όμως στην Σαντορίνη - Το εστιακό βάθος του σεισμού εντοπίζεται στα 5,6 χιλιόμετρα

Πάρος: Η έντονη βροχόπτωση στη περιοχή της Νάουσας παρασύρει αυτοκίνητα (video)

Η έντονη βροχόπτωση παρασύρει αυτοκίνητα στην Νάουσα της Πάρου - Προσοχή (video)

Τζώρτζια Αργυροπούλου: “Εφυγε” από τη ζωή η σύντροφος του Μανώλη Γλέζου

Σε ηλικία 79 ετών έφυγε πριν από λίγο από τη ζωή η "Τζώρτζια", το στήριγμα του Μανώλη Γλέζου...