Ολοκληρώθηκε με επιτυχία για μία ακόμη χρονιά η «Μουσική Συνάντηση Λαϊκών Πνευστών του Αιγαίου», αυτή τη φορά στην Ικαρία (09-11 Σεπτεμβρίου) αλλά όπως τονίζεται στο εκδοθέν δελτίο Τύπου μεγάλη απουσία η Πολιτεία. Και όλοι αναρωτιούνται το «γιατί»
Η Μουσική Συνάντηση Λαϊκών Πνευστών του Αιγαίου δεν είναι μία απλή …δράση. Είναι κάτι το ιδιαίτερο. Είναι η συνέχεια της παράδοσής μας. Της ταυτότητας που έχουμε ως νησιώτες… Και είναι κρίμα να απουσιάζει η Πολιτεία. Μπορεί να έχει τους λόγους της και είναι σεβαστοί (έως ένα σημείο πάντα) αλλά «γιατί;»; Η εκδήλωση αυτή συμπλήρωσε φέτος 14 χρόνια. Αυτό που ξεχωρίζει σ’ αυτές τις συναντήσεις είναι η συνύπαρξη μικρών και μεγάλων… Οργανοπαίκτες κάθε ηλικίας που προσπαθούν να συνεχίσουν την παράδοση αιώνων με βάση όργανα όπως η τσαμπούνα, το τουμπάκι και το σουραύλι… Όργανα που δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που διδάσκονται στα ωδεία αλλά μένουν ζωντανά μέσω της παράδοσης…
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια πάνω από το 1/3 των συμμετεχόντων είναι κάτω των 25 ετών, καθώς οι Συναντήσεις έδωσαν κίνητρα για τη διδασκαλία και διάδοση της τσαμπούνας στους νέους. Και μιλάμε για ένα σημαντικό πολιτιστικό γεγονός όπου μέσα από το οποίο μπορούν να επικοινωνήσουν οι οργανοπαίκτες-θεματοφύλακες του παραδοσιακού ύφους και ήθους των νησιών, ν’ ανταλλάξουν γνώσεις και εμπειρίες και ν’ αποκτήσουν κίνητρα για τη διάδοση και συνέχιση της μουσικής τους κληρονομιάς, περνώντας τη σκυτάλη στις νεότερες γενιές. Και αυτή η συνύπαρξη αποτυπώθηκε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο με την παρουσία του Ψαροστέφανου και της Κατερίνας Γρατσίας. Του έμπειρου αυτοδίδακτου δάσκαλου από το Φιλώτι και της 9χρονης μαθήτριας του που έκλεψαν την παράσταση στη διάρκεια των εκδηλώσεων στην Ικαρία… και το ερώτημα παραμένει «γιατί η πολιτεία ήταν απούσα;»
Διαβάστε εδώ το δελτίο Τύπου που εκδόθηκε όπου αναφέρεται η απουσία της Πολιτείας και οι σκέψεις των εμπλεκόμενων για την επόμενη ημέρα
Το τριήμερο 9-11 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στην Ικαρία η «Μουσική Συνάντηση Λαϊκών Πνευστών του Αιγαίου», συμπληρώνοντας 14 χρόνια σε μια μεγάλη πολιτιστική δράση για τη διάσωση, μελέτη, προβολή και διάδοση της μουσικής κληρονομιάς του Αιγαίου.
Η φετινή Συνάντηση κινητοποίησε περισσότερους από 130 μουσικούς από 13 νησιά: από τις Κυκλάδες (Άνδρος, Αντίπαρος, Κέα, Κύθνος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σαντορίνη, Σέριφος, Σύρος), τα Δωδεκάνησα (Κάλυμνος, Λέρος) και από το Ανατολικό Αιγαίο (Σάμος, Ικαρία). Ανάμεσά τους ήταν και πολλοί νέοι και παιδιά, επιβεβαιώνοντας τη δυναμική του θεσμού και τη συστηματική προσπάθεια για το πέρασμα των παραδοσιακών πνευστών (τσαμπούνα και σουραύλι) στις νεότερες γενιές.
Τη σπουδαιότητα αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει και η απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού να προτείνει τα λαϊκά αερόφωνα του Αιγαίου για ένταξη στον Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο, η οποία χαιρετίστηκε με ενθουσιασμό από τους συμμετέχοντες!
Οι «Μουσικές Συναντήσεις» επιδιώκουν να φέρουν σε επικοινωνία τους οργανοπαίκτες-θεματοφύλακες του παραδοσιακού ύφους και ήθους των νησιών, να τους δώσουν την ευκαιρία ν’ ανταλλάξουν γνώσεις και εμπειρίες και ν’ αποκτήσουν κίνητρα για τη συνέχιση της μουσικής τους κληρονομιάς. Παράλληλα, οι νέοι έχουν την ευκαιρία ν’ ακούσουν τους παλαιότερους και να μυηθούν στην αυθεντική μουσική παράδοση του Αιγαίου. Με την εμπειρία των «Μουσικών Συναντήσεων», συγκροτούνται ήδη πρότυπα μουσικά αρχεία στα μεγαλύτερα νησιά (με ανάλογη προοπτική και για τα υπόλοιπα), ενώ υλοποιούνται ταινίες-ντοκιμαντέρ όπου καταγράφονται αντιπροσωπευτικές, συχνά αθέατες μέχρι τώρα, όψεις του αιγαιακού μουσικού πολιτισμού.
Ηχηρή απουσία
Ηχηρή απουσία στη φετινή Συνάντηση υπήρξε αυτή της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, η οποία -αν και μέχρι το 2014 ήταν ο κύριος διοργανωτής των Συναντήσεων- φέτος ακύρωσε την τελευταία στιγμή τη συμμετοχή της στα έξοδα μετακίνησης των οργανοπαικτών από τα νησιά τους στην Ικαρία!..
Παρ’ όλες τις αντιξοότητες, η Συνάντηση μπόρεσε τελικά να πραγματοποιηθεί χάρη στην αφοσίωση και τη συγκινητική ανταπόκριση των μουσικών, που προσφέρθηκαν να καλύψουν οι ίδιοι τα έξοδα της μετακίνησης και διαμονής τους, ώστε να μη ματαιωθεί αυτή η καθιερωμένη μεγάλη σύναξη που όλοι περιμένουν κάθε χρόνο με ενθουσιασμό και ανυπομονησία!
Ο Δήμος και οι Σύλλογοι της Ικαρίας εξασφάλισαν τις εσωτερικές μετακινήσεις και τη διατροφή στα τοπικά γλέντια, ενώ παρόντες (όπως κάθε χρόνο, από το 2002 που ξεκίνησαν οι Συναντήσεις) ήταν οι «Φίλοι του Μουσείου Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη», με την επιστημονική υποστήριξη του Τομέα Εθνομουσικολογίας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η φετινή Συνάντηση καταγράφηκε από το συνεργείο της τηλεοπτικής εκπομπής «Το Αλάτι της Γης» της ΕΡΤ1, απ’ όπου θα προβληθεί στο πλαίσιο του νέου κύκλου που ξεκινά τον Οκτώβριο.
Όλοι οι συμμετέχοντες εξέφρασαν το παράπονο και τη διαμαρτυρία τους για την ηχηρή απουσία της Πολιτείας, σε επίπεδο των αρμοδίων Περιφερειών Νοτίου και Βορείου Αιγαίου. Με κοινό ψήφισμα, τις καλούν να αναλογιστούν και να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την ενίσχυση και συνέχιση του θεσμού των «Μουσικών Συναντήσεων Λαϊκών Πνευστών» που αποτελούν κορυφαίο πολιτιστικό γεγονός για τη μουσική κληρονομιά του Αιγαίου!
Στην κοινή διαβούλευση αποφασίστηκε επίσης να συσταθεί επιτροπή με εκπροσώπους απ’ όλα τα νησιά και να συνταχτεί σχετικό υπόμνημα προς τα Υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας, με στόχο την ενίσχυση του επιμορφωτικού χαρακτήρα των Συναντήσεων, τη δημιουργία τοπικών μουσικών εργαστηρίων και αρχείων και την ένταξη των οργάνων στο σχολικό πρόγραμμα.
