Μετά από 16 ώρες διαπραγματεύσεων ο “Λευκός Καπνός” έδειξε …4ο μνημόνιο. Η Κυβέρνηση …αντιστέκεται λέγοντας ότι δεν ψηφίζουμε “προληπτικά μέτρα” αλλά οι δανειστές είναι … αμείλικτοι: πρώτα ψήφιση μετά εκταμίεση δόσης για να μας τα δώσετε…
Υπάρχουν «καλά» και «κακά» νέα από το Eurogroup. Το θετικό που προέκυψε από την συνεδρίαση είναι πως βρισκόμαστε πολύ κοντά στο να κλείσει η συμφωνία των 5,4 δισ. ευρώ, ενώ το αρνητικό είναι η ισχυρή πίεση προκειμένου η ελληνική πλευρά να δεχθεί ένα προληπτικό πακέτο μέτρων ύψους 3,5 δισ. ευρώ.
«Υπάρχουν ακόμα ανοιχτά μέτωπα έως ότου κλείσει η αξιολόγηση, αλλά είμαστε πολύ κοντά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ. Ως κεντρικό, παράλληλα, αναδεικνύεται το ζήτημα των προληπτικών μέτρων, το οποίο όλοι οι παράγοντες της διαπραγμάτευσης ζήτησαν, ενώ ο επικεφαλής του Eurogroup αναφέρθηκε και στην εκκίνηση της συζήτησης για το ελληνικό χρέος, αμέσως μετά το κλείσιμο της αξιολόγησης.
Πάντως, ο κ. Νταίσελμπλουμ, παρά τα θετικά λόγια που είχε να πει τόσο για το πόσο κοντά είμαστε σε συμφωνία για το πακέτο των 5,4 δις όσο και για την αποφασιστικότητα της ελληνικής κυβέρνησης να εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, επέμεινε στην ανάγκη να υπάρξει ένα ισχυρό πακέτο προληπτικών μέτρων, το οποίο θα πρέπει να συμφωνηθεί και να νομοθετηθεί, πλην όμως θα τεθεί σε εφαρμογή, μόνο «αν κριθεί απαραίτητο».
Τούτων δοθέντων, ο κ. Ντάισελμπλουμ τόνισε πως, σε περίπτωση που υπάρξει αποτελεσματική δουλειά και συμφωνία και επί του πακέτου των πρόσθετων μέτρων, τότε μπορεί να υπάρξει έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup τη Μεγάλη Πέμπτη, όπου, αν έχουν γίνει όλα τα βήματα, τότε θα επισημοποιηθεί και η συμφωνία. Παράλληλα, ο επικεφαλής του Eurogroup επεσήμανε πως άμεσα θα ξεκινήσει και η συζήτηση για την αναδιάρθρωση (reprofiling) του ελληνικού χρέους, υπογραμμίζοντας βέβαια πως δεν πρόκειται αυτή η λύση να περιλαμβάνει ονομαστικό κούρεμα.
Θετικό ήταν και το μήνυμα του αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόφσκις, ο οποίος έκανε λόγο για «καλή πρόοδο», μίλησε όμως και για τα πρόσθετα μέτρα που θα πρέπει να συζητηθούν, για να αποτελέσει το ΔΝΤ μέρος της συμφωνίας.
«Η έγκαιρη ολοκλήρωση της αξιολόγησης είναι ορατή» ανέφερε στη δική του αναφορά ο αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Μπενουά Κερέ, ο οποίος επεσήμανε πως μια αποτελεσματική συμφωνία για τα κόκκινα δάνεια είναι κοντά. Βέβαια, ο κ. Κερέ προσέθεσε πως και η ΕΚΤ υποστηρίζει τη λήψη πρόσθετων μέτρων ως «ασφάλεια», ενώ σημείωσε πως η ΕΚΤ μπορεί να υποστηρίξει τεχνικά και κάθε συζήτηση για τον ανασχεδιασμό του ελληνικού χρέους.
Καλή πρόοδο διαπίστωσε και ο πρόεδρος του ESM Κλάους Ρένγκλινγκ, ο οποίος μίλησε και για «καλή συνεργασία μεταξύ των θεσμών και με την ελληνική κυβέρνηση». «Υπάρχει μια γενική συμφωνία για το πακέτο των μέτρων και των μεταρρυθμίσεων», ανέφερε ο κ. Ρένγκλινγκ, αν και προειδοποίησε πως το «το μέλλον είναι αβέβαιο, δεν είναι βέβαιες οι προβλέψεις», επισημαίνοντας την ανάγκη για προληπτικά μέτρα. Μάλιστα, ο κ. Ρένγκλινγκ επεσήμανε τον κίνδυνο η κυβέρνηση να συγκεντρώσει πάλι εσωτερικούς πόρους, γι’ αυτό μίλησε για την ανάγκη έγκαιρης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης, προκειμένου να γίνουν και απαραίτητες εκταμιεύσεις.
«Τα προληπτικά μέτρα πρέπει να νομοθετηθούν πρώτα και να είναι αξιόπιστα. Και πιστεύω πως όλοι μπορούμε να δουλέψουμε εποικοδομητικά», τόνισε από μέρους της η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, αν και έκανε λόγο για «τεράστιο βαθμός επιτυχίας στην Αθήνα», αναφερόμενη στη θετική εξέλιξη της διαπραγμάτευσης τις τελευταίες μέρες. Παράλληλα, η κ. Λαγκάρντ επανέλαβε την ανάγκη το πρόγραμμα να βασίζεται τόσο στην αποτελεσματικότητα των μέτρων όσο και στη βιωσιμότητα του χρέους και προειδοποίησε πως «δεν έχει συμφωνηθεί τίποτα, αν δεν έχουν συμφωνηθεί όλα».
Τι απαντά σε όλα αυτά η Ελλάδα;
Η κυβέρνηση, σε μια ύστατη προσπάθεια οπισθοφυλακής, επιχειρηματολογεί ότι δεν υπάρχει θεσμική δυνατότητα νομοθέτησης «νόμων υπό αίρεση» στην Ελλάδα. Σημειώνει ωστόσο ότι οποιαδήποτε συζήτηση για προληπτικές δεσμεύσεις, πρέπει να συνοδεύεται από μέτρα ελάφρυνσης του χρέους.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος επιστρέφει απόψε στην Αθήνα και το βράδυ του Σαββάτου θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις με τους εκπροσώπους του κουαρτέτου. Στόχος – αν και μάλλον φιλόδοξος – είναι να έχει επέλθει συμφωνία μέχρι την Μεγάλη Τετάρτη, ώστε να γίνει έκτακτο Eurogroup την Μεγάλη Πέμπτη, όπου και θα ληφθεί η τελική απόφαση.
Ποια είναι τα δεδομένα ως τώρα;
- Οι δανειστές ξεκαθάρισαν ότι δεν θα κλείσει η αξιολόγηση αν δεν υπογράψει η κυβέρνηση τα προληπτικά μέτρα. «Η δέσμη μέτρων πρέπει να περιλαμβάνει ένα προληπτικό πακέτο το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί εάν είναι απαραίτητο για να τηρηθεί οι στόχοι για το πλεόνασμα. Το πακέτο αυτό πρέπει να είναι ισχυρό, να νομοθετηθεί εκ των προτέρων και να έχει τα στοιχεία τα οποία θα το ενεργοποιήσουν» δήλωσε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ. Και πρόσθεσε: «Αν υπάρχει το πακέτο, το έκτακτο πακέτο και ο μηχανισμός ενεργοποιήσης, μπορούμε να έχουμε έκτακτο Eurogroup την επόμενη Πέμπτη. Δεν έχει κλείσει. Τότε θα έχουμε και σοβαρή συζήτηση για το χρέος».
- Αυτό σημαίνει ότι η κυβέρνηση πρέπει να συμφωνήσει σε συγκεκριμένα μέτρα ύψους 3,5 δισ. Ευρώ περίπου, ή 2 μονάδες του ΑΕΠ. Τα μέτρα αυτά θα αποτυπωθούν – ονομαστικά και συγκεκριμένα – στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο (MOU). Η επικαιροποίηση του Μνημονίου (νεότεροι στόχοι, χρονοδιαγράμματα κ.λπ.) γίνεται μετά από κάθε αξιολόγηση. Εφόσον η αξιολόγηση κλείσει την Μ. Πέμπτη, την επομένη η κυβέρνηση πρέπει να νομοθετήσει.
- Το MOU είναι δεσμευτικό, αλλά δεν περνά από την Βουλή. Επιπλέον, η ελληνική νομοθεσία δεν επιτρέπει να ληφθούν προληπτικά μέτρα. Ωστόσο ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έδωσε μια απάντηση: «Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι γεμάτη ιδέες».Τον γόρδιο δεσμό θα λύσει μάλλον η εξής ιδέα: Η κυβέρνηση θα υπογράψει το 4ο μνημόνιο (MOU) και θα νομοθετήσει στη Βουλή έναν Ειδικό Μηχανισμό Δέσμευσης ο οποίος αν διαπιστώσει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 δεν θα είναι 3,5%, θα ενεργοποιήσει τα επώδυνα μέτρα που θα ενσωματωθούν στο επικαιροποιημένο μνημόνιο. Ακόμη πάντως δεν είναι σαφές το πότε θα αξιολογηθεί το εάν η Ελλάδα πιάνει τους στόχους του πλεονάσματος για το 2018 καθώς αυτό μπορεί να γίνει και εντός του 2017.
Αντίστοιχος μηχανισμός υπάρχει σήμερα και ονομάζεται Δημοσιονομικό Συμβούλιο και επιβλέπει τις δαπάνες. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο με αυτόματη διαδικασία, όπου διαπιστωθεί υπέρβαση δαπανών περικόπτει τις καταναλωτικές. Κατ’ αντιστοιχία, το ίδιο θα πράξει και ο νέος αυτός Μηχανισμός που θα περάσει από τη Βουλή.
Με άλλα λόγια, οι βουλευτές θα κληθούν να ψηφίσουν την δημιουργία του Ειδικού Μηχανισμού και όχι το Μνημόνιο. Θα γνωρίζουν ωστόσο τα μέτρα που θα περιλαμβάνει το 4ο MOU κυβέρνησης-δανειστών. Πάντως, κορυφαίος παράγοντας του οικονομικού επιτελείου υποστήριζε πως «δεν μπορούν να επιμείνουν για 2 μονάδες του ΑΕΠ μετά την έκθεση της Eurostat», επιχειρώντας να δημιουργήσει την ελπίδα ότι τα τελικά μέτρα δεν θα είναι ύψους 3,5 δισ. ευρώ, αλλά λιγότερα.
Με πληροφορίες από iefimerida.gr
