Βράδυ Δευτέρας 26 Σεπτεμβρίου (20:30) στο Θεατρικό Μουσείο «Ιάκ. Καμπανέλλης» και ο ΝΟΠΠΑΠΠΠΑ Νάξου και Μικρών Κυκλάδων δίνει το λόγο στην Κατερίνα Χάλκου για μία διάλεξη με θέμα «Η Οδύσσεια ως θέατρο εν τω θεάτρω του Καμπανέλλη. Η περίπτωση της Τελευταίας πράξης”
« … Η Τελευταία Πράξη διαθέτει όλα τα συστατικά εκείνα ενός προσεκτικά δουλεμένου θεατρικού κειμένου, με άριστη πλοκή, μη αναμενόμενες ανατροπές, σφιχτούς διαλόγους και σφύζουσα, σύγχρονη θεατρική γλώσσα. Ο συγγραφέας αντλεί το υλικό του από τον ομηρικό μύθο του Οδυσσέα, κάτι που το έχει κάνει και σε παλαιότερες θεατρικές καταγραφές, εντάσσοντας τα πρωτογενή στοιχεία του μύθου στη σύγχρονη πραγματικότητα με αξιοζήλευτη μαεστρία. Ξεπερνά έτσι τον σκόπελο της υπεραπλουστευμένης «μεταφοράς» και μεταγράφει με ξεχωριστή ευαισθησία ένα νέο έργο, διαχρονικό και σύγχρονο συνάμα, άμεσο και καθημερινό.»
Αυτή είναι η κριτική της Μαρίας Παπαδοπούλου στον «Εξώστη» τον Νοέμβριο του 1998, λίγο μετά την παράσταση «η τελευταία Πράξη’ του Ιάκωβου Καμπανέλλη από την Πειραματική Σκηνή της Τέχνης σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζηβανού.
Αλλά την καλύτερη κριτική για το έργο την έκανε ο ίδιος ο Καμπανέλλης το 2001 σε συνέντευξή του στο Βήμα έχοντας στο πλευρό του τον Γιώργο Μιχαηλίδη λέγοντας «Θέλω να ζητήσω συγγνώμη από το κοινό που θα έχει τη διάθεση να δει αυτή την παράσταση επειδή το κείμενο δεν έχει καμία αθυροστομία, καμία τόλμη, τίποτε που να σοκάρει. Δεν γδύνεται κανείς και καμία και πρόκειται μάλλον για ένα έργο που μπορεί να έχει ποιητικές διαστάσεις, πολύ χιούμορ αλλά είναι πολύ φρόνιμο. Εχει αταξίες αλλά υπαρξιακές· τίποτα το γαργαλιστικό».
Τώρα, δεκαπέντε χρόνια αργότερα, έρχεται η Κατερίνα Χάλκου – καθηγήτρια στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Βεάκη – να μας μιλήσει για την Οδύσσεια στο θέατρο και δη στα θεατρικά έργα του Καμπανέλλη με επίκεντρο την Τελευταία Πράξη. Κι αυτό θα γίνει το βράδυ της Δευτέρας (26/09, 20:30) στο Θεατρικό Μουσείο «Ιάκωβος Καμπανέλλης» και υπό την σκέπη του ΝΟΠΠΑΠΠΠΑ.
Πριν παραθέσουμε το σχετικό δελτίο Τύπου για την διάλεξη να παραθέσουμε την άποψη του Ιάκωβου Καμπανέλλη για τη παρουσία του Οδυσσέα στα έργα του λέγοντας το 2001 με αφορμή την τελευταία πράξη που θα μπορούσε κάλλιστα να έχει τίτλο «η τελευταία Ραψωδία»… Τι είχε πει; «Υπάρχει και προηγούμενο έργο με τον ίδιο μύθο και το ίδιο πρόσωπο τον Οδυσσέα, το “Οδυσσέα γύρισε σπίτι”. Ο Οδυσσέας εκεί έμεινε αιχμάλωτος στο νησί της Κίρκης, αυτό μου έμεινε επί χρόνια σαν εκκρεμότητα μέσα μου. Ηθελα να δω αν έφθανε στην Ιθάκη τι θα συνέβαινε. Ενας Οδυσσέας, που είναι ο καθένας από εμάς, μετά την περιπέτεια της ζωής του φτάνει εκεί που ονειρεύεται να φτάσει…»
Ακολουθεί το δελτίο Τύπου για την διάλεξη
Το Νομικό Πρόσωπο Πολιτισμού Αθλητισμού Περιβάλλοντος Παιδείας Πρόνοιας και Αλληλεγγύης του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων θα πραγματοποιήσει στο Θεατρικό Μουσείο Ιάκωβος Καμπανέλλης, τη Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2016 στις 20.30 διάλεξη της Κατερίνας Χάλκου με θέμα: “Η Οδύσσεια ως θέατρο εν τω θεάτρω του Καμπανέλλη. Η περίπτωση της Τελευταίας πράξης”
Το θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη Η τελευταία πράξη, που ενσωματώνει την τεχνική του θεάτρου εν θεάτρω, αυτοπαρουσιάζεται ως μεταμοντέρνα ραψωδία στη νέα Οδύσσεια. Στο έργο παριστάνεται ένα άγραφο, αυτοσχέδιο ψυχόδραμα, που στήνεται από τους οικείους του Οδυσσέα, μήπως και επιταχύνει τον, κατά τον Όμηρο, παραδεδομένο νόστο του. Υπόνοιες μόνο του ενσωματωμένου έργου, που παραπέμπει στην Οδύσσεια, κατευθύνονται προς εμάς μέσω σκηνοθετικών συλλήψεων, προβών και της αφηγούμενης παράστασης. Το παιχνίδι με τους ρόλους τελικά ανατρέπεται στην παράσταση, που ατυχεί να περιλάβει το τέλος της Οδύσσειας. Η Ιθάκη καθίσταται μόνο αφετηρία και καθόλου προορισμός και ο Οδυσσέας διεκδικεί νέα Οδύσσεια μέσω του θεάτρου…
Περίληψη του έργου
Ο Οδυσσέας βρίσκεται στην Ιθάκη άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Η οικογένειά του, που αποδίδει σε ψυχολογικά αίτια την απομάκρυνσή του από αυτήν, του στήνει παγίδα-θεατρική παράσταση, για να θυμηθεί ποιος είναι. Η παράσταση γίνεται και ο θίασος των ηθοποιών επηρεάζει τόσο πολύ τον Οδυσσέα, που τελικά αποφασίζει να φύγει μαζί τους, για να παίζει στο διηνεκές τον ρόλο του Οδυσσέα.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΧΑΛΚΟΥ
Η Κατερίνα Χάλκου γεννήθηκε στην Αθήνα με καταγωγή από την Απείρανθο της Νάξου. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Ανώτερης Σχολής Δραματικής Τέχνης Βεάκη. Απέκτησε master στο Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών και εκπονεί διδακτορική διατριβή στο ίδιο Τμήμα με θέμα Αρχαιόθεμη νεοελληνική δραματουργία και τεχνικές του θεάτρου εν θεάτρω από τον 19ο αιώνα μέχρι τις μέρες μας. Παράλληλα σπουδάζει σκηνοθεσία στο ΙΕΚ Χαϊδαρίου. Εργάστηκε ως ιστορικός τέχνης στο Οπτικοακουστικό Αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης και συμμετέχει στο ερευνητικό πρόγραμμα Το Βυζάντιο στο ραδιόφωνο του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εργάστηκε ως συγγραφέας και επιμελήτρια ύλης και κειμένων στις εκδόσεις Ρώσση, Πατάκη και ΔΟΛ. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της εταιρείας θεάτρου miscellanea (η παράσταση Οιδίπους 2+2 εκπροσώπησε την Ελλάδα στα διεθνή φεστιβάλ πειραματικού θεάτρου της Αιγύπτου και της Ρουμανίας). Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια αρχαίου, κλασικού και νεότερου δράματος, ιστορικών επιστημών, δημιουργικής γραφής, επιμέλειας κειμένων, κινηματογράφου και ιστορικού ντοκιμαντέρ κλπ. Διδάσκει μυθολογία και αρχαία δραματουργία στην Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης Βεάκη και συνεργάζεται με το Εθνικό Θέατρο στον τομέα των Εκδόσεων.
