Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο είπε όχι στην πρόταση του οίκου μόδας Gucci για επίδειξη μόδας στην Ακρόπολη (01/06) – Τι δήλωσε ο Ναξιώτης Αρχαιολόγος Μανώλης Κορρές και πως αντέδρασε ο Ιταλικός Τύπος
Να ξεκινήσουμε ανάποδα; Αναφερόμαστε στην αντίδραση του Ιταλικού Τύπου όταν έγινε γνωστή η απόφαση να απορριφθεί το αίτημα του οίκου μόδας Gucci όσον αφορά τη δυνατότητα διεξαγωγής επίδειξης μόδας στην Ακρόπολη… Και η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» θα λέγαμε ότι αποθεώνει και τους Ελληνες με τον δημοσιογράφο Έτορε Λιβίνι σε άρθρό του σήμερα να αναφέρει «Φτωχοί, δηλαδή, αλλά όχι τόσο, ώστε να πουλήσουν την ψυχή της χώρας. Ο οίκος Gucci έθεσε το αίτημά του, θυμίζοντας ότι το 1951 οι κίονες και τα μάρμαρα του Παρθενώνα είχαν μετατραπεί σε σκηνή για επίδειξη μόδας του Christian Dior. Ήταν άλλες εποχές, όμως. Τώρα η επιτροπή, αμετακίνητη, είπε όχι». Και προσθέτει στο ίδιο δημοσίευμα ότι «στο παρελθόν τα μάρμαρα του Παρθενώνα έτυχαν εκμετάλλευσης για διαφημίσεις της Coca Cola, της Lufthansa και της Verizon, που μετέτρεψε τους κίονες σε τηλεφωνικούς θαλάμους και για φωτογράφηση της Τζένιφερ Λόπεζ, η οποία δεν είχε λάβει την άδεια του ΚΑΣ». Καταλήγει δε με την έκφραση «Αλλά η Ιστορία και η αξιοπρέπεια της Ελλάδας δεν πωλούνται. Ούτε σήμερα που το κράτος βρίσκεται σχεδόν σε χρεοκοπία»
Η αρνητική απάντηση
Τι είχε γίνει μερικές ώρες νωρίτερα; Το ΚΑΣ με ομόφωνη απόφασή του χθες έβαλε «φρένο» στην ιταλική πρόταση και μάλιστα υπήρξαν και έντονες ενστάσεις ακόμη και για το γεγονός πως υπήρξε ένα τέτοιο «χυδαίο» αίτημα, όπως χαρακτηρίστηκε από την γενική διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του ΥΠΠΟΑ. Ποια η αιτιολογία; «Ο ιδιαίτερος πολιτιστικός χαρακτήρας των μνημείων της Ακρόπολης δεν συνάδει με τη συγκεκριμένη εκδήλωση, καθώς πρόκειται για μοναδικά μνημεία και σύμβολα παγκόσμιας κληρονομιάς, μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco».
Η γνωμοδότηση του Συμβουλίου, που εξαρχής φάνηκε ότι θα είχε αυτή την κατάληξη, έγινε μετά από αρκετή συζήτηση, όχι τόσο μεταξύ των μελών του, όσο με τους εκπροσώπους της εταιρείας που παρέστησαν στη συνεδρίαση (Έλληνες δικηγόροι και Ιταλοί συνεργάτες του οίκου Gucci). Πριν από την παράστασή τους, ωστόσο, προηγήθηκε υπόμνημα της εταιρίας προς τα μέλη του Συμβουλίου, το οποίο και διαβάστηκε στη συνεδρίαση.
Η ιταλική πρόταση
Με παράδειγμα τη φωτογράφιση της Νέλλης στην Ακρόπολη το 1928, τη φωτογράφιση του οίκου Ντιορ το 1951 και την παραχώρηση του ιερού Βράχου για τη φωτογράφιση της Τζένιφερ Λόπεζ το 1998, αλλά και την επίδειξη του οίκου στο Αβαείο του Ουεστμίνστερ στο Λονδίνο το 2016, ο ιταλικός οίκος ζήτησε την άδεια για την πραγματοποίηση της επίδειξης Gucci Cruise 2018 στο χώρο μεταξύ του Παρθενώνα και του Ερεχθείου. Ανάμεσα στα επιχειρήματα ήταν και η χρήση των εμβληματικών μνημείων της Ιταλίας από αντίστοιχα μεγάλους ιταλικούς οίκους όπως ο Φέντι στην Φοντάνα ντι τρέβι και ο Tod’s στο Κολοσσαίον.
Εκεί θα στηνόταν η πασαρέλα στην οποία θα βάδιζαν 100 μοντέλα, ενώ αυτή είναι η μεγάλη ετήσια επίδειξη του οίκου που γίνεται έξω από τα σύνορα της χώρας. Η επίδειξη διάρκειας 15 λεπτών θα γινόταν υπό τους ήχους χαμηλής μουσικής, ενώ για τους 300 καλεσμένους από όλο τον κόσμο είχαν προβλεφθεί ειδικά καθίσματα. Στο χώρο θα είχαν στηθεί και δυο μεγάλες ελαφρές κατασκευές-τέντες προκειμένου να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες της παραγωγής φωτιστικά και ηχητικά συγκροτήματα. Οι φωτορεπόρτερς που θα κάλυπταν φωτογραφικά την επίδειξη είχε προβλεφθεί να περιοριστούν σε προσδιορισμένη περιοχή. Από τους καλεσμένους το 10% θα ήταν Έλληνες καλλιτέχνες και επίσημοι, το 80% Ευρωπαίοι και Αμερικανοί εκδότες διεθνών περιοδικών μόδας και δημοσιογράφοι, ενώ το υπόλοιπο 10% αφορούσε αστέρες του Χόλυγουντ.
Όπως συμπλήρωνε ο οίκος, με την αποδοχή του αιτήματός του δεσμευόταν ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και σεβασμού προς την πολιτιστική κληρονομιά της Ελλάδας, να προβεί σε χορηγία (της τάξης των 2 εκ. ευρώ στο πλαίσιο μιας πενταετίας, σύμφωνα με πληροφορίες) στα αναστηλωτικά έργα της Ακρόπολης ή σε οργανισμό που θα υπεδείκνυε η Υπηρεσία. Δεν παρέλειπε, δε, να τονίσει τα τεράστια οφέλη που θα προέκυπταν από τη διαφημιστική δαπάνη, αλλά και από τον ευρύτερο τηλεοπτικό χρόνο προβολής των μνημείων και της Αθήνας, που σε βάθος χρόνου υπολογίστηκε στα 55 εκ. ευρώ. Εν κατακλείδι, η εκδήλωση, όπως ανέφερε το υπόμνημα, θα μπορούσε να αποτελέσει αφορμή για την αλλαγή κλίματος στα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα της χώρας.
Η αντίδραση Κορρέ
«Η Ακρόπολη είναι όχι απλώς ένα μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά ένα σύμβολο για όλη την ανθρωπότητα, που δεν μπορεί να μπαίνει σε εμπορικές συναλλαγές. Ο Παρθενώνας είναι το logo της Unesco, επίσης γνωρίζετε όλοι την προσπάθεια και τον αγώνα για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Μπορεί η χώρα μας να βρίσκεται σε μια δύσκολη οικονομική κατάσταση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να δίνουμε με αυτό τον τρόπο το σύμβολο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς για μια επίδειξη μόδας, που μπορεί να είναι υψηλής ραπτικής, αλλά δεν συνάδει με τον χαρακτήρα του χώρου. Είμαστε πάντα πρόθυμοι σε χορηγίες, τα μνημεία χρειάζονται συντήρηση και ανάδειξη. Υπάρχουν τα έργα που διεξάγονται μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων, έχουμε και χορηγίες από άλλους φορείς», ανέφερε μεταξύ άλλων η γγ του ΥΠΠΟΑ, Μαρία Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη, απαντώντας ουσιαστικά στα όσα αναφέρονταν στο υπόμνημα.
Από τη συζήτηση που ακολούθησε αξίζουν να σημειωθούν κάποιες επισημάνσεις των μελών του ΚΑΣ. Όπως εκείνη του καθηγητή Μανόλη Κορρέ, που απευθυνόμενος στους εκπροσώπους της εταιρείας ανέφερε ότι η φωτογράφηση της Nelly’s το 1928, στην οποία έκανε αναφορά το υπόμνημα ως παράδειγμα παραχώρησης της Ακρόπολης, ήταν μια καλλιτεχνική δημιουργία, που δεν πλήρωσε κανένα αντάλλαγμα. Ο κ. Κορρές αναφέρθηκε επίσης σε ένα φιλοσοφικό ζήτημα: Αν το ΚΑΣ έπρεπε να παραχωρήσει την Ακρόπολη σε έναν ενδιαφερόμενο, ποιος θα ήταν αυτός; «Ποιος θα ήθελε να ισχυριστεί ότι είναι ο πρώτος φορέας πολιτισμού ή επιστήμης στον κόσμο;», ρώτησε ο καθηγητής, αναφέροντας το παράδειγμα της τελευταίας θέσης της στρογγυλής τράπεζας που προορίζεται στον καλύτερο και μοναδικό, γι’ αυτό και παραμένει πάντα άδεια.
Η Ελένη Μπάνου, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΕΦΑ) Αθηνών, τόνισε ότι αν δοθεί τώρα η Ακρόπολη στην Gucci, αύριο σε άλλη εταιρεία και μεθαύριο σε άλλη, «τελικά αυτό το υπέρτατο μνημείο θα καταντήσει ένα σκηνικό, κάτι που δεν θα ήθελε κανείς να δει έτσι». Τέλος, η Ευγενία Γατοπούλου, γενική διευθύντρια Αναστήλωσης, Μουσείων και Τεχνικών Έργων του ΥΠΠΟΑ, χαρακτήρισε την πρόταση «χυδαία», «εκτός λογικής και προσβλητική», που δεν θα έπρεπε καν να συζητηθεί. Θα μπορούσε, είπε, να είναι μια πρόταση συμβολική, για παράδειγμα μια φωτογράφηση στον Παρθενώνα και μια άλλη αντίστοιχη στα Γλυπτά που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. «Ενδεχομένως δεν θα την δεχόμασταν πάλι, αλλά θα ήταν μια πρόταση άλλου επιπέδου», τόνισε η ίδια. Οι Ιταλοί εκπρόσωποι πάντως, ήταν ευγενικοί, ειδικά ο διευθυντής παγκόσμιας επικοινωνίας της Gucci, ο οποίος τόνισε πολλές φορές την αξία του διαλόγου, τον σεβασμό του προς το ΚΑΣ και τον ελληνικό πολιτισμό, καθώς και ότι η μόδα δεν είναι μόνο πολυτέλεια, αλλά συνδέεται με τη σύγχρονη κοινωνία.
«Η μόδα είναι περισσότερο τέχνη και πολιτισμός», απάντησε στην ερώτηση αν η εκδήλωση είναι διαφημιστικό ή πολιτιστικό γεγονός. Σημειώνεται ότι η εταιρεία δεν φάνηκε να ενδιαφέρεται για τις εναλλακτικές προτάσεις της ΕΦΑ Αθηνών ως προς την πραγματοποίηση της εκδήλωσης (προαύλιος χώρος Ηρωδείου, άνδηρο Πικιώνη στου Φιλοπάππου και Ολυμπιείο), ενώ, όπως έγινε γνωστό, παρά το γεγονός ότι πριν το θέμα έρθει στο ΚΑΣ οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν υποδείξει στους ενδιαφερόμενους το άτοπο του αιτήματος, η Ακρόπολη παρέμενε ο ποθητός χώρος
Με πληροφορίες από την ιστοσελίδα thetoc.gr