Δεν ξέρουν τι σημαίνουν βραβεία και διακρίσεις, τα περισσότερα δε γνωρίζουν κάν τον όρο gourmet και γκουρμεδιές. Αποτελούν όμως τον κορμό της ελληνικής κουζίνας
Τέλος χρονιάς, και νάσου οι απολογισμοί. Να μαζευτεί στο νου το υλικό, να ζυγιασθεί αλλά και να ζυγισθεί για να δούμε κατά που γέρνει η ζυγαριά. Μα ό,τι και να γίνει, εμείς θα βαστήξουμε τις ομορφιές και θα διώξουμε στη λήθη τις ασχήμιες και τα πράγματα που μας πλήγωσαν.
Στο κομμάτι της ελληνικής γαστρονομίας η κατάσταση βελτιώνεται συστηματικά. Μιά συνεχής ποιοτική άνοδος στα προϊόντα, νέες αφίξεις στην εστίαση, φερέλπιδες σεφ, φιλόδοξες πρωτοβουλίες και κυρίως συλλογικές δράσεις που διαμορφώνουν τοπικές ταυτότητες και δημιουργούν γαστρονομικούς προορισμούς.
Κλείνοντας τη χρονιά, θα αναφερθώ σε είκοσι ταβέρνες που φέτος μας δώσαν το μήνυμα οτι η ελληνική κουζίνα καλά κρατεί. Κάθε ταβέρνα κι ένας τόπος. Αυθαιρεσία μεγάλη, μακάρι να μπορούσα να διαλέξω άλλες 100. Τα κριτήρια – όπως πάντα σε μένα – ανθρωποκεντρικά, τοποκεντρικά και ατμοσφαιροκεντρικά!
Ελληνικό φαγάκι, απλά πράγματα, να βλέπεις και να αντιλαμβάνεσαι τι τρως. Το φαγητό να μην είναι μια σπαζοκεφαλιά, ένα τεστ γαστριμαργικών γνώσεων, η ατμόσφαιρα να είναι οικεία, χαλαρή, μάλιστα κάπου επέλεξα να είναι και ανυψωτική, όπου η γαστρονομία παντρεύεται με τους αιώνιους συνοδούς της… το τραγούδι και τη διασκέδαση… και δημιουργεί αναταράξεις!
Είκοσι ταβερνάκια και ταβέρνες της Ελλάδας. Δεν ξέρουν τι σημαίνουν βραβεία και διακρίσεις, τα περισσότερα δε γνωρίζουν κάν τον όρο gourmet και γκουρμεδιές. Αποτελούν όμως τον κορμό της ελληνικής κουζίνας και εκπροσωπούν εκατοντάδες έντιμους επαγγελματίες που παλεύουν για την επιβίωση και για να διατηρηθούν οι γευστικές μνήμες του τόπου.
Και του χρόνου!
Σας παρουσιάζουμε τις ταβέρνες των Κυκλάδων, ολόκληρο το αφιέρωμα μπορείτε να το δείτε ΕΔΩ:
Θαλασσάκι στην Τήνο
Το Θαλασσάκι είναι ό,τι καλύτερο έχει να παρουσιάσει η Τήνος στο χώρο της γαστρονομίας. Και πού να φανταστεί κανείς ότι η μικρή Αντωνία, με σπουδές κοινωνικής λειτουργού και με μαθητεία φωτογραφίας στον Πλάτωνα Ριβέλη, θα γινόταν μια από τις καλύτερες μαγείρισσες της Ελλάδας!
Το ταβερνάκι λιτό, υποκλίνεται στο τοπίο, με διακριτικές πινελιές των εικαστικών ανησυχιών της Αντωνίας. Ο κατάλογος (μενού) των φαγητών και των κρασιών, εμνευσμένος σε σχήμα ψαριού.
Η κουζίνα της δημιουργική, εντυπωσιακή, αρωματική (χρησιμοποιεί ζαρζαβατικά του κήπου της), αλλά με απόλυτο σεβασμό στη φόρμα των υλικών (χωρίς αφρούς και τα λοιπά), πατά γερά στα τοπικά προϊόντα και στην παραδοσιακή κουζίνα της Τήνου.Αντωνίας Ζάρπα
Αλλού Γυαλού στη Σύρο
Στη θέση που πριν χρόνια υπήρχε πάνω στον γιαλό στο Κίνι ένα μικρό παραδοσιακό οίκημα που στέγαζε ένα καφενεδάκι, στεγάστηκαν τα όνειρα του Γιάννη Λιέα και της Λίνας Φουρνιστάκη, που δημιούργησαν το Αλλού Γυαλού. Χωρίς να πειραχθεί το ταπεινό κτίσμα, διαμορφώθηκαν κατά μήκος της παραλίας όμορφα στεγάδια και έτσι ανάμεσα στα υπάρχοντα αλμυρίκια και στις γλάστρες με τους δυόσμους και τα βασιλικά, φτιάχτηκε μια αγαπησιάρικη αυλή, δύο βήματα από τη παραλία με απαράμιλλη θέα στο πέλαγο.Στο Αλλού Γυαλού θα βρει κανείς φρέσκα ψάρια και θαλασσινά αλλά και μαγειρευτά, του “φούρνου και του καζανιού” όπως τα περιγράφει, μια σειρά από ζυμαρικά, και τέλος κρέατα της ώρας. Η κουζίνα τους χρόνο με χρόνο κινείται από τον χώρο της παραδοσιακής προς τον χώρο της δημιουργικής, τόσο στο περιεχόμενο όσο και στην παρουσίαση, στηριγμένη πάντα σε φρέσκα ντόπια υλικά.
Εστιατόριο Μάριος στη Νάουσα της Πάρου
Το Εστιατόριο Μάριος στο λιμανάκι της Νάουσας στην Πάρο, είναι ένας τόπος προσκυνήματος. Θες η προνομιούχα θέση του στο λιμανάκι με την αχόρταγη θέα στα καΐκια που είναι δεμένα, τονα πλάι στο άλλο σε απόσταση αναπνοής, θες γιατί εδώ έχουν συμβεί γεγονότα και γεγονότα, – από πάνω έμενε ο καπετάν Λινάρδος, ο θρύλος της Νάουσας – ο χώρος αυτός κουβαλά μια απίστευτη θετική ενέργεια. Θυμάμαι τον Μάριο πιτσιρικά να παίζει κει γύρω και αργότερα πρόσχαρο και φιλότιμο παλικαράκι να βοηθά μαζί με τα αδέλφια του τον πατέρα τους, τον Γιώργο Τσαχπίνη, όταν είχε ανοίξει στο κέντρο της πλατείας το ουζερί των Ναυτικών. Τα χρόνια περάσαν o Μάριος ο ίδιος εστιάτορας! Γενναιόδωρος στην ποιότητα των πρώτων υλών -λαχανικά που καλλιεργεί ο ίδιος στο μποστάνι του, τυροκομικά και κρέατα από τη Νάξο, γλυκά από τη μάνα του- δημιούργησε από κοινού με τον σεφ Νίκο Γκούμπλια ένα μενού “ελληνικής δημιουργικής κουζίνας” με έθνικ επιρροές.
H ταβέρνα της κυρα Ποθητής στη Σχοινούσα
Στη Χώρα της Σχοινούσας, βρίσκεται η ταβέρνα Κυρά Ποθητή. Η κυρά Ποθητή – ένα πανέμορφο όνομα που απαντιέται στις Μικρές Κυκλάδες και στην Αμοργό -, αφού μεγάλωσε τα πέντε αγόρια της (Αντώνης, Χρήστος, Δημήτρης, Άγγελος, Μανώλης) δημιούργησε το πρώτο εστιατόριο της οικογένειας, το 1992 πριν 25 χρόνια. Το 2005 μπαίνει στην ιστορία η Τριανταφυλλιά η Φιλίτσα Καραμανλή, με καταγωγή από τη Μικρά Ασία, που έφθασε και το ερωτεύτηκε. Πέρασαν 5 χρόνια ώσπου να ολοκληρωθεί αυτός ο έρωτας με τον γάμο με τον μεγάλο γιό της κυρά Ποθητής, τον Αντώνη. Γεροδεμένη. Χαμογελαστή με όμορφα μάτια και καλό χέρι στο μαγείρεμα, ήταν αυτή που μετέτρεψε τις τοπικές γεύσεις προς το πιο δημιουργικό και το αποτέλεσμα και στα δυο μαγαζιά ήταν εκρηκτικό. Εδώ και τέσσερα χρόνια η Φιλίτσα – που στο νησί έγινε Φιλιώ – μαγειρεύει το καλοκαίρι στη Σχοινούσα πιάτα που δεν βρίσκεις εύκολα στις Κυκλάδες, ακόμα και στα γκουρμεδιάρικα εστιατόρια!
Η ταβέρνα Ρόζα στον Βουρβούλο Σαντορίνης
Στο ταπεινό αυτό χωριό του Βουρβούλου βρίσκεται μια από τις πιο γνωστές – για τους «ψαγμένους» και τους ντόπιους – ταβέρνες της Σαντορίνης. Η ταβέρνα Ρόζα, δεν σου γεμίζει το μάτι, το μαγαζί μικρό, το ίδιο και η στεγασμένη του βεράντα, η κουζίνα του δε μια σταλιά. Κι όμως εδώ κρύβονται οι θησαυροί της Σαντορίνης. Κατ’ αρχήν η κυρά Ρόζα στην κουζίνα και η κόρη της Μάρω στο σερβίρισμα έχουν τα πιο ζεστά χαμόγελα του νησιού και αξίζει και μόνο για αυτό το λόγο να πας στον Βουρβούλο. Ξεκινώντας από τα κλασικά του νησιού, όπως τοματοκεφτέδες, φάβα, σαλάτα Σαντορινιά με καππαρόκουμπα (ξερή κάππαρη), μουσακά με λευκή μελιτζάνα, περνάμε στα ντολμαδάκια, στα σκορδομακάρονα, στα σμυρνέικα σουτζουκάκια στο φούρνο και στα λαδερά της ημέρας. Το βαρύ πυροβολικό της Ρόζας είναι το κουνέλι στιφάδο ή κρασάτο, το αγριογούρουνο σαλμί και οι τσίχλες με πιλάφι ενώ δεν λείπουν και της ώρας σε κρεατικά και ψάρια. Kι ας με συγχωρέσουν οι γκουρμεδιές της Σαντορίνης!
H Aξιώτισσα στη Νάξο
Στόχος ενός ζευγαριού της Σοφίας και του Γιάννη, ήταν σ’ ένα πατρικό μποστάνι στο Καστράκι, στη Νάξο να δημιουργήσουν μια ταβέρνα με ψαγμένες τοπικές γεύσεις, σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες τους και μια ποιότητα ζωής μακρυά από την ένταση των πόλεων. Είχε μεσολαβήσει μια μικρή ξενιτειά του Γιάννη στην Αμερική και τον Καναδά, όταν εικοσάχρονος απέκτησε τις πρώτες σημαντικές γαστρονομικές εμπειρίες, δουλεύοντας πλάι σε παθιασμένους σεφ.
Πρώτο χαρακτηριστικό της δουλειάς τους στην ταβέρνα Αξιώτισσα, είναι η εμμονή στα ντόπια υλικά, όπου αξιοποιώντας το πλούσιο μποστάνι τους, χρησιμοποιούν για τα μαγειρέματα κυρίως δικά τους ζαρζαβατικά. Ο κατάλογος εδεσμάτων είναι εντυπωσιακά μεγάλος. Μια λεμονάδα σπιτική με μέλι και λουίζα σε συντροφεύει στην αρχή μέχρι να κάνεις τους απαραίτητους συνδυασμούς κατά την όρεξή σου, επιλέγοντας τι θα παραγγείλεις και τι θα αποκλείσεις… μια δύσκολη δοκιμασία.
