Η αρχαιολόγος Ειρήνη Λεγάκη παρουσίασε εργασίες και κοινωνικές παρεμβάσεις αλλά και έρευνες της ΚΑ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων τα τελευταία χρόνια στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες
Για όλα φταίει η Αρχαιολογία… Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει την συγκεκριμένη έκφραση όταν καθυστερεί η έκδοση κυρίως μίας οικοδομικής άδειας με δεδομένο ότι στην Ελλάδα και γιατί όχι στο Αιγαίο, τα αρχαία είναι διάσπαρτα και οι λιγοστοί υπάλληλοι των κατατόπους Εφορειών τρέχουν και δεν φτάνουν. Ποιος όμως τους υπολογίζει; Σχεδόν κανείς. Δευτέρα 18 Αυγούστου και στην αίθουσα του Θεατρικού Μουσείου «Ιάκωβος Καμπανέλλης», η αρχαιολόγος Ειρήνη Λεγάκη (στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Σχολή Νάξου υπό την αιγίδα του ΝΟΠΠΑΠΠΠΑ) στέκεται απέναντι στο κοινό και προσπαθεί να πείσει ότι δεν είναι η …κακιά της ιστορίας. Όπλο της; Εκτός από την φυσική της γοητεία και το έργο (δράσεις και έρευνες μέσω ανασκαφών) που έχει κάνει η ΚΑ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων σε Νάξο και Μικρές Κυκλάδες.
Η κ. Λεγάκη με αυθόρμητο λόγο και χωρίς να …ντρέπεται παραδέχεται τα όποια λάθη υπάρχουν και αναγνωρίζει ότι γίνονται προσπάθειες για να επιλυθούν. Όπως στη περίπτωση του Μουσείου της Νάξου, που θεωρείται ως μοναδικό στο είδος του σε Παγκόσμιο επίπεδο και το οποίο δεν έχει επεξηγηματικές πινακίδες στα εκθέματά. Ο λόγος; Αναμονή για μετακόμιση στο Α’ Δημοτικό Σχολείο Νάξου. Μία μετακόμιση που έχει πάει στις Καλένδες και πλέον ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι του project έχουν αρχίσει να συμβιβάζονται ότι θα μείνουν για πάντα «κλεισμένοι» στο κάστρο. Δυστυχώς και το αντίστοιχο Μουσείο στην Απείρανθο δύσκολα θα μπορέσει να μεταστεγαστεί καθώς κι εδώ η γραφειοκρατία έχει πρωταγωνιστικό ρόλο. Μίλησε ακόμη και για την προοπτική να ανοίξει όχι μόνο ο χώρος του Ναού της Δήμητρας στο Σαγκρί αλλά και αυτός της Πορτάρας στο κοινό για πολιτιστικές εκδηλώσεις αλλά ειδικά στην περίπτωση της Πορτάρας (σ.σ. η τελευταία εκδήλωση είχε γίνει το 2004 με αφορμή την άφιξη της Ολυμπιακής φλόγας στη Νάξο) θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ασφαλείας…
Μίλησε για την πρόσφατη επιστροφή δύο αριστουργημάτων του πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού από τη Γερμανία: Το ένα είναι από τα μεγαλύτερα σωζόμενα μαρμάρινα κυκλαδικά ειδώλια και το άλλο, ένα από τα ελάχιστα λίθινα τηγανόσχημα σκεύη και το μοναδικό από χλωριτικό σχιστόλιθο. Και τα δύο χρονολογούνται στον πρωτοκυκλαδικό πολιτισμό (βρέθηκαν στις Μικρές Κυκλάδες) που αναπτύχθηκε την 3η χιλιετία π.Χ. και βρέθηκαν με τον γνωστό τρόπο της αρχαιοκαπηλίας σε μουσεία της Γερμανίας. Αναφέρθηκε τις δράσεις με στόχο τα …παιδιά, τέσσερις εκδηλώσεις από το 2011 έως το 2012 με τετραήμερα, όπου ο στόχος ήταν να γνωρίσουν τα παιδιά όχι μόνο την επιστήμη της Αρχαιολογίας ή τα Μουσεία αλλά και τα αντικείμενα που δημιουργήθηκαν, την γνώση των αρχαίων Ελλήνων αλλά και την καθημερινότητα τους μέσα από δραστηριότητες.
Παρουσίασε τα συμπεράσματα των εργασιών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, μίλησε για 110 θέσεις που έχουν εντοπιστεί και έχουν αρχαία σημαντικής αξίας, αναφέρθηκε στις ανασκαφές εντός της πόλης (Φουντάνα, Άγιο Μηνά. Απλώματα και Πλίνθος) όπου τα ευρήματα τονίζουν την διαχρονική παρουσία της Νάξου σε πρωταγωνιστικό ρόλο και έκανε αναφορά στις ανασκαφές της Στελίδας και για την παρουσία ανθρώπου από το 50.000 π.χ. και όχι από το 5.000 π.Χ, που πίστευαν έως το 2011 οι περισσότεροι από τους αρχαιολόγους. Επίσης αναφέρθηκε και σε ανασκαφές που έχουν γίνει τόσο στο νησί (Γαλανάδο, Σαγκρί) όσο και στις Μικρές Κυκλάδες (Κέρος, Κουφονήσια, Ηρακλειά) με τα ευρήματα να ανατρέπουν τις έως σήμερα θεωρίες αλλά και να προβληματίζουν καθότι οι απαντήσεις δεν είναι πάντα εύκολες.
Και στον επίλογο η κ. Λεγάκη αναφέρθηκε στην σχέση Αρχαιολογικής Υπηρεσίας – Πολιτών τονίζοντας όπως σημειώνεται στην εφημερίδα «Κυκλαδική» ότι «η υποστελέχωση είναι βασική παράμετρος δυσλειτουργιών, να σκεφτείτε ότι σε Νάξο, και Μικρές Κυκλάδες υπάρχει μόνο μία αρχαιολόγος, ενώ συνολικά στην ΚΑ Εφορεία που καλύπτει το σύνολο των Κυκλάδων και την Σάμο υπηρετούν μόλις 12 αρχαιολόγοι. Χρωστάμε πολλά στους υπαλλήλους όπως ο κ. Προμπονάς στη Νάξο που λειτουργεί πλέον με την εμπειρία του αρχαιολόγου και μας έχει υποδείξει ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα στο νησί, στη περιοχή του Γαλανάδου. Αυτή τη στιγμή εκκρεμούν 40 υποθέσεις για τομή σε ακίνητα στη Νάξο και άλλες δέκα στις Μικρές Κυκλάδες. Προσπαθούμε αλλά χρειάζεται υπομονή από όλους».