Μετά από 100 χρόνια ζωής και 21 στο κέντρο της Αθήνας με διαδοχικές αλλαγές το τελευταίο βιβλιοπωλείο του «Ελευθερουδάκη» κατεβάζει οριστικά ρολά στις 30 Σεπτεμβρίου – «Ένα τέλος και ταυτόχρονα μια νέα αρχή» η σχετική ανακοίνωση τη στιγμή που η UNESCO χρίζει την Αθήνα ως τη πρωτεύουσα του βιβλίου για το 2018
Έλα πείτε μου… Δεν μοιάζει με ειρωνεία… Την ημέρα που ο εκδοτικός Οίκος του Ελευθερουδάκη με ιστορία 100 ετών ανακοινώνει ότι βάζει τέλος στην διαδρομή του, έρχεται η UNESCO να ανακηρύξει την Αθήνα ως Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου για το 2018. Μάλιστα, το πιο εντυπωσιακό είναι ότι η ελληνική πρωτεύουσα εμφάνισε τον πληρέστερο φάκελο και επικράτησε των συνυποψήφιων της, ο αριθμός των οποίων, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, ανήλθε σε ύψη ρεκόρ. Ο θεσμός της Παγκόσμιας Πρωτεύουσας του Βιβλίου ξεκίνησε το 2001 και η Αθήνα είναι η 18η πόλη που κατακτά τον τίτλο. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων που στοχεύουν στην ενίσχυση της πρόσβασης όλων των κατοίκων της πόλης στο βιβλίο (με ιδιαίτερη μέριμνα για τα παιδιά, τους πρόσφυγες και τους μετανάστες) θα ξεκινήσει στις 23 Απριλίου 2018, την ημέρα που γιορτάζεται διεθνώς το βιβλίο, και θα ολοκληρωθεί στις 23 Απριλίου του 2019.
Το ταξίδι στο χρόνο
Όμως, επιστροφή στη πραγματικότητα… Κι αυτή δεν είναι άλλη από το λουκέτο στο μεγαλύτερο όνομα στο χώρο του βιβλίου… «Μου είπαν ότι μόνο στον Ελευθερουδάκη θα μπορέσω να το βρω». Αυτή είναι η φράση που συνόδευε τα βιβλιοπωλεία του Ελευθερουδάκη στο πέρασμα των 100 ετών του μεγάλου ονόματος από το χώρο του βιβλίου. Τα βιβλιοπωλεία Ελευθερουδάκη ξεκίνησαν με τον Κωνσταντίνο Ελευθερουδάκη, όπου με σκληρή δουλειά κατάφερε να ανοίξει το δικό του βιβλιοπωλείο το 1918 στη πλατεία Συντάγματος. Ξεκίνησαν και ολοκλήρωσαν την διαδρομή τους ως μια οικογενειακή επιχείρηση.
Από τον πατέρα Κωνσταντίνο που συνέθεσε την πρωτοποριακή για την εποχή της και όχι μόνο, 24τόμη ελληνική εγκυκλοπαίδεια έως τον υιό Γιώργο που οραματίστηκε και ανέπτυξε ότι μόνο την μηχανογράφηση της εταιρείας αλλά και τη δημιουργία του τμήματος επιστημονικού ξενόγλωσσου τμήματος. Και μετά ήρθε η σύζυγος του Γιώργου Βιργινία που ίδρυσε το πρώτο υποκατάστημα στον πύργο Αθηνών και συντελώντας με αυτόν τον τρόπο τα θεμέλια για την μελλοντική ανάπτυξη της εταιρείας. Σήμερα η επιχείρηση βρίσκεται στα χέρια της τρίτης γενιάς, Σοφίκα και Μαρίνα Ελευθερουδάκη, ωστόσο αναγκάζεται να βάλει λουκέτο στο τελευταίο κατάστημα των Αθηνών, το ταλαιπωρημένο βιβλιοπωλείο της Πανεπιστημίου. «Ταλαιπωρημένο»; Μα ναι…. Από την Πανεπιστημίου 11 μετακομίζει το 2013 στη Πανεπιστημίου 15 αφού δεν μπορούσε να αντέξει το υψηλό τίμημα: 1.049.000 ευρώ σε 23 μήνες… Κι όμως άντεχε. Δύο χρόνια μετά τα εγκαίνια του πλέον πρωτοποριακού βιβλιοπωλείου στην Ελλάδα έρχεται η μετακόμιση… Και πλήρωσε το πάθος της παραμονής στο κέντρο της Αθήνας «Υποστήκαμε και εμείς την τραγική κατάσταση του αθηναϊκού κέντρου, πάνω από χίλιες διαδηλώσεις και αποκλεισμούς δρόμων. Άνθρωποι που κατά γενική παραδοχή “έφαγαν πολύ ψωμί από τον Ελευθερουδάκη” μας επιτέθηκαν. Κερδίσαμε όμως τους πραγματικούς φίλους μας» έλεγε τότε η επιχείρηση.
Τέλος ή αρχή
Και φτάσαμε στο σήμερα… Με την υπογραφή της Σοφίκα Ελευθερουδάκη και μέσω διαδικτύου που ενδεχομένως να αποτελέσει και το επόμενο βήμα για την επιχείρηση που έγραψε την δική της ιστορία στο χώρο του βιβλίου.. Με γράμματα ανεξίτηλα…
«Βιβλιοπωλείο Eλευθερουδάκη “έξω απ’ το κουτί”. Το περιτύλιγμα αλλάζει – το προϊόν παραμένει Την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016 θα σημάνει για το βιβλιοπωλείο Ελευθερουδάκη ένα τέλος και ταυτόχρονα μία (νέα) αρχή. Μετά από λειτουργία πάνω από 100 χρόνια στο χώρο του βιβλίου και 21 χρόνια στην οδό Πανεπιστημίου στο κέντρο της Αθήνας, κλείνουμε το βιβλιοπωλείο μας και σκεφτόμαστε “έξω από το κουτί”, συμμετέχουμε στο διεθνή προβληματισμό με θέμα το βιβλίο και προετοιμαζόμαστε για το επόμενο μας “βιβλιοπωλείο”, αλλά αρνούμαστε να το κάνουμε, όσο δεν υπάρχει θετικό και σταθερό επιχειρηματικό περιβάλλον στη χώρα μας.
Γιατί το κάνουμε; Ας πάμε λίγο πίσω.
Αρχικά, υπήρχε ο βωβός κινηματογράφος. Ακολούθησαν οι πρώτες ομιλούσες ταινίες και ελάχιστοι πίστεψαν στο μέλλον τους. Τελικά όμως, επέζησαν. ‘Έπειτα, ανακαλύψαμε το βίντεο και αρχίσαμε να νοικιάζουμε ταινίες για να τις βλέπουμε ξαπλωμένοι στον καναπέ. Πολλοί προείδαν το τέλος των κινηματογράφων. Όμως οι κινηματογράφοι άλλαξαν – και επέζησαν. Το περιτύλιγμα άλλαξε, όχι όμως το προϊόν μέσα σ’αυτό.
Πολλοί από μας μεγαλώσαμε με τα 45άρια και τα 33 LP μουσικής. Ακολούθησαν οι κασέτες, ακόμη και οι ειδικές κασέτες αυτοκινήτου. Τα Walkmans των 80’ς έδωσαν τη σειρά τους στα ipods και αυτά έγιναν με τη σειρά τους κάτι άλλο. Το περιτύλιγμα άλλαξε, το προϊόν παρέμεινε.
Στο χώρο του βιβλίου, για πολλά χρόνια δε φαινόταν να αλλάζει τίποτα. Ώσπου έγινε η επανάσταση με το πρώτο μεγάλο ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο. Ακολούθησαν τα ηλεκτρονικά βιβλία. Ο κόσμος έλεγε ότι ήρθε το τέλος του χάρτινου βιβλίου. Στο μεταξύ, οι βιβλιοθήκες ανά τον κόσμο μοιάζουν όλο και περισσότερο με βιβλιοπωλεία. Ένας κόσμος άνω κάτω…
Τελικά, πώς θα είναι οι νέοι χώροι που θα φιλοξενούν βιβλία; Θα είναι βιβλιοπωλεία; Βιβλιοθήκες; Βιβλιοθηκοπωλεία; Εκδοτικοί χώροι; Κάτι άλλο;
Θα το ανακαλύψουμε μαζί όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή».
Στην ανακοίνωση αναφέρεται επίσης ότι ο ιστότοπος του Ελευθερουδάκη, books.gr, συνεχίζει να λειτουργεί, ενώ θα γίνει bazaar βιβλίου 15-26 Σεπτεμβρίου.
Με πληροφορίες από το real.gr