Από την 1η Ιουνίου και έως τις 30 Σεπτεμβρίου θα είναι ανοιχτός και επισκέψιμος για το κοινό ο Βυζαντινός Ναός του Αγίου Γεωργίου στην κοιλάδα των Μελάνων – Πέντε ημέρες την εβδομάδα και για τρεις ώρες το πρωί (από τις 10 έως τις 1 το μεσημέρι)
Αποτελεί πάγιο αίτημα.. Να ανοίξουν οι Ναοί που υπάρχουν στην Νάξο. Οι περισσότεροι μάλιστα είναι ιδιαίτερου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος καθότι κουβαλάνε ιστορία χιλιετιών και ουσιαστικά λειτουργούν ως κανάλι για την συνέχιση της ιστορίας του νησιού. Όμως, για να ανοίξουν οι Ναοί και δη στην ευρύτερη περιοχή της κεντρικής Νάξου, είτε μιλάμε για τις Μέλανες, είτε για την Τραγαία θα πρέπει να υπάρχει προσωπικό ασφαλείας. Και αυτό είναι ένα βασικό ζήτημα… Όμως, όταν κάνεις θέλει τα καταφέρνει. Και σήμερα γίναμε κοινωνοί της είδησης ότι από την 1η Ιουνίου θα είναι ανοιχτός προς τους επισκέπτες και για όλη την καλοκαιρινή περίοδο ο βυζαντινός ναός του Αγίου Γεωργίου στην κοιλάδα των Μελάνων…
Μάλιστα, η ενέργεια αυτή έρχεται μετά από πρωτοβουλία του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου Μελάνων «Κούρος ο Έλληνας» που ήρθε σε συνεννόηση τόσο με την Μητρόπολη Παροναξίας όσο και με την Αρχαιολογική Υπηρεσία και δη την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων ώστε εθελοντές να βρίσκονται πέντε ημέρες την εβδομάδα (εκτός Παρασκευής και Σαββάτου) σε έναν από τους πιο σημαντικούς ναούς όχι μόνο των Μελάνων αλλά και της Νάξου, ώστε να παραμένει επισκέψιμος.
Οι ώρες λειτουργίας από την 1η Ιουνίου έως την 30η Σεπτεμβρίου του 2017; Δευτέρα – Τρίτη – Τετάρτη – Πέμπτη και Κυριακή από τις 10 έως τις 1 το μεσημέρι
Λουτρά που έγιναν Ναός
Πόσο σημαντικός είναι ο ιερός ναός που βρίσκεται στην κοιλάδα με τις πεταλούδες και δίπλα στους καταρράκτες; Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Ορεινού Αξώτη «Στην ευρύτερη περιοχή οικισμού των Μελάνων της Νάξου στην όχθη του ρέματος που κινείται ανατολικά του οικισμού βρίσκεται ένα εκκλησίδιο αφιερωμένο στον Αγ. Γεώργιο. Το εκκλησίδιο το πλαισιώνουν ερείπια τοίχων που προκαλούν το ενδιαφέρον. Στο εκκλησίδιο διεξήγαγε συστηματική έρευνα (καθαρισμοί τοιχογραφιών) η 2η ΕΒΑ. Από την προσεκτική εξέταση της ορατής επιφάνειας κάποιων λιθοδομών και από άλλα στοιχεία που συσχετίστηκαν από τους γράφοντες στο στάδιο της αποτύπωσης διαπιστώθηκε ότι το ναΰδριο αποτελεί μετασκευή ενός Ρωμαϊκού λουτρού. Η διαπίστωση επιβεβαιώθηκε από τις ανασκαφικές τομές που ακολούθησαν. Το μνημείο φωτίζει την εποχή της ύστερης αρχαιότητας στη Νάξο και ενώνει με μια θαυμάσια συνέχεια τον αρχαίο και τον βυζαντινό κόσμο. Την επιγραφή στο εντοιχισμένο επιστύλιο την απέγραψε το 1896 ο Μιχαήλ Ι. Μαρκόπολι. Στη συνέχεια εκδόθηκε στο Σύνταγμα των επιγραφών της Νάξου (1903) από έκτυπο του Μιχαήλ Κρίσπι».
Ουσιαστικά λοιπόν μιλάμε για έναν Ναό που χτίστηκε πάνω στα ρωμαϊκά λουτρά της εποχής και οι έρευνες των αρχαιολόγων αποκάλυψαν τόσο σημαντικότατες τοιχογραφίες της βυζαντινής περιόδου αλλά και πανέμορφες τοιχογραφίες της ρωμαϊκής περιόδου της Νάξου. Και έχει χτιστεί (όσον αφορά τα λουτρά) περίπου τον 3ο ή 4ο αιώνα μ.Χ. ενώ η εκκλησία είναι του 12ου μάλλον αιώνα. Μάλιστα περιλαμβάνεται και στη διαδρομή Νο 6 όσον αφορά τον πεζοπορικό τουρισμό, ήτοι: Μέλανες (Άγιοι Απόστολοι) – [Κουρουνοχώρι] – Μύλοι – Φλεριό (ιερό των πηγών, αρχαία λατομεία) – Άνω Ποταμιά – Μέση Ποταμιά – Κάτω Ποταμιά – Επισκοπή (Άγιος Μάμας) – Μητροπόλου
Με πληροφορίες από το 31ο Συμπόσιο Βυζαντινής & Μεταβυζαντινής Αρχαιολογίας της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρίας και την σχετική αναφορά των αρχαιολόγων Θεμιστοκλή Μπίλη & Μαρίας Μαγνήσαλη