Στην Ελλάδα του 2025, η μεταφορά ενός ασθενούς από νησί σε νοσοκομείο της ηπειρωτικής χώρας μπορεί να κριθεί από την… τύχη, την ώρα και το κόστος. Οι 3.500 αεροδιακομιδές τον χρόνο, με συνολικό ετήσιο κόστος που ξεπερνά τα 70 εκατομμύρια ευρώ, βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο ενός σχεδίου που οδηγεί σταδιακά την κρίσιμη αυτή υπηρεσία σε πλήρη ιδιωτικοποίηση.
Του Πάρι Καρβουνόπουλου
Παρά το γεγονός ότι η Πολεμική Αεροπορία διαθέτει ικανοποιητικό αριθμό πτητικών μέσων – 5 C-27, 5 Super Puma, τουλάχιστον 2 A-109 και άλλο ένα C-27 μέχρι το καλοκαίρι – η κυβέρνηση επιλέγει να ανοίξει τον δρόμο σε ιδιωτικές εταιρείες, αγνοώντας τόσο τις κρατικές δυνατότητες όσο και την ανάγκη ενίσχυσης του ΕΚΑΒ.
Το «παγωμένο» σχέδιο των δημόσιων ελικοπτέρων
Η απόφαση του υπουργείου Υγείας να παγώσει την προγραμματισμένη προμήθεια τεσσάρων ελικοπτέρων για το ΕΚΑΒ (κόστος: 60 εκατ. ευρώ) σηματοδοτεί μια στροφή: από την ενίσχυση των δημόσιων μέσων στην εκχώρηση των αεροδιακομιδών σε ιδιώτες. Αντ’ αυτού, προωθείται η δημιουργία έξι ιδιωτικών βάσεων αεροδιακομιδών, με επιχειρησιακή ευθύνη εξωτερικών εταιρειών – μοντέλο το οποίο ήδη ξεκίνησε να εφαρμόζεται, πιλοτικά, στην Πάρο.
Η «ιδιωτική αγορά» διακομιδών στην πράξη – Η περίπτωση της Πάρου
Η Πάρος αποτελεί την πρώτη επίσημη είσοδο του ιδιωτικού τομέα στις αεροδιακομιδές. Από τον Απρίλιο του 2025, ιδιωτική εταιρεία (με Airbus H135, πλήρως εξοπλισμένο) επιχειρεί από χώρο στο παλιό αεροδρόμιο του νησιού, σε συνεργασία με το Βελέντζειο Ίδρυμα. Οι πρώτες αντιδράσεις ήταν θετικές. Επιχειρηματίες του τουρισμού και κάτοικοι, κουρασμένοι από την αγωνία της «αναμονής για ελικόπτερο», πίστεψαν ότι βρέθηκε λύση.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Ίδρυμα, από τις περίπου 50 περιπτώσεις που κρίθηκε απαραίτητη διακομιδή, μόλις οι 5 έγιναν με το ελικόπτερο. Το υπόλοιπο ΕΚΑΒ φαίνεται να επιλέγει άλλα μέσα. Η απόφαση για τον τρόπο διακομιδής, βάσει του νόμου, λαμβάνεται από το ΕΚΑΒ και τον θεράποντα ιατρό – με βασικό κριτήριο την ταχύτητα, ασφάλεια και κόστος. Όμως η έλλειψη ξεκάθαρων διαδικασιών, αλλά και η διαφαινόμενη γραφειοκρατική αποστροφή προς την ιδιωτική συμμετοχή, δημιουργούν εντάσεις.
Πίσω από τους αριθμούς – μπροστά στην ανάγκη
Την ώρα που το ελληνικό Δημόσιο πληρώνει 276.121,47 ευρώ (μόνο για τους μήνες Απρίλιο και Μάιο του 2024) για υπηρεσίες αεροδιακομιδών, τίθεται το εύλογο ερώτημα: αν αυτά τα χρήματα διοχετεύονταν σε ενίσχυση των κρατικών μέσων, δεν θα επαρκούσαν για τη δημιουργία ενός σταθερού, δημόσιου και επαρκούς μηχανισμού διακομιδών;
Η απάντηση – όπως προκύπτει από τη «σιγή ασυρμάτου» του Υπουργείου – δεν έχει δοθεί. Το σχέδιο για την αγορά των τεσσάρων νέων ελικοπτέρων πάγωσε, χωρίς επίσημη εξήγηση. Ταυτόχρονα, οι ανακοινώσεις για προώθηση ιδιωτικών βάσεων συνεχίζονται.
Ο φόβος και η «αυτο-οργάνωση» των νησιωτών
Από τη Σαμοθράκη έως την Πάρο και το Καστελλόριζο, οι πολίτες καταφεύγουν σε προσωπικές λύσεις: εθελοντές, Ι.Χ., ιδιωτικά μέσα – όλα σε μια απόγνωση να διασφαλιστεί η βασική ασφάλεια ζωής. Σε μια χώρα όπου η νησιωτικότητα είναι πλούτος, η έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα αποδεικνύεται τραγική ειρωνεία.
Ένα ερώτημα, καμία απάντηση
Η Πολεμική Αεροπορία μπορεί. Το ΕΚΑΒ ζητά. Οι πολίτες ελπίζουν. Και όμως, το κράτος αποχωρεί, επιλέγοντας το ακριβό, αναποτελεσματικό και κατακερματισμένο μοντέλο του ιδιώτη.
Η ερώτηση παραμένει:
Γιατί δεν επενδύουμε σε ένα δημόσιο δίκτυο αεροδιακομιδών, που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και την αποστολή του;
📌 Το ρεπορτάζ βασίστηκε σε στοιχεία των Data Journalists, δημόσια έγγραφα της ΔΙΑΥΓΕΙΑ και δηλώσεις του Βελέντζειου Ιδρύματος Πάρου.
📌 Αναλυτικότερα στην σελίδα εδώ … Τίτλος: Αεροδιακομιδές στο Αιγαίο: Ανθρώπινες ζωές στον αέρα και μπίζνες με φόντο 70.000.000 ευρώ
