Η Ορεινή Νάξος γιορτάζει μία από τις κορυφαίες γιορτές του καλοκαιριού με τη φωτιά να παίζει τον πλέον καθοριστικό ρόλο
Η Ορεινή Νάξος γιορτάζει μία από τις κορυφαίες γιορτές του καλοκαιριού με τη φωτιά να παίζει τον πλέον καθοριστικό ρόλο.
Μπορεί να ακούγεται λίγο παράξενο αλλά όλοι τρέχουν, νέοι και νέες, ανεξαρτήτου γενιάς τρέχουν να πάρουν μέρος στην αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα.
Το όνομα προέρχεται από την αρχαία λέξη Κληδών-κληδόνος που σημαίνει τον οιωνό, το σημάδι, το μάντεμα. Και ζωντανεύει την 24η του Πρωτόλη δηλαδή του Ιουνίου, που συμπίπτει με τη θερινή τροπή του ήλιου, η δύναμη του οποίου φανερώνει κυρίως τα μελλούμενα, σύμφωνα με τις θαμπές μνήμες του παρελθόντος. «Κληδόνα» σημαίνει επίσης πράξεις ή λέξεις τυχαίες και ασυνάρτητες, που ακούγονταν κατά τη διάρκεια μαντικών τελετών και στις οποίες αποδίδονταν προφητική σημασία.
Στη νεοελληνική αντίληψη το έθιμο αυτό εξελίχθηκε σε μια όμορφη και ενδιαφέρουσα ιεροτελεστία, περισώζοντας τους ερωτικούς χρησμούς. Από τις πλέον σημαντικές στην Ορθοδοξία έστω κι εάν μερικά από τα έθιμα της μπορούν να προκαλούν τους πλέον συντηρητικούς στη σκέψη.
Το βράδυ της 23 Ιούνη, στα χωριά, ανάβουν τις φωτιές του Αϊ Γιάννη, όπου καίνε τα στεφάνια του Μάη. Οι νέοι και τα παιδιά πηδούν τη φωτιά, τρεις φορές ο καθένας.
Στην ελληνική λαϊκή παράδοση, η φωτιά έχει αποτρεπτική και καθαρτική δύναμη καθώς καταδιώκει τα δαιμόνια και τις αρρώστιες και αποτρέπει κάθε κακό.
Συν τοις άλλοις οι νοικοκυρές ετοιμάζουν αλμυρές πίτες, οι οποίες πιστεύεται πως έχουν «μαγικές δυνάμεις».
Η γιορτή του Κλήδονα στην Απείρανθο
Όπως και στα άλλα χωριά της Νάξου έτσι και στην Απείρανθο εξακολουθεί να αναβιώνει κάθε χρόνο στις 23 του Ιούνη (παραμονή των γενεθλίων του), το έθιμο του Άϊ Γιάννη του κλήδω(ο)να, όπου κλήδω(ο)νας, αρχαία λέξη, σημαίνει ο οιωνός, το προμήνυμα της μελλούμενης γέννησης του Χριστού, που ακολούθησε μετά από έξι μήνες στις 25 Δεκεμβρίου.
Είναι ένα έθιμο κατά το οποίο κυριαρχούν οι φωτιές (ως μέσον τηλεπικοινωνίας κατά την εποχή εκείνη) που είχαν ανάψει τότε στην Χεβρών της Παλαιστίνης για να μεταδώσουν σ’όλο τον κόσμο, το γεγονός της γέννησης του Αγίου Ιωάννη του κλήδω(ο)να, προφήτη και προδρόμου του Χριστιανισμού και βαπτιστή του Χριστού.
Στην Απείρανθο τα παλαιότερα χρόνια άναβαν φωτιές σε πολλές γειτονιές του χωριού.
Τα τελευταία χρόνια μέλη του συλλόγου μας μαζεύουν ξερά φρύγανα και μαζί με τα στέφανα του Μάη που φέρνουν οι κάτοικοι, ανάβουν μία φωτιά στην περιοχή της Παναγίας.
Οι κοπελιές θα φέρουν το αμίλητο νερό, θα φτιάξουμε το αρμυροπιτάρι, θα πηδήξουμε τρεις φορές πάνω από την φωτιά για να κάψουμε τους ψύλλους και τους κοριούς ή ότι κακό μας κυριεύει, τραγουδώντας το “ψύλλοι-ψύλλοι κάβγουνται κι’ Αϊς Ιάννης έρχεται”.
Θα φάμε έναν λουκουμά, θα πιούμε μια ρακί για την έναρξη του θερινού ηλιοστασίου, του καλοκαιριού και θα ευχηθούμε ένα καλύτερο ριζικό για μας και για τον τόπο μας.
Σας περιμένουμε την Παρασκευή 23-06-2017 στις 20:00 μ.μ. στο χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, δίπλα στο νέο αγροτικό ιατρείο Απειράνθου.
Η γιορτή του Κλήδονα στο Φιλώτι
Η γιορτή του Κλήδονα αναβιώνει και στο Φιλώτι. Ο Αθλητικός Μορφωτικός Σύλλογος Φιλωτίου “Ο ΖΕΥΣ”, σε συνεργασία με το Δημοτικό Διαμέρισμα και το Σύλλογο Γυναικών του Φιλωτίου αναβιώνουν το κάψιμο του Μάη, στις 23 Ιουνίου και ώρα 7 το απόγευμα στο παλιό σχολείο.
Το έθιμο θα πλαισιώσει το χορευτικό του Συλλόγου, συνοδευόμενο από μουσική, από τοπικούς παραδοσιακούς οργανοπαίχτες (τζαμπουνοτουμπακα), ενώ πλούσια κεράσματα θα μοιράζονται στους παρευρισκόμενους.
Μετά το κάψιμο του Μάη οι λεύτερες κοπέλες θα ξεκινήσουν τη διαδικασία του Κλήδονα, πηγαίνοντας στο πηγάδι για να φέρουν το αμίλητο νερό. Ακολουθώντας τις, διάφορα δρώμενα θα εκτυλιχτούν στις γούρνες του χωριού, μαζί με την αναβίωση του θρύλου των παλιών καλών κιουράδων. Στο σούρουπο της επόμενης μέρας δηλαδή στις 20:00, την ημέρα του Αϊ Γιαννιού στις 24 του Ιούνη θα ανοιχθεί ο Κλήδονας στον πλάτανο του Φιλωτιού, τραγουδώντας πειραχτικά κοτσάκια και τετράστιχα.
Το έθιμο του Κλήδονα και στις Τρίποδες
Τη γιορτή του Κλήδονα τιμούν και στις Τρίποδες. Ο Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Τριπόδων καλεί όλους την Παρασκευή 23 Ιουνίου, στις 19:30, στον προαύλιο χώρο του Συλλόγου, στον Άγιο Νεκτάριο, για το κάψιμο των Μάηδων.
Η γιορτή του Κλήδονα στις Μέλανες
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μελάνων “Κούρος ο Έλληνας” διοργανώνει τη γιορτή του Κλήδονα και το κάψιμο των Μάηδων. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 23 Ιουνίου 2017 και ώρα 21:30, στην πλάτσα των Μελάνων. Θα προσφερθούν κεράσματα με τοπικά εδέσματα.
Αναβίωση του Κλήδονα και στην Κωμιακή
Το Πνευματικό Κέντρο Κορωνίδας Νάξου σας καλεί στην αναβίωση του εθίμου του Κλήδονα, την Παρασκευή 23 Ιουνίου στις 19:30 το βράδυ. Ο “Κλήδονας” θα ξεκινήσει από το Πνευματικό Κέντρο και θα καταλήξει στην πλατεία των Ροδινών όπου θα ακολουθήσει το κάψιμο των Μάηδων και θα προσφερθούν μεζέδες και κρασί.
