Από τη στιγμή που δεν υπάρχει ούτε σεντς στα κρατικά ταμεία, οι ιδιώτες είναι έτοιμοι να αρπάξουν την διαχείρηση του νερού μέσω των μονάδων αφαλάτωσης στα νησιά του Αιγαίου – Στη Μήλο μιλούν για το “λάθος του αιώνα” αλλά στο Υπουργείο κανείς δεν …ιδρώνει
Στην Κυβέρνηση πανηγυρίζουν… Έλυσαν ακόμη ένα πρόβλημα στην νησιωτική Ελλάδα, χωρίς να επενδύσουν ευρώ και χωρίς να σκεφτούν τις συνέπειες. Σημασία όμως έχει ότι για τουλάχιστον μία ντουζίνα χρόνια κανείς δεν θα ενοχληθεί. Αναφερόμαστε φυσικά στα εγκαίνια που έγιναν πριν από μερικές ημέρες στην Ύδρα όσον αφορά την λειτουργία μονάδας αφαλάτωσης που θα «ανήκει» σε ιδιώτη για τα επόμενα δώδεκα χρόνια. Αυτό που ενδιαφέρει υποτίθεται τη Κυβέρνηση είναι να αμβλυνθεί το πρόβλημα, που αποτελεί ζήτημα ποιότητας ζωής για τους κατοίκους ιδίως στα νησιά και τροχοπέδη για τον τουρισμό με την ελάχιστη δυνατή επένδυση….
Όπως αναφέρει η εφημερίδα «Καθημερινή» στο δημοσίευμά της «Η μονάδα αφαλάτωσης της Ύδρας έχει δυναμικότητα 1.600 κυβικών νερού ημερησίως. Τη μελέτη, κατασκευή και λειτουργία της ανέλαβε μετά διεθνή διαγωνισμό η ΤΕΜΑΚ, από τις λίγες αλλά δυναμικές ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο». Μάλιστα φιλοξενεί και δηλώσεις του απερχόμενου Δημάρχου του νησιού λ. Κοτρώνη, ο οποίος αναφέρει: «Η Ύδρα παίρνει νερό με υδροφόρες όλο τον χρόνο. Το νερό είναι κακής ποιότητας, αλλά δεν υπήρχε άλλη λύση. Το νερό κόστιζε στον δήμο 3,19 ευρώ το κυβικό, ενώ τώρα, βάσει της συμφωνίας που κάναμε με τον ιδιώτη, θα πληρώνουμε 1,19 ευρώ το κυβικό, έχοντας διαθέσει μόνο το οικόπεδο στο οποίο τοποθετήθηκε η μονάδα. Επιπλέον ο κόσμος θα κάνει οικονομία από τα εμφιαλωμένα και από τα πλυντήρια που καταστρέφονται από τα άλατα».
Και βέβαια υπάρχει η κυβερνητική άποψη που εκφράζεται τόσο από τον υπουργό Περιβάλλοντος κ. Γιάννη Μανιάτη όσο και από τον γγ Αιγαίου κ. Ν. Ζωίδη. Ο κ. Μανιάτης δήλωσε μέσω γραπτής ανακοίνωσης ότι «Το πολύ σημαντικό με το συγκεκριμένο έργο είναι πως ο δήμος και το ελληνικό Δημόσιο δεν δαπάνησε ούτε ένα ευρώ, το έργο σχεδιάστηκε, αδειοδοτήθηκε και υλοποιήθηκε έπειτα από διεθνή διαγωνισμό από ελληνική εταιρεία. Με τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου έχουμε ξεκινήσει μεγάλη διαδικασία να υδροδοτήσουμε από τέτοιου είδους μονάδες, που θα χρηματοδοτηθούν κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα, όλα τα νησιά του Αιγαίου. Σε αυτήν την κατεύθυνση την επομένη εβδομάδα θα έχουμε σύσκεψη στο ΥΠΕΚΑ».
Και από την πλευρά του ο κ. Ζωϊδης πρόσθεσε μιλώντας στην «Καθημερινή» ότι «Πρέπει να αναδιαρθρώσουμε όλο το σύστημα. Οι αφαλατώσεις είναι σαφώς οικονομικότερες από τη μεταφορά νερού, το νερό είναι άριστο ποιοτικά, ενώ εκλείπει ο κίνδυνος διακοπής λ.χ. από μια κακοκαιρία. Το αρνητικό είναι ότι σήμερα μονάδες αφαλάτωσης εγκαθιστούν η Γ.Γ. Αιγαίου, οι περιφέρειες, οι δήμοι, οι ιδιώτες, ο καθένας με τον δικό του τρόπο με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επιπλέον, σε αρκετούς δήμους η προσοχή που αποδίδεται στη συντήρηση των μονάδων δεν είναι η πρέπουσα, επειδή θεωρούν ότι έχουν την εναλλακτική της μεταφοράς νερού. Θέλουμε μέσα σε 8 μήνες να εγκατασταθούν από ιδιώτες μονάδες αφαλάτωσης σε όλα τα νησιά. Το κράτος μπορεί να συμμετάσχει ως τρίτος συμβαλλόμενος ή ως εγγυητής, δεν έχουμε αποφασίσει. Τα μεγάλα νησιά θα κάνουν μόνα τους διαγωνισμό και τα μικρά, λ.χ. οι Μικρές Κυκλάδες, σε συστάδες».
Αυτό όμως που ξεχνούν όλοι είναι ότι οι αφαλατώσεις λειτουργούν με ηλεκτρικό ρεύμα και το παράδειγμα της Φολεγάνδρου που τον Αύγουστο έμεινε από …ρεύμα με αποτέλεσμα να παρακαλάει για νερό ιδιωτική εταιρία, προφανώς δεν το σκέφτηκαν. Εάν λύσουν το πρόβλημα της ηλεκτροδότησης στα νησιά του Αιγαίου, ίσως να έχουμε ένα βήμα προς τα εμπρός. Υπάρχει όμως και το παράδειγμα της Μήλου που αποδεικνύει ότι η ιδιωτική επένδυση δεν λειτουργεί πάντα προς όφελος των πολιτών. Ειδικά μάλιστα, όταν το Κράτος «ξεχνάει» τις υποχρεώσεις του.
Η μονάδα αφαλάτωσης της Μήλου ήταν η πρώτη που δημιουργήθηκε το 2007 με ιδιωτικά κεφάλαια και τη λειτουργεί από ιδιώτη στη χώρα μας. Ανήκει στην Αιολική Μήλου, ενώ την κατασκευή και διαχείριση έχει η εταιρεία Sychem. Και όπως αναφέρει στην εφημερίδα «Καθημερινή», ο επικεφαλής της Αλέξανδρος Υφαντής: «Το κράτος πλήρωνε για τη μεταφορά στη Μήλο 500.000 κ.μ. νερού ετησίως, προς 10 ευρώ το κυβικό. Σήμερα, το κόστος του νερού από την αφαλάτωση είναι 2,31 ευρώ/κ.μ.. Υπάρχουν όμως δύο σοβαρά προβλήματα: ο δήμος δεν τιμολογεί σωστά το νερό, το χρεώνει 1,50 ευρώ/κ.μ., για πολιτικούς λόγους. Το αποτέλεσμα είναι ότι έχει σωρευθεί ένα σημαντικό χρέος προς την Αιολική Μήλου. Επιπλέον, υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με το δίκτυο ύδρευσης. Στην πραγματικότητα, ο δήμος πληρώνει 4 ευρώ/κ.μ., γιατί το 50% χάνεται από απώλειες του δικτύου. Φέτος διέκοπτε συνεχώς την παροχή νερού από τις δεξαμενές του για τον λόγο αυτό».
Τι απαντάει ο Δήμαρχος Μήλου κ. Δαμουλάκης; «Για εμάς ήταν το σφάλμα του αιώνα. Ο ιδιώτης αντιλαμβάνεται μόνο το κέρδος του και όχι το κοινωνικό όφελος. Εμείς δεσμευτήκαμε στους πολίτες ότι το κόστος του νερού δεν θα αυξηθεί και το κρατήσαμε στο 1,50 ευρώ/κυβικό. Το έλλειμμα, περίπου 400.000 ευρώ, καταφέραμε να χρηματοδοτηθεί εν μέρει από τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου (150.000 ευρώ) και 250.000 ευρώ από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους (ΚΑΠ). Το πρόβλημα είναι ότι το κράτος καθυστερεί να μας δώσει τα χρήματα. Αν όμως δεν μπορεί να βοηθήσει το κράτος, τότε αναγκαστικά θα επιστρέψουμε στη μεταφορά νερού, η οποία θα του κοστίσει πολύ περισσότερο. Η καλύτερη λύση, λοιπόν, είναι το κράτος να βοηθήσει τους δήμους με τη διαδικασία αδειοδότησης και τους πόρους να δημιουργήσουν τις δικές τους αφαλατώσεις».
Και η άποψη της Κυβέρνησης μέσω του γγ Αιγαίου κ. Ζωϊδη; «Οι δήμαρχοι πρέπει να καταλάβουν ότι πρέπει να τιμολογούν σωστά το νερό, όσο κοστίζει. Και επίσης, πρέπει να ξεκινήσουν οργανωμένα την επισκευή των δικτύων τους. Δεν γίνεται να μην έχεις νερό και να έχεις τεράστιες απώλειες – λ.χ. η Μύκονος έχει 20% απώλειες, η Σύμη 40%. Επιπλέον πρέπει να προσέχουν ως κόρη οφθαλμού τις μονάδες και όχι να τρέχουν κάθε τόσο σε διαγωνισμούς για ανταλλακτικά και συντήρηση. Καλύτερο και οικονομικότερο θα είναι να αναθέσουν οι δήμοι τη λειτουργία των μονάδων στις εταιρείες που εγκατέστησαν τις αφαλατώσεις τους».
Τι καταλάβατε; Χωρίς λεφτά Κυβέρνηση και Δήμοι θέλουν την τέλεια εξυπηρέτηση των πολιτών όσον αφορά την ύδρευση, ενώ ο ιδιώτης θέλει να κερδίσει όσο γίνεται περισσότερα. Μπορεί να γίνει αυτό; Σίγουρα όχι στην Ελλάδα του 2014…
