Η Δονούσα σύμφωνα με το περιοδικό του thetoc.gr αποτελεί έναν μικρό παράδεισο για …λίγους και εκλεκτούς
Είναι που για να βρεθείς στην αγκαλιά της πρέπει να ταξιδέψεις μακριά; Είναι που οι κάτοικοι μέχρι πρόσφατα δεν είχαν καμία ενασχόληση με τον τουρισμό και οδηγήθηκαν εκεί από τους… «επίμονους» ταξιδιώτες που βρίσκουν καταφύγιο χαλάρωσης και ηρεμίας στα χωριά της; Είναι που και οι φανατικοί της επισκέπτες -που αν θα μπορούσαν θα «έπιναν»… αλμυρό νερό στ’ όνομα της, για να δηλώσουν την πίστη τους- κρατούν σαν επτασφράγιστο μυστικό τις αυθεντικές ομορφιές της; Είναι η «σιωπηλή» παραδοχή ότι η Δονούσα, θα «δίνεται» σε όσους επιδιώκουν να «γειωθούν» όσο περισσότερο μπορούν στον ιερό χρόνο των διακοπών, είτε μέσω της ελεύθερης κατασκήνωσης και του γυμνισμού; Μόνο αν πατήσεις το άγριο ορεινό της έδαφος θ’ ανακαλύψεις την κάνει την Δονούσα ξεχωριστή. Εμείς, με τη βοήθεια του φωτογραφικού φακού του Nidibou, θα σου πούμε αυτά που χρειάζεσαι για να νιώσεις λίγη απ’ τη μαγεία της!
Είναι το βορειότερο των μικρών ανατολικών Κυκλάδων και για κάποιους, απ’ τα πιο όμορφα νησιά μας – ίσως γιατί είναι αρκετά απομακρυσμένο και δεν το «χάλασαν» οι ορδές των τουριστών, σίγουρα πάντως για την απλοϊκή, αυθεντική ομορφιά του.
Το νησί πάντως έχει καθημερινή σύνδεση με Νάξο, χάρις στην παντός καιρού ύπαρξη του διάσημου «Σκοπελίτη» και κάθε Δευτέρα, Τετάρτη, Πέμπτη και Σάββατο με το καράβι που έρχεται από τον Πειραιά και «πιάνει» στο λιμάνι του Σταυρού κάθε βράδυ γύρω στις 12.
Δονούσα ή Δενούσα ή Δόνουσα ήταν το όνομα της από την αρχαιότητα, αν και πολλές φορές αυτό άλλαξε ξανά στο πέρασμα του χρόνου. Σύμφωνα πάντως με τους ερευνητές, η Δονούσα εμφανίζεται στον Βιργίλιο με την ονομασία «Viriden» λόγω της άφθονης βλάστησης και του πράσινου μαρμάρου της, ενώ οι ξένοι ναυτικοί, τον 19ο αιώνα, την ονόμαζαν «Stenoza» ή «Spinosa».
Στη μυθολογία, η Δονούσα έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της σχέσης του Διονύσου με την Αριάδνη, αφού ο θεός την επέλεξε για να μεταφέρει εκεί την εκλεκτή του και να την προστατέψει από τον Θησέα, που εν τω μεταξύ, την είχε εγκαταλείψει στη Νάξο. Σίγουρα πάντως κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους το νησί υπήρξε τόπος εξορίας ενώ τον Μεσαίωνα χρησίμευε ως πειρατικό ορμητήριο.
Το νησί, που έχει επιφάνεια μόλις 14 τετραγωνικά χιλιόμετρα και ψηλότερο σημείο τον Πάπα, στα 383 μέτρα, είναι ο παράδεισος των περιπατητών και των φυσιολατρών, αφού σε λίγες μόνο ώρες μπορεί κάποιος να το περπατήσει απ’ άκρη σ’ άκρη ή απλά να το διασχίσει για να φτάσει σε κάποιες από τις μαγευτικές αμμουδερές του παραλίες. Το πρώτο που βλέπεις φτάνοντας στο νησί είναι ο Σταυρός που είναι η πρωτεύουσα και λιμάνι του νησιού, με τα χαρακτηριστικά αμφιθεατρικά χτισμένα κάτασπρα σπίτια, τα χρωματιστά πορτοπαράθυρα και τα πλακόστρωτα δρομάκια με τις φούξια μπουκαμβίλιες.
Εδώ εξάλλου έφτιαξαν τα πρώτα σπίτια οι κάτοικοι, που ήρθαν από την Αμοργό και έχτισαν και την ομώνυμη εκκλησία με τον χαρακτηριστικό μπλε τρούλο. Σήμερα εδώ θα βρεις ενοικιαζόμενα δωμάτια, λίγα καταστήματα, ATM τραπέζης, ενώ εδώ, σε ένα κτήριο στεγάζονται και όλες οι δημόσιες υπηρεσίες του νησιού.
Σ’ ένα λόφο του Σταυρού, δεσπόζει και το ξωκλήσι της Παναγίας, που χτίστηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και που προσφέρει το ιδανικό «σκηνικό» για ρομαντικούς γάμους καθώς σουρουπώνει και υπό το φως του φεγγαριού.
«Αγκαλιά» με την Παναγία θα δεις και την εκκλησία του Αη Γιάννη, σ’ ένα όμορφο αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα.
Αφού πάρεις την πρώτη δροσιά στην παραλία του χωριού, ετοιμάσου για την πρώτη απόβαση στον Κέδρο: με χαλαρό βηματισμό, σε απόσταση ενός χιλιομέτρου, το φιδίσιο μονοπάτι θα σου δώσει τα πρώτα διαπιστευτήρια του νησιού: συναρπαστική θέα στα απόκρημνα κοφτερά βράχια, νερά σε βαθύ μπλε που σκάνε στη λευκή άμμο, κέδροι για σκιά και τα απομεινάρια του αντιτορπιλικού «Orion» στο βυθό, που περιμένουν να τα εξερευνήσεις. Και ναι, ο Κέδρος είναι η «οργανωμένη ανοργάνωτη» παραλία για κάμπινγκ στο νησί.
Το νησί είναι αρκετά ορεινό κι έτσι οι κάτοικοι για πολλά χρόνια ασχολήθηκαν με την κτηνοτροφία. Είναι όμως και σπουδαίος ψαρότοπος. Ο τουρισμός τα τελευταία χρόνια κάνει δειλά δειλά την εμφάνιση του στο νησί.
Πατατάτο -δηλαδή κρέας κοκκινιστό με πατάτες – καβουρμάς – κομμάτια χοιρινού τηγανισμένα σε λίπος – αξιαλομυζήθρα και γιαπράκια – τα κοινώς λεγόμενα ντολμαδάκια – είναι τα εδέσματα της τοπικής κουζίνας. Μην αποφύγεις να τα δοκιμάσεις, συνοδεύοντας τα με ρακόμελο.
Το νησί έχει συνολικά τρεις οικισμούς: τη Δονούσα, την Καλοταρίτισσα και τη Μερσίνη. Η τελευταία, που απέχει 6,5 χιλιόμετρα από το λιμάνι, κρύβει εκπλήξεις: δεν είναι συνηθισμένο να βλέπεις έναν μεγαλοπρεπή πλάτανο καθώς και μια πηγή που αναβλύζει κρύο τρεχούμενο νερό – τη μοναδική πηγή σε όλο το νησί. Από εδώ θα πάρεις και τη λάντζα, τη βάρκα που θα σε πάει στις απομακρυσμένες εξωτικές παραλίες του νησιού.
Η Δονούσα είναι το νησί που δεν χρειάζεσαι αυτοκίνητο. Στην διάρκεια της τουριστικής σεζόν το τοπικό μικρό λεωφορείο πηγαινοέρχεται όλη την ημέρα στον -μοναδικό – ασφαλτοστρωμένο δρόμο του νησιού, ενώ μπορείς πάντα να ακολουθήσεις τα μονοπάτια που συνδέουν τον Σταυρό με τον οικισμό της Καλοταρίτισσας είτε με τη Μερσίνη – έτσι θα δεις και τον σχεδόν ακατοίκητο οικισμό της Μεσσαριάς.
Ίσως η πιο όμορφη παραλία του νησιού, είναι το Λιβάδι. Χρειάζεται βέβαια… ψυχική προετοιμασία αφού απαιτείται μισή ώρα πεζοπορίας, όμως πραγματικά αξίζει τον κόπο. Θα το καταλάβεις όταν διαπιστώσεις ότι εδώ είναι το βασίλειο των γυμνιστών και των ελεύθερων κατασκηνωτών που «ξαποσταίνουν» στη σκιά των κέδρων.
Άλλη μια διαδρομή που δεν πρέπει να χάσεις είναι η βόλτα στη Φωκιοσπηλιά με τη λάντζα που θα πάρεις από το Μερσίνη. Πρόκειται για μια ενάλια σπηλιά με τις υπέροχες αποχρώσεις του μπλε. Η βουτιά επιβάλλεται!
Στα βορειανατολικά θα βρεις τον τρίτο παραθαλάσσιο οικισμό της Δονούσας, την Καλοταρίτισσα, στα 10 χιλιόμετρα απ’ το λιμάνι.
Θα την επισκεφτείς για τις πολλές παραλίες της, κυρίως για την Τρυπητή με την άγρια ομορφιά και τη θέα στο γειτονικό Σκυλονήσι.
Μην παραλείψεις τέλος να βουτήξεις στο Φύκιο, στο Βαθύ Λιμενάρι, στον Άσπρο Κάβο, στη Μέσα Άμμο ή, αν σου αρέσει το ψάρεμα, να τραβήξεις προς τις βραχονησίδες γύρω απ’ το νησί, το Σκυλονήσι, τις Μάκαρες και τους Μελάντιους.
Πηγή: thethoc.gr