Άρθρο του βρετανικού περιοδικού Harper’ s Magazine που αναφέρεται στο επικείμενο Brexit και ο καθοριστικός ρόλος της Νάξου ώστε οι Αγγλοι να αντιληφθούν την σημασία του…
Τι σχέση έχει η Νάξος με το Brexit και με τους Γερμανούς; Πολλά ή και τίποτα… Εξαρτάται την οπτική… Και κυρίως την στάση που έχει κάποιος απέναντί σ’ αυτά τα γεγονότα. Ο John R. MacArthur είναι πρόεδρος και εκδότης του Harper’s Magazine… Βρέθηκε το καλοκαίρι στη Νάξο και είχε την δυνατότητα να γνωρίσει την οικογένεια Μαργαρίτη ως ένοικος του ξενοδοχείου Naxian Collection. Και είδε από κοντά πως οι Έλληνες αντιμετώπισαν την κρίση. Είδε τις αντιδράσεις τους απέναντι στους Γερμανούς και γνώρισε την αντίφαση μέσα από τις σκέψεις για την Ελλάδα από τον Λόρδο Βύρωνα και τον Λόρδο Ελγιν… Και φεύγοντας από την Νάξο είχε μία ολοκληρωμένη εικόνα για την καθόλα ρομαντική όψη που θα έχει το Brexit όταν γίνει πραγματικότητα… Ο τίτλος του άρθρου; «Πως το Brexit μπορεί να σώσει την Ελλάδα» και η Νάξος έχει την τιμητική της..
Διαβάστε το άρθρο που παραθέτουμε…
Την ώρα που έκανα τσεκ ιν με την κόρη μου στο ξενοδοχείο μας στη Μύκονο, ένας χαρωπός καλοντυμένος Άγγλος φαινόταν σοκαρισμένος καθώς εξέταζε εξονυχιστικά το λογαριασμό του : “Τι είναι αυτό το ΦΠΑ? Είκοσι τέσσερα τις εκατό? Πως είναι δυνατόν?”
Στιγμιαία αποφάσισα να αθετήσω την υπόσχεση στην κόρη μου να μην μιλάω για πολιτική κατά την διάρκεια των διακοπών.
“Μπορείς να ευχαριστήσεις τον Σόιμπλε και τους Γερμανούς’,» του είπα. «Τις πολιτικές λιτότητας και όλα τούτα» Η νέα μου γνωριμία πιάστηκε από τις λέξεις
«Ώστε έτσι?» είπε, ή κάτι αντίστοιχο – και τότε άλλαξε αμέσως την κουβέντα μιλώντας για την ομορφιά των πλακόστρωτων και την νυχτερινή ζωή της Μυκόνου. Δεν τον ρώτησα πως ψήφισε για το Brexit, αλλά έπρεπε να είχα ρωτήσει, διότι μια φλέγουσα πολιτική ιδέα ξεκίνησε να διαμορφώνεται στο μυαλό μου…. Η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως βοήθεια, και τώρα η μόνη πολιτική σωτηρία που μπορώ να δω στον ορίζοντα είναι μια αναζωογονημένη Βρετανία με ένα τολμηρό νόμισμα που θα ταιριάζει με την δηλωμένη ανεξαρτησία από την Ευρωζώνη.
Καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού μας στην Ελλάδα τον Αύγουστο, ξεκινώντας από την Αθήνα και καταλήγοντας στην Κρήτη, μου έκαναν τρομερή εντύπωση οι βλοσυρές εκφράσεις στα πρόσωπα τόσων πολλών ανθρώπων, ακόμη και στα πιο πλούσια νησιά και στις πιο αναβαθμισμένες γειτονιές. Βέβαια, αυτό δεν τους σταμάτησε να συνεχίσουν να χαμογελούν μέσα στην όλη κούραση τους. Οι εστιάτορες και οι μαγαζάτορες σαφώς ήταν περιχαρείς να γνωρίσουν οποιονδήποτε που είχε λεφτά να χαλάσει, αλλά είδα επιπλέον αυθεντική πυγμή και πείσμα, πέρα από την στυγνή ανάγκη, να επιβιώσουν από τα δημοσιονομικά παλούκια που τους τέθηκαν από την Φρανκφούρτη και τις Βρυξέλλες.
Η μακρόχρονη ιστορία αντίστασης της Ελλάδας έναντι σε οποιαδήποτε ξενη επιβολή είχε ήδη εξιτάρει την φαντασία μου όταν επισκέφθηκα την Αθήνα, όταν έδωσα το παρόν στο σπίτι του Λόρδου Βύρωνα στην Βύρωνος, η οδός που πήρε το όνομά του κοντά στο ξενοδοχείο μας στην Πλάκα. Είναι αρκετά δύσκολο να νιώσεις ρομαντικά ως προς την Ελληνική επανάσταση εναντίον της Οθωμανικής τυραννίας όταν γύρω σου είναι τόσα φτηνομάγαζα με μπιχλιμπίδια, γκράφιτι στους τοίχους και άπορους, άλλωστε αυτή είναι και η αληθινή δύναμη του ποιητή που ακόμα και ο βανδαλισμός της Ακρόπολης του Λόρδου Έλγιν δεν ήταν αρκετός να μειώσει τον ενθουσιασμό μου για το πολιτικό ίχνος του Λόρδου Βύρωνα. Νωρίτερα μέσα στην ημέρα, η εξαιρετική αλλά εμφανώς ηθικότατη ξεναγός μας της Ακρόπολης είχε βάλει τα δυνατά της να πείσει εμένα και την κόρη μου ότι ένα αισχρό έγκλημα είχε διαπραχθεί εναντίον του Ελληνικού λαού, και δεν τολμούσα να διαφωνήσω. Αλλά κατ’ εμέ η προσβολή του Έλγιν χλόμιαζε στο φως της σύγχρονης Γερμανικής σκληρότητας. Κι όπως ακριβώς το είπε και η ξεναγός «Δεν είμαστε πλέον η Χώρα μας».
Αργότερα το ίδιο βράδυ, μια μεσαίου μεγέθους διαδήλωση από αρκετές εκατοντάδες κόσμου πέρασε κάτω από το μπαλκόνι μας που κοίταζε στην Διονυσίου Αεροπαγείτου. Δεν μπορούσα να διαβάσω τα συνθήματα στα Ελληνικά, αλλά ο λακωνικός ρεσεψιονίστ μου είπε ότι η συγκεκριμένη πορεία ήταν κατά του καπιταλισμού. Στην πραγματικότητα, ήταν λίγο πιο περίπλοκο από αυτό. Αργότερα έμαθα ότι οι διαδηλωτές, όσοι ειρηνικοί μετά βιας είχαν απομείνει, διαμαρτυρόντουσαν για τα «εγκλήματα του ιμπεριαλισμού» και την ατομική βόμβα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι κάτω από την αιγίδα της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη. Η ιστοσελίδα της Αμερικανικής Πρεσβείας διατηρώντας το ύφος της λυπητερής κατάστασης της Ελληνικής Οικονομίας και κάτω από όρια της “Εμφύλιας Διαμάχης», με ανακρίβεια χαρακτήρισε τους διαδηλωτές ως « Ελληνική Επιτροπή Παγκόσμιας Ειρήνης και Οικονομικής Ύφεσης». Ενδεχομένως ένα Φρουδικό Ολίσθημα, αλλά οι Έλληνες είναι ως επί το πλείστον σίγουρα σε συναισθηματική ύφεση.
Ήταν όμως στο Νησί της Νάξου, η φαινομενικά πλούσια διοικητική πρωτεύουσα των Κυκλάδων, που με χτύπησε η αληθινή Ελληνική Ύφεση. Και δεν ήμουν στην παρουσία θυμωμένων, πικραμένων αριστερών αλλά ανάμεσα σε επιτυχημένους, μη κυνικούς υποστηρικτές της Δεξιάς. Το σκηνικό συνέβη όταν μείναμε στο ξενοδοχείο του Νεοδημοκράτη εκπροσώπου της αυτοδιοίκησης στη Νάξο, Ιωάννη Μαργαρίτη, το οποίο είναι κάτω από την επίβλεψη της γοητευτικής γυναίκας του, Μαρία Πολυκρέτη, που είναι και φιλόλογος στο Γυμνάσιο. Ισχυροί άνεμοι είχαν καθυστερήσει το πλοίο μας από Μύκονο, και όχι πολύ αφότου φτάσαμε, έπεσε το ρεύμα σε όλο το νησί, πιθανότατα λόγω του καιρού. Χωρίς τρεχούμενο νερό, χωρίς φώτα και πιθανό χάος στην Χώρα της Νάξου, ξεκίνησα να φτιάχνω πλάνα διαφυγής στο κινητό μου. Σαν επιχειρηματίας και πολιτικός, ο κύριος Μαργαρίτης συμπεριφέρθηκε άψογα, καθυσηγάζοντάς με ότι το ρεύμα θα αποκαθίστανται μέσα στην ημέρα, σε μια προσπάθεια να με πείσει να μην φυγω από το νησί αποτόμως. Ο λόγος του ήταν καλός – με τα πολλά το ρεύμα όντως αποκαταστάθηκε – και μείναμε για ένα νοστιμότατο, ανεπιτείδευτο δείπνο στο εστιατόριο του ξενοδοχείου. Εως τώρα ο άνεμος, γύρω στα 7 μποφώρ, φυσούσε βιαίως ταρακουνούσε τις γυάλινες πόρτες της σάλας. Η Μαρία είχε μια γαλήνια υπεροχή, φορώντας ένα εμπνευσμένο από την Ουκρανία βαθύ κόκκινο μακρύ φόρεμα εως τους αστραγάλους. Την ρώτησα το όνομα του σχεδιαστή, ο οποίος τελικά αποδείχθει ότι ήταν Αμερικανός. «Πως πήρες ένα Αμερικανικό φόρεμα στη Νάξο?» ήθελα να μάθω. « Δεν μπορούσα να το πληρώσω απευθείας εξαιτίας των capital controls”μου είπε. «Αλλά μου είχαν απομείνει λίγα χρήματα στο λογαριασμό μου στο paypal”.
Πάλι οι Γερμανοί. Ακόμη και οι πιο σκληρά εργαζόμενοι, προ- ευρώ καπιταλιστές είχαν τιμωρηθεί από την αδιαλλαξία της Ευρωπαικής Επιτροπής. Η Μαρία δεν απάλλασε την Γερμανία από την ευθύνη, αλλά ήταν πολύ πιο αυστηρή με τις επικρατουσες κινήσεις του Ελληνικού πολιτικού στερεώματος – πιο συγκεκριμένα, τόσοι πολύ δημόσιοι υπάλληλοι άνευ σοβαρού κινήτρου. «Κάθε φορά που λέω στον κόσμο ότι θέλω να παρατήσω τη διδασκαλία για να εργαστώ περισσότερο στην οικογενειάκη επιχέιρηση, με κοιτούν αποσβολωμένα» μου είπε. «Μα γιατί να αφήσεις την ασφάλεια του δημοσίου?»
Δεν αμφιβάλλω ότι το Ελληνικό δημόσιο είναι υπερχειλισμένο από ανθρώπινο δυναμικό, ούτε ότι το σύστημα συλλογής φόρων είναι διεφθαρμένο, ή ότι οι Έλληνες πολιτικοί, αριστεροί και δεξιοί, λένε ψέμματα εδώ και δεκαετίες στους ακολούθους τους σχετικά με τη δημόσια χρηματοδότηση. Οπουδήποτε κι αν πήγα, οι άνθρωποι μιλούσαν για την αριστερή πολιτική του Αλέξη Τσίπρα με κυνισμό και ένα αίσθημα προδοσίας.
Βέβαια, ο πολιορκημένος κατά τα άλλα πρωθυπουργός, ακούγεται εξαιρετικά απελπισμένος για τις ενδεχόμενες υψηλές δόσεις του Ελληνικού χρέους και τους Ευρωπαϊκούς περιορισμούς πάνω στην ελευθερία εξόδων, χρέους και προσλήψεων κάτω από τους όρους του μνημονίου του 2015. Σε μια πρόσφατη συνέντευξη στη «Le Monde”, αποδοκίμασε τις πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με το χρέος ως νέο φιλελεύθερη αδιαλλαξία και πέταξε επιπλέον μια πολύ καλή ρητορική αιχμή. « Πρέπει να αποφασίσουμε όλοι μαζί εάν είμαστε μια Ευρωπαϊκή Ένωση ή μια Γερμανική Ευρώπη». Πάραυτα, με ένα λιμνάζων ΑΕΠ, και τα επίπεδα ανεργίας στο 23.5 τις εκατό, και χωρίς σημαντικούς φίλους εκτός από τον επαναστάτη οικονομολόγο Τζόζεφ Στίγκλιτς, είναι πολύ δύσκολο να δούμε με ποιό τρόπο ο Τσίπρας θα μπορούσε να ανατρέψει την περαιτέρω ταπείνωση της χώρας του.
Κι εδώ είναι που η Βρετανία θα μπορούσε να μπει στο πλάνο. Όσο τα ξένα γραφεία διαπραγματεύονται νέους όρους με την Ευρωπαϊκή Ένωση, γιατί να μην ζητήσουμε μια ειδική σχέση εμπορίου με την Ελλάδα βασισμένη πάνω σε ανθρωπιστικά και ιστορικά ιδεώδη? Αυτό φυσικά θα εξόργιζε τους Γερμανούς, οπότε το Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να προσκαλέσει τον Τσίπρα να λάβει μέρος για το κοινό καλό – μια συμβολική χειρονομία που θα αναγνώριζε την Ελληνική κατάσταση σαν μια de facto Γερμανική αποικία καθώς και την φιλοδοξία της Αθήνας να είναι για ακόμη μια φορά ανεξάρτητη μαζί με τις πρώην Βρετανικές αποικίες.
Παράλογα ρομαντικό? Ο Λόρδος Βύρων θα το είχε εγκρίνει, και ίσως και ο Σερ Άρθουρ Έβανς, του οποίου το γενναιόδωρο δώρο στην Ελλάδα της αρχαιολογικής ανασκαφής της Κνωσσού στην Κρήτη έρχεται σε ευφυέστατη αντιδιαστολή με την απερίσκεπτη απληστία του Λόρδου Έλγιν.
Μπορεί ενδεχομένως, οι υπέρ του Brexit στην Βρετανία να είναι μεγαλειώδεις στην νίκη τους και να έχουν δημιουργήσει ένα lobby στο Βρετανικό Μουσείο για την επιστροφή των Ελγίνειων μαρμάρων στην Αθήνα, σε μια βάση μιας μόνιμης συμφωνίας μοιράσματος – σαν να λέμε, να παραμείνουν για τρία χρόνια στο μουσείο της Ακρόπολης και μετά πίσω στην Αγγλία για άλλα τρία. Είναι σαν ιστορικό έγκλημα να μην επανενωθούν τα Βρετανικής κατοχής μέρη της ζωοφόρου του Παρθενώνα μαζί με τα μικρότερα μέρη που με μεγάλη λύπη είδα στην Αθήνα. Με αυτήν την διπλωματική κίνηση μπορεί να ξεκινήσει η επανένωση όλων των σπασμένων κομματιών της Ελληνικής Δημοκρατίας και Τιμής.
Ο John R. MacArthur είναι ο πρόεδρος και εκδότης του Harper’s Magazine
