Οι προτεραιότητες του χαρτοφυλακίου του Υφυπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής παραμένουν η ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων στα νησιά, η μέγιστη βελτίωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, η πλήρης υδροδότηση των περισσοτέρων νησιωτικών περιοχών έως το τέλος του 2018 και η πλήρης παροχή ιατρικής φροντίδας σε όλα τα μικρά νησιά.
Το κοινωνικό της πρόσωπο παλεύει να αναδείξει η Κυβέρνηση και αυτό μπορεί να γίνει μέσα από την βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων… Και κυρίως των νησιωτών. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι από τη Νίσυρο ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προ μηνών μίλησε για την ανάγκη να γίνουν πράγματα και μάλιστα γρήγορα ώστε να υπάρξουν άμεσα αποτελέσματα… Και το μεγαλύτερο βάρος αυτή τη στιγμή το σηκώνει ο αρμόδιος υφυπουργός Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής Νεκτάριος Σαντορινιός ο οποίος μιλώντας πρόσφατα στο Αθηναϊκό / Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων έθεσε στόχους και έδωσε απαντήσεις όσον αφορά βασικούς τομείς για την βελτίωση της ζωής των νησιωτών. Όπως το ακτοπλοϊκό, η ύδρευση και η υγεία… Κι όπως σημείωσε χαρακτηριστικά «Ως πολιτικός προσπαθώ να ανταποκριθώ στις προκλήσεις της εποχής και η κάθε μέρα που υπηρετώ από αυτή τη θέση ξέρω και κατανοώ ότι μπορεί να είναι και η τελευταία, καθώς κανείς δεν είναι αναντικατάστατος».
Και σε μία μίνι περίληψη των όσων είπε για τα θέματα που αφορούν το χαρτοφυλάκιο του τόνισε ότι παραμένει η ανάπτυξη καινοτόμων δράσεων στα νησιά, η μέγιστη βελτίωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, η πλήρης υδροδότηση των περισσοτέρων νησιωτικών περιοχών έως το τέλος του 2018 και η πλήρης παροχή ιατρικής φροντίδας σε όλα τα μικρά νησιά. Προαναγγέλλει πρωτοβουλίες σε συνεργασία με συναρμόδια υπουργεία για την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, όπως ο καταδυτικός, ο αναρριχητικός και περιπατητικός τουρισμός.
Και για την ακτοπλοΐα δηλώνει ότι καταβάλλονται συγκεκριμένες προσπάθειες από το υπουργείο Ναυτιλίας προκειμένου να βοηθηθούν οι μικρές εταιρείες που κάνουν συμπληρωματικό συγκοινωνιακό έργο, ενώ αναφέρει, ότι αναμένει και τις προτάσεις των ακτοπλόων αναφορικά με τον ανασχεδιασμό των επιδοτούμενων ακτοπλοϊκών δρομολογίων, με βάση το ακτινωτό πρότυπο (HUB and Spokes). Και τέλος, σχολιάζοντας τη δυνατότητα δήμων κάτω από 5.000 κατοίκους να συμμετέχουν στις προγραμματικές συμβάσεις ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας: «Δεν κάνουμε τον δήμο πλοιοκτήτη και διαχειριστή μιας γραμμής, αλλά βάζουμε τους δημάρχους που πολλές φορές στο παρελθόν διατύπωναν διαμαρτυρίες, να έχουνε λόγο αλλά και τη δυνατότητα να μπορούν να διαχειριστούν το ακτοπλοϊκό τους ζήτημα, σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
ΕΡ: Αυτή τη στιγμή υπάρχουν ευκαιρίες για καινοτόμα προγράμματα στα νησιά;
ΑΠ: Τα νησιά είναι ένας χώρος που μπορούν να αναπτυχθούν καινοτόμες πολιτικές και δράσεις. Σας φέρνω ως παράδειγμα την Τήλο, όπου η διοίκηση του Δήμου προσπαθεί να κάνει το νησί τελείως αυτόνομο ενεργειακά με τη χρήση φωτοβολταϊκών και άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και με την παράλληλη χρήση ενός έξυπνου συστήματος διαχείρισης της ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι ίδιες αντίστοιχες δράσεις γίνεται προσπάθεια να αναπτυχθούν μέσω συνεταιρισμών και σε άλλα μικρά νησιά, όπως για παράδειγμα στην Κύθνο, ενώ αναμένεται να υπάρξει και σχετικό νομοσχέδιο από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με το οποίο βρισκόμαστε σε συζητήσεις αυτή τη στιγμή.
Μέσα από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο θα μπορούν να δημιουργηθούν ή να μετεξελιχθούν οι υφιστάμενοι συνεταιρισμοί σε ενεργειακοί, που ουσιαστικά θα αξιοποιήσουν τέτοιες καινοτόμες δράσεις στην ενέργεια για να δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες ενεργειακής αυτονομίας στα νησιά, ενώ θα λειτουργήσουν και αναπτυξιακά. Το κέρδος που θα έχουν οι νησιώτες από τη μείωση του κόστους της ενέργειας, θα μπορούν να το χρησιμοποιήσουν αναπτυξιακά στο νησί τους.
Ο τρόπος με τον οποίο πρέπει να λειτουργούμε στα νησιά θα πρέπει να είναι έξυπνος και πολυμήχανος, καθώς δεν έχουμε χώρους για την ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής. Ήδη έχει αρχίσει να αναπτύσσεται στα νησιά η υδροπονία- στη Ρόδο λειτουργούν αυτή τη στιγμή μονάδες. Το δίκτυο των έξυπνων νησιών δημιουργήθηκε πριν από ένα μήνα περίπου και αυτό που θέλει να προωθήσει είναι η καινοτομία.
ΕΡ: Τα νησιά αποτελούν πόλο έλξης της μεγάλης τουριστικής κίνησης. Έχουν γίνει προσπάθειες για την ανάπτυξη και άλλων μορφών εναλλακτικού τουρισμού;
ΑΠ: Αυτή τη στιγμή έχουμε το μαζικό μοντέλο τουρισμού στην Ελλάδα. Υπάρχουν ωστόσο πρωτοβουλίες από εμάς, σε συνεργασία με τις περιφέρειες και τους δήμους, προκειμένου να αναπτυχθούν και άλλα είδη εναλλακτικού τουρισμού, όπως περιπατητικός.
Βρισκόμαστε σε συνεχείς συζητήσεις με το υπουργείο Τουρισμού, προκειμένου να απεμπλέξουμε την ιστορία του καταδυτικού τουρισμού, που είναι εγκλωβισμένος σε αγκυλώσεις, ενώ το νομοθετικό πλαίσιο είναι τόσο περίπλοκο, που οποιαδήποτε επιχειρηματική προσπάθεια για την ανάπτυξή του την ακυρώνει. Ήδη υπάρχει ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού στη Λέρο, όπου υπάρχουν αρκετά απομεινάρια ναυαγισμένων πλοίων από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Αυτός που κάνει καταδύσεις, το πιο σημαντικό είναι ότι από τη στιγμή που θα έρθει στη χώρα μας με αεροπλάνο θα πρέπει να περάσουν 24ώρες, για λόγους υγείας, να καταδυθεί και 24 ώρες για να ανεβεί στο αεροπλάνο. Αυτό σημαίνει ότι μία βουτιά στην Ελλάδα είναι διαμονή τουλάχιστον τριών ημερών.
Για να μπορέσει να υπάρξει ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα τουρισμού, θα πρέπει να οριστούν τα καταδυτικά πεδία, δηλαδή ο χάρτης που θα δίνει τις δυνατότητες για την επίτευξη αυτού του σκοπού. Εμπλεκόμενα υπουργεία σε όλη αυτή την υπόθεση είναι των Οικονομικών, που έχει τη διαχείριση των παραλιών, των αιγιαλών και του βυθού, το Ναυτιλίας, του Τουρισμού, του Πολιτισμού & Αθλητισμού και του Περιβάλλοντος. Αυτή η συναρμοδιότητα πολλών υπουργείων είναι τεράστια. Και εμείς με αφορμή αυτή τη συζήτηση που κάναμε και με άλλους φορείς που θέλουνε να αναπτύξουν τη συγκεκριμένη δράση τουρισμού, έχουμε πάρει πρωτοβουλία ως χαρτοφυλάκιο να συντονίσουμε όλα τα εμπλεκόμενα υπουργεία, προκειμένου να αλλάξει το ρυθμιστικό πλαίσιο.
Αυτό που επιθυμούμε, είναι να φέρουμε και άλλες εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Ο αναρριχητικός τουρισμός στην Κάλυμνο είναι πολύ σημαντικός, καθώς φέρνει μεγάλο όγκο επισκεπτών, ενώ το ίδιο θέλουν να δημιουργήσουν και στην Κάρπαθο, όπου ήδη υπάρχει κινητικότητα για το θέμα και έχουν κατατεθεί προτάσεις από ειδικούς, προκειμένου να οριστούν τα πεδία αναρρίχησης.
ΕΡ: Μικρές ακτοπλοϊκές εταιρείες στο Ανατολικό Αιγαίο μπορεί να απαλλάσσονται από τον φόρο στα καύσιμα στη διάρκεια των τακτικών δρομολογίων, ωστόσο οι αρμόδιες τελωνειακές αρχές επιβάλλουν ειδικό φόρο στα καύσιμα κατά τη μεταφορά των πλοίων στα ναυπηγεία στο Πέραμα για τις ανάγκες της υποχρεωτικής ετήσιας επιθεώρησης.
ΑΠ: Υπάρχει μια ευρωπαϊκή οδηγία για το θέμα αυτό που χαρακτηρίζει το ταξίδι ενός πλοίου όταν δεν μεταφέρει επιβάτες ως ιδιωτικό. Έχουμε γνώση του θέματος, και πρέπει να δούμε πώς νομοθετικά θα μπορέσουμε να το αλλάξουμε, καθώς η αλήθεια είναι ότι θέλουμε τα πλοία από όλο το Αιγαίο να έρχονται στον Πειραιά και να κάνουν τις ετήσιες επιθεωρήσεις τους στα ελληνικά ναυπηγεία.
ΕΡ: Υπάρχουν κάποιες προτεραιότητες αυτή τη στιγμή στην ελληνική ακτοπλοΐα;
ΑΠ: Αυτό που αποτελεί άμεση προτεραιότητα αυτή τη στιγμή από πλευράς υπουργείου, είναι ο ελληνικός στόλος της ακτοπλοΐας να μπορέσει να εξυπηρετήσει τη συγκοινωνία των ελληνικών νησιών και την αυξημένη ζήτηση του καλοκαιριού. Κάνουμε προσπάθειες από το υπουργείο να βοηθήσουμε τις μικρές εταιρείες που παράγουν συγκοινωνιακό έργο στα μικρά νησιά, σε μια κατεύθυνση που θα περιλαμβάνει και το ακτινωτό πρότυπο (HUB and Spokes), αλλά πολύ προσεχτικά σχεδιασμένο. Περιμένουμε και τις προτάσεις των ακτοπλόων για το θέμα αυτό, ενώ είμαστε σε συζητήσεις μαζί τους και για το θέμα της αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου 2932/2001, ενώ έχουμε καθορίσει και το συμβούλιο για τις συνδυασμένες μεταφορές στα νησιά και στο οποίο συμμετέχει και εκπρόσωπος του ΣΕΕΝ.
Το τελευταία χρόνια έχει βελτιωθεί το ακτοπλοϊκό δίκτυο σημαντικά, παρά το γεγονός ότι υπήρξαν αστοχίες στο παρελθόν σε γραμμές που δεν πέτυχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Οι συμβάσεις με τις ακτοπλοϊκές εταιρείες αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να είναι πάνω από χρόνο, ωστόσο στα πλαίσια της αναθεώρησης του νόμου 2932/2001 θα δούμε υπό ποιους όρους και προϋποθέσεις θα δώσουμε πολυετείς συμβάσεις.
Αναφορικά με τους δήμους, δίνουμε τη δυνατότητα για πρώτη φορά να γίνουν προγραμματικές συμβάσεις για την εξυπηρέτηση ακτοπλοϊκών γραμμών για μικρά νησιά κάτω από 5.000 κατοίκους. Οι συμβάσεις αυτές θα είναι ανάμεσα στον δήμο ή σε κάποια εταιρεία του δήμου που έχει πλειοψηφικό πακέτο, στο υπουργείο Ναυτιλίας και κάποια ναυτιλιακή εταιρεία. Δεν κάνουμε τον δήμο πλοιοκτήτη και διαχειριστή μιας γραμμής, αλλά βάζουμε τους δημάρχους που πολλές φορές στο παρελθόν διατύπωναν διαμαρτυρίες, να έχουνε λόγο αλλά και τη δυνατότητα να μπορούν να διαχειριστούν το ακτοπλοϊκό τους ζήτημα, σε συνεργασία με το υπουργείο Ναυτιλίας.
ΕΡ: Το σχέδιο για τις υδροδοτήσεις των νησιών προχωρά, και σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή;
ΑΠ: Προσπαθούμε να εξοικονομήσουμε κάποια χρήματα από το ΕΣΠΑ με τα οποία θα ολοκληρώσουμε το σύνολο των έργων αφαλάτωσης στα νησιά, καθώς το ζήτημα είναι ζωτικής σημασίας.
Ήδη για τη Σύμη συμφωνήθηκε να δοθούν χρήματα προκειμένου να λειτουργήσουν σωστά και οι τρεις μονάδες αφαλάτωσης.
Η Πάτμος το καλοκαίρι θα έχει αυτονομία στο νερό με δύο μονάδες αφαλάτωσης και ένα ταχυδιυλιστήριο, ενώ ήδη έχουμε κάνει τη διαδικασία του διαγωνισμού όπου η εταιρεία Κάλγκα ανέλαβε τη διαχείριση του έργου.
Στο Καστελόριζο, επίσης, αναμένεται η υπογραφή σύμβασης ανάθεσης για την εγκατάσταση μια νέας μονάδας αφαλάτωσης και της επισκευής μιας υπάρχουσας.
Στην Λέρο λειτουργεί η μονάδα αφαλάτωσης, ενώ στους Λειψούς ολοκληρώνονται οι μελέτες του έργου. Για την Κίμωλο έχει ξεκινήσει η διαδικασία της δημοπράτησης του έργου.
Επίσης έχουμε δώσει κάποια χρήματα σε μικρά νησιά για επαύξηση της ικανότητάς τους στις μηχανές αφαλάτωσης.
Στόχος μας, είναι αυτή η ιστορία με τη μεταφορά νερού με πλοία υδροφόρες στα νησιά να τελειώσει μέσα στο 2018, καθώς το ετήσιο κόστος αυτή τη στιγμή αγγίζει τα 4 εκατομμύρια ευρώ, ενώ υπάρχουν και οι συμπληρωματικές συμβάσεις λόγω της αυξημένης ζήτησης το καλοκαίρι.
ΕΡ: Ποια η δυνατότητα μετατάξεων υπαλλήλων του Δημοσίου σε μικρά νησιά;
ΑΠ: Για το θέμα μετατάξεων υπαλλήλων σε μικρά νησιά θα δώσουμε τη δυνατότητα ο δήμος να μπορεί να χρηματοδοτεί τη διαμονή και τη διατροφή. Αυτή τη στιγμή υπάρχει σχετική ρύθμιση στο υπουργείο Εσωτερικών για πρόσληψη μόνιμου προσωπικού στα μικρά νησιά.
ΕΡ: Υπάρχει πλήρης υγειονομική κάλυψη στα μικρά νησιά;
ΑΠ: Προσπαθούμε καθημερινά να βελτιώσουμε την κατάσταση και μπορώ να πω ότι αρκετά νησιά, αυτή τη στιγμή, έχουν τη βασική υγειονομική κάλυψη.
Παρά το γεγονός ότι προκηρύσσονταν θέσεις γιατρών, δεν εκδηλωνόταν ενδιαφέρον για αυτές. Έτσι δώσαμε κίνητρα με τη νομοθέτηση διάταξης που προβλέπει πενταπλασιασμό των μορίων σε γιατρούς που θα υπηρετήσουν σε κάποιο μικρό νησί. Ένας γιατρός που θα πάει σε ένα άγονο ιατρείο ενός μικρού νησιού θα ξέρει ότι σε έξι χρόνια θα φύγει αν το θέλει.
Επίσης δώσαμε 400 ευρώ επίδομα στους αγροτικούς ιατρούς και 450 ευρώ, επιπλέον, δίνει η Περιφέρεια.
Στην Ψέριμο και στους Αρκιούς που δεν πήγαινε ποτέ γιατρός ως τώρα, άρχισε να πηγαίνει, μια φορά τη βδομάδα, στρατιωτικός γιατρός, τον οποίο ανέλαβε να μεταφέρει πλοίο του Λιμενικού Σώματος. Η τελευταία αυτή εξέλιξη είναι κατόπιν συνεργασίας των υπουργείων Υγείας, Άμυνας και Ναυτιλίας.
Επίσης αυτή τη στιγμή για επείγοντα καρδιολογικά περιστατικά σε απομακρυσμένα νησιά υπάρχει η τηλεϊατρική, όπου σε συνεργασία με την Καρδιολογική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου στο Θριάσιο παρέχεται στους γιατρούς της Σύμης, Κάσου, Σίφνου, Αμοργού και Οινουσσών η δυνατότητα άμεσης εκτίμησης των καρδιολογικών περιστατικών. Στην παρούσα φάση, οι γιατροί των προαναφερόμενων νησιών, στο πλαίσιο της 24ωρης εφημερίας νοσοκομείου μπορούν να ζητούν τη συμβουλή καρδιολόγου στην αντιμετώπιση των επειγόντων καρδιολογικών περιστατικών.
Από τις 28/11/16 έχει ξεκινήσει επίσης πρόγραμμα τηλεϊατρικής από το Τμήμα Ψυχιατρικής Παιδιών και Εφήβων του Γ.Ν. Ασκληπιείο Βούλας για το νησί της Ίου. Τώρα οργανώνεται η επέκτασή του για τα νησιά: Κύθηρα, Οινούσσες, Σύμη, Μήλος, Ικαρία.
Θα ξεκινήσει επίσης πρόγραμμα κάλυψης των νησιών που έχουν σταθμούς τηλεϊατρικής από ηπατολόγους και διαβητολόγους του νοσοκομείου της Νίκαιας.
Από τις 15 έως τις 23 Μαΐου, εξάλλου, θα γίνει εκπαίδευση γιατρών που χρησιμοποιούν την τηλεϊατρική στα νησιά από το Κέντρο Δηλητηριάσεων.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε αυτή στιγμή σε πολλά από τα μικρά νησιά είναι ότι οι γιατροί φοβούνται στη διαδικασία της τηλεϊατρικής, καθώς οι περισσότεροι ισχυρίζονται ότι εγώ είμαι με τον ασθενή εδώ όχι ο συνάδελφος, και εγώ έχω την τελική ευθύνη. Αυτό είναι ένα ζήτημα που προσπαθούμε να επιλύσουμε.
Για τα έκτακτα περιστατικά εκτός από την παραλαβή ασθενών με super puma του Λιμενικού ετοιμαζόμαστε να αγοράσουμε τέσσερα πλωτά ταχύπλοα σκάφη πλήρως εξοπλισμένα όπως το ασθενοφόρα, και εκτός από τη δυνατότητα μεταφοράς ασθενών θα χρησιμοποιούνται και στην έρευνα και διάσωση. Στη στελέχωσή τους στο πλήρωμα θα υπάρχει ένα γιατρός και ένας διασώστης του ΕΚΑΒ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ