Πρόσφατο δημοσίευμα αναπαράγεται λέγοντας ότι Καναδοί ανακαλύπτουν Νεάντερνταλ στη Νάξο (Στελίδα) όταν τρία χρόνια νωρίτερα Ελληνες αρχαιολόγοι έχουν κάνει σχετικές ανακοινώσεις
Ο χρόνος γυρίζει πίσω… 25 Αυγούστου 2014. Στο θεατρικό Μουσείο «Ιάκωβος Καμπανέλλης».
Στο βήμα βρίσκεται ο Τριστάν Κάρτερ καθηγητής από το Πανεπιστήμιο McMaster του Καναδά, ο οποίος σε Παγκόσμια… πρώτη παρουσιάζει τα αποτελέσματα των έως τότε ερευνών της ομάδας του στην περιοχή της Στελίδας με τίτλο The Stélida Naxos Archaeological Project: Early Humans in the Aegean (Αρχαιολογικό Πρόγραμμα Στελίδας Νάξου: Οι Πρώιμοι Άνθρωποι στο Αιγαίο). Αφού είχε ευχαριστήσει τους βασικούς …υποστηρικτές (Υπουργείου Πολιτισμού και το Καναδικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα), το ρόλο που είχε παίξει η ΚΑ Εφορεία Αρχαιοτήτων ως εποπτεύουσα αρχή και στη συνέχεια άνοιξε τα χαρτιά του. Μέσω της αναδρομής που έκανε στο ιστορικό των ερευνών στη περιοχή ανάφερε ότι στην εργασία της Ευαγγελίας Μανιάτη (2011) για πρώτη φορά έχουμε την εκτίμηση ότι υπάρχει παρουσία ανθρώπου στη Μεσολιθική εποχή ως παρουσία στη Νάξο. Επίσης σημείωσε ότι από το 2010 με τις έρευνες που έγιναν από την κ. Λεγάκη (αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων με χώρο ευθύνης τη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες) έχουμε τις πρώτες ενδείξεις ότι μιλάμε όχι μόνο για τη Μεσολιθική εποχή, αλλά μπορεί να φτάσουμε και πολύ παλαιότερα, έως την Κατώτερη Παλαιολιθική εποχή, γεγονός που δικαιώνει την κ. Λεγάκη ως προς τα συμπεράσματά της και ακυρώνει τον τρόπο σκέψης του κ. Σέρι, με την Στελίδα να είναι η παλαιότερη θέση στις Κυκλάδες (!!!!) Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα συμπεράσματα των ερευνών της δικής του ομάδας που ξεκίνησαν το 2013 και με δεδομένο ότι έχει τη συγκεκριμένη ειδικότητα κατέληξε ότι περί το 300.000 π.Χ, η Στελίδα αποτέλεσε.. διάδρομο και σταθμό για τον άνθρωπο της εποχής, για να φτιάξει εργαλεία και να συνεχίζει το ταξίδι του είτε προς την Ασία, είτε προς την Ευρώπη.
Μία εβδομάδα νωρίτερα, η κ. Ειρήνη Λεγάκη σε ειδική παρουσίαση για τις εργασίες της ΚΑ Εφορείας Αρχαιοτήτων στην Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες (το παρών είχε δώσει και ο κ. Καρτέρ κάτι που φαίνεται στη φωτογραφία χωρίς να κάνει κάποιο σχόλιο ή να φέρει αντίρρηση) είχε αναφερθεί στο συγκεκριμένο θέμα – παρουσία του προϊστορικού ανθρώπου στη Νάξο και δη στη Στελίδα – κάνοντας αναφορά τόσο στο κεφάλαιο του τόμου των Ναξιακών Γραμμάτων του 2009 με τίτλο «Η Αρχαιολογική έρευνα για την Προ- Νεολιθική, Νεολιθική και Πρωτοκυκλαδική Νάξο ως προνομιακός μοχλός ανάπτυξης», όσο και στα πορίσματα της έρευνας που έγιναν από την ΚΑ’ Εφορεία και παρουσιάστηκαν το 2013 στο Ε’ Συνέδριο «Η Νάξος διά μέσου των αιώνων» στην Απείρανθο από την κ. Λεγάκη και τον αρχαιολόγο Μαυροειδή Μαθροειδόπουλο ..
Και βέβαια τώρα αναρωτιέστε γιατί τα αναφέρουμε όλα αυτά; Μα γιατί πρόσφατα κυκλοφόρησε άρθρο μέσα από δελτίο Τύπου σε Πανελλαδικό επίπεδο, το οποίο μας πληροφορεί ότι οι Καναδοί είναι αυτοί που το 2013 ανακάλυψαν πρώτοι ότι ο προϊστορικές άνθρωπος έκοψε …βόλτες στη Στελίδα της Νάξου. Όπως σημειώνεται «οι έρευνες, που ξεκίνησαν το 2013 από το Καναδικό Ινστιτούτο, σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, έφεραν στο φως πλήθος αντικειμένων τα οποία πιστοποιούν την εμφάνιση πρώιμων ανθρώπων στην περιοχή ως και πριν από 260.000 χρόνια». Η αλήθεια είναι ότι δεν έκαναν πρώτοι έρευνες αλά ουσιαστικά λόγω τεχνογνωσίας ήρθαν και χρονολόγησαν με περισσότερη ακρίβεια ευρήματα που είχαν ανακαλυφθεί από το 1980 στην περιοχή και λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας ή και …μηχανημάτων δεν μπορούσαν να πιστοποιηθούν….
Από εκεί και πέρα αυτό που κρατάμε είναι ότι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο άναψε το …πράσινο φως ώστε να συνεχιστούν οι έρευνες μέσα από ένα πενταετές πρόγραμμα με στόχο την εύρεση ευρημάτων και χρονολόγησή τους ώστε να αλλάξει η εικόνα των Κυκλάδων καθότι έως το 2009 η κ. Λεγάκη έκανε τη πρώτη δημοσίευση (το 1981 από Γάλλου αρχαιολόγους άρχισε να ψιθυρίζεται ότι κάτι υπάρχει) όλοι πιστεύαμε ότι το χρονικό όριο παρουσίας του ανθρώπου στη Νάξο ήταν περίπου στο 5.000 πχ.
Το νέο ερευνητικό πρόγραμμα, τη διεύθυνση του οποίου θα έχει ο δρ. Δημήτρης Αθανασούλης, προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, ενώ επικεφαλής από πλευράς Καναδικού Ινστιτούτου στην Ελλάδα θα είναι ο καθηγητής Τριστάν Κάρτερ, έχει πολλαπλούς στόχους. Ένας από αυτούς είναι η χρονολόγηση της θέσης με τη χρήση επιστημονικών τεχνικών ώστε να διευκρινισθεί πότε οι πρώιμοι άνθρωποι μετανάστευσαν στην Ευρώπη μέσω της λεκάνης του Αιγαίου και αν η μετανάστευση αυτή έγινε με ναυσιπλοΐα. Επίσης, θα γίνει λεπτομερής τυπολογική ανάλυση των τεχνέργων και θα διερευνηθούν οι σχέσεις συμπεριφοράς (λατόμευση και κατασκευή εργαλείων) των πρώιμων ανθρώπων στην περιοχή, δηλαδή των Νεάντερνταλ και των Homo sapiens.
Και αυτό που θέλουμε να τονίσουμε είναι ότι καλοί οι Καναδοί αλλά καλώς ή κακώς οι Ελληνες Αρχαιολόγοι ήταν που έκαναν τις πρώτες κινήσεις και κακώς δίνουμε βάρος στο ξένο παράγοντα. Η ξενομανία μας όπως φαίνεται κινείται σε όλα τα επίπεδα….
