Το Άγιο Μύρο ή αλλιώς «έλαιον ευχαριστίας», χρίσμα ευχαριστίας» ή και «χρίσμα επουράνιον», συμβολίζει τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος. Πρόκειται για ένα έλαιο που περιέχει ένα μείγμα 57 διαφορετικών φαρμακευτικών φυτών και αρωματικών ουσιών. – Που και πότε χρησιμοποιείτε στο τελετουργικό της Εκκλησίας
Το Άγιο Μύρο είναι ένα από τα ιερότερα σύμβολα της χριστιανικής Εκκλησίας, αφού συνιστά το ορατό σημείο, με το οποίο διαχέονται στα μέλη της Εκκλησίας οι δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Η χρίση με αυτό είναι συνδεδεμένη με διάφορες λειτουργικές ακολουθίες και πρακτικές, ιδίως σε περιπτώσεις εκκίνησης κάτι νέου, από την εισαγωγή νέου μέλους στο ευχαριστιακό σώμα με τα μυστήρια του Βαπτίσματος και του Χρίσματος, την καθιέρωση νέων λειτουργικών αντικειμένων (δισκάριο και ποτήριο, αντιμίνσια), αλλά και τη καθιέρωση του θυσιαστηρίου καινουργούς ναού.
Του Γεωργίου Ζαραβέλα
( Θεολόγου – ΜΑ Ιστορικής Θεολογίας – Λειτουργικής ΕΚΠΑ)
Η χρήση του Αγίου Μύρου μπορεί να εντοπιστεί στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Το μυστήριο του Χρίσματος.
Το Χρίσμα αποτελεί το βασικό σκοπό, για τον οποίο καθιερώθηκε η πρακτική της σύνθεσης, εψήσεως και καθαγιασμού του Μύρου. Συνιστά ξεχωριστή ακολουθία, η οποία τελείται στην Ανατολική Εκκλησία συνημμένη με εκείνη του Βαπτίσματος, από τον επίσκοπο ή τον πρεσβύτερο. Η τελετουργική συνάφεια των δύο μυστηρίων διαφαίνεται και από την κοινή χρήση ονομασιών, αδιάκριτα και για τις δύο μυστηριακές τελετές, ήδη από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Ο ΜΗ’ κανόνας της Συνόδου της Λαοδικείας αποφαίνεται σχετικά. Το Άγιο Μύρο, αρχικά, καθαγιαζόταν κατά τη διάρκεια του μυστηρίου του Χρίσματος, αλλά λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που σταδιακά διαμορφώθηκαν (τέλεση μυστηρίου από τους πρεσβυτέρους, περιορισμός χρόνος μυστηρίου κ.α.) η ευλογία του Αγίου Μύρου αποσπάστηκε από αυτή και διαμορφώθηκε ιδιαίτερη τελετή.
Η Δυτική Εκκλησία έχει διατηρήσει την αρχαία τάξη, σύμφωνα με την οποία η Χρίση των νεοφωτίστων τελείται από τον επίσκοπο, σε δεύτερο χρόνο από εκείνο του Βαπτίσματος. Η εμμονή στην παλαιά τάξη έχει αφήσει χωρίς Χρίσμα πολλούς πιστούς, αφού η απουσία του επισκόπου από την πλειονότητα των βαπτισματικών τελετών, σε συνδυασμό με την άγνοια και την αδιαφορία των πιστών να ολοκληρώσουν τη μύησή τους στην Εκκλησία με το μυστήριο του Χρίσματος τους έχει καταστήσει αμέτοχους στο μυστήριο.
Η χρίση του πιστού με Άγιο Μύρο τελείται σταυρικά, με τη βοήθεια μικρού, ειδικού δοχείου (Μυροδοχείο), σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, δηλαδή το πρόσωπο (μέτωπο, σιαγόνα, παριές, μύτη, μάτια, αυτιά), πλάτη, χέρια, πόδια. Η σπουδαιότητα του μυστηρίου έγκειται στο συμβολικό χαρακτήρα του, αφού με τη χρίση του δωρίζονται στο νέο μέλος της Εκκλησίας τα αγιοπνευματικά χαρίσματα και ενεργοποιείται η αμφίδρομη και αναγωγική προς το Θεό πορεία του.
Το Χρίσμα εικονίζει, κατά τον Συμεών Θεσσαλονίκης, την επανάκτηση της «πρώτης σφραγίδας», δηλαδή του κατ’ εικόνα, το οποίο αμαύρωσε ο άνθρωπος με τη διάπραξη του προπατορικού αμαρτήματος, ενώ ο Π. Μενεβίσογλου χαρακτηρίζει το μυστήριο του Χρίσματος ως την «επέκταση της Πεντηκοστής ανά τους αιώνες».
Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, κατά την αποστολική εποχή, μεταδίδονταν στους νεοφώτιστους απλά με την επίθεση των χειρών των Αποστόλων στα κεφάλια των νέων μελών της Εκκλησίας. Η σταδιακή απόδοση του μυστηρίου στο βαθμό των πρεσβυτέρων ήταν ασύμβατη με τη χειροθεσία, η οποία είναι αποκλειστικό δικαίωμα των νομίμων διαδόχων των Αποστόλων, δηλαδή των επισκόπων. Η καθιέρωση του Αγίου Μύρου, επομένως, παρέμεινε ως έργο αρχιερατικό, ενώ η χρίση των πιστών με αυτό παραχωρήθηκε και στο δεύτερο βαθμό της ιερωσύνης.
Διαβάστε περισσότερα στην ιστοσελίδα Νάξιοι Μελιστές