Η Γυάρος άλλοτε νησί εξορίας σήμερα είναι έτοιμο να γράψει ιστορία καθότι θα μετατραπεί στο πρώτο θαλάσσιο καταφύγιο άγριας ζωής στην Ελλάδα
Γυάρος ή Γιούρα ένα νησί ανάμεσα σε Άνδρο – Σύρο και Κέα που μπορεί να είναι μικρό … το δέμας αλλά με τεράστια ιστορία, έστω κι εάν πονάει. Κι αυτό γιατί χρησιμοποιήθηκε σαν τόπος εξορίας στους ρωμαϊκούς χρόνους (!!!) αλλά και στη νεότερη ιστορία της Ελλάδας από το 1947 μέχρι το 1952, από το 1955 μέχρι το 1961 και από το 1967 μέχρι το 1974. Σήμερα είναι ακατοίκητο αν και έχουν περάσει τουλάχιστον 22.000 εξόριστοι από τα χώματά του τις δεκαετίες του 40 και του 50. Απομεινάρια εκείνης της εποχής; Τα κτήρια των φυλακών… Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιήθηκε ως πεδίο βολής του Πολεμικού Ναυτικού, το 2002 χαρακτηρίστηκε ως ιστορικός τόπος αλλά το 2011 στο όνομα της ανάπτυξης αποχαρακτηρίστηκε με σκοπό την προώθηση επενδύσεων για αιολικά πάρκα στο νησί.
Και τώρα; Σύμφωνα με χθεσινό (29/01) δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα» αποτελεί το πρώτο θαλάσσιο Καταφύγιο Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) στην Ελλάδα μετά από απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου (24/12/2015).
Αυτό σημαίνει, όπως τονίζει η περιβαλλοντική οργάνωση WWF σε ανακοίνωσή της, πως θωρακίζεται μια μοναδική σε αξία περιοχή της Ελλάδας. Πρόκειται για μία απόφαση που «μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στην προστασία της μεσογειακής φώκιας, σπάνιων θαλασσοπουλιών, όπως ο Μύχος, αλλά και ενός μοναδικού βυθού, το 50% του οποίου καλύπτεται από λιβάδια Ποσειδωνίας και τραγάνες».
Η Γυάρος, αναφέρει η οργάνωση, αποτελεί «καταφύγιο» για το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού της μεσογειακής φώκιας, αλλά και μια από τις σημαντικότερες στην Ελλάδα αποικίες ενός μοναδικού θαλασσοπουλιού, του Μύχου. Σε δήλωσή του μάλιστα ο διευθυντής τους WWF Ελλάς Δημήτρης Καραβέλας συγχαίρει την αποκεντρωμένη διοίκηση για την απόφαση.
«Πρόκειται για μία ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη στο πλαίσιο του προγράμματος ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE, το οποίο συντονίζει το WWF Ελλάς. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα άλλωστε έχει ως στόχο τη δημιουργία μιας πρότυπης θαλάσσιας προστατευόμενης περιοχής γύρω από την περιοχή Natura της Γυάρου που στοχεύει στην ανάδειξη της περιβαλλοντικής αξίας της περιοχής, στηρίζοντας τη βιώσιμη αλιεία και τις τοπικές οικονομίες των νησιών Σύρου και Άνδρου» επισημαίνεται.
Όπως εξηγεί η περιβαλλοντική οργάνωση η απόφαση στοχεύει:
α) στη διατήρηση των σημερινών ρυθμών αναπαραγωγής του τοπικού πληθυσμού της μεσογειακή φώκιας, Monachus monachus. Η Γυάρος άλλωστε φιλοξενεί το 14% του παγκόσμιου πληθυσμού του εμβληματικού αυτού είδους.
β) στη διατήρηση και προστασία των κρίσιμων ενδιαιτημάτων και των περιοχών τροφοληψίας του Μύχου (Puffinus yelkouan)
γ) στη διατήρηση και προστασία του οικοτόπου προτεραιότητας των λειμώνων Ποσειδωνίας (Posidonia oceanica)
δ) στη διατήρηση και προστασία των υφάλων (τραγάνας) (Coralligene formations)
ε) στην προστασία των ιχθυαποθεμάτων της περιοχής.
Σημειώνεται πως το πρόγραμμα ΚΥΚΛΑΔΕΣ LIFE υλοποιείται από το WWF Ελλάς μαζί με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, την Αναπτυξιακή Εταιρία Κυκλάδων, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, τη ΜΟm/Εταιρία για τη Μελέτη και Προστασία της Μεσογειακής Φώκιας και το ιταλικό ινστιτούτο Tethys.