Η διαθεσιμότητα νερού εξελίσσεται σε ένα από τα πιο κρίσιμα περιβαλλοντικά ζητήματα των τελευταίων δεκαετιών, με τις Κυκλάδες να συγκαταλέγονται στις πιο ευάλωτες περιοχές της χώρας. Η ξηρασία αποτελεί μόνιμη απειλή, ενώ ολοένα και πιο συχνά παρατηρούνται πλημμυρικά φαινόμενα, όπως έδειξαν τα πρόσφατα περιστατικά στην Πάρο.
Σύμφωνα με μελέτη του WWF Ελλάς, που ολοκληρώθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος MedReset με επίκεντρο την Ίο, τα φαινόμενα αυτά αποτελούν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος: της κλιματικής κρίσης και των ανθρώπινων παρεμβάσεων στο τοπίο.
Η ξηρασία στην Ίο
-
Η μέση ετήσια βροχόπτωση έχει μειωθεί κατά 25% από το 2009, ενώ η θερμοκρασία έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 4%.
-
Ο βασικός ταμιευτήρας, η λιμνοδεξαμενή του Μυλοπότα, παραμένει άδεια εδώ και τέσσερα χρόνια.
-
Ο τουρισμός επιβαρύνει δραματικά την κατανάλωση νερού: από 40.000 διανυκτερεύσεις το 2005, το 2023 καταγράφηκαν 220.000, ενώ οι πισίνες στο νησί έχουν εκτοξευτεί σε 228.
-
Η ζήτηση καλύπτεται από γεωτρήσεις και μονάδες αφαλάτωσης, οδηγώντας όμως σε υπερεκμετάλλευση των υπόγειων υδάτων.
Ο κίνδυνος πλημμυρών
Η Ίος πλήττεται από πλημμυρικά συμβάντα περίπου κάθε 10-15 χρόνια.
-
Η σοβαρότερη καταγράφηκε το 2003, με εκτεταμένες ζημιές στον Κάτω Κάμπο και τον Μυλοπότα.
-
Η τσιμεντοποίηση ρεμάτων και η καταστροφή υγροτόπων έχουν εντείνει τον κίνδυνο.
-
Στον Κάτω Κάμπο, το 20% της επιφάνειας έχει δομηθεί, ενώ ο μεγαλύτερος υγρότοπος του νησιού, η «Λίμνη», έχει σε μεγάλο βαθμό επιχωματωθεί.
Προτάσεις για βιώσιμη διαχείριση
Η μελέτη του WWF Ελλάς προτείνει λύσεις που βασίζονται στη φύση:
-
Κατασκευή μικρών λίθινων φραγμάτων στα ρέματα για εμπλουτισμό του υδροφόρου και μείωση του πλημμυρικού κινδύνου.
-
Αποκατάσταση κοίτης χειμάρρων ώστε το νερό να ρέει ανεμπόδιστα στη θάλασσα.
-
Περιορισμός δόμησης στον Κάτω Κάμπο για προστασία των υγροτόπων.
-
Ορθολογική χρήση νερού, με περιορισμό πισινών και ενίσχυση παραδοσιακών πρακτικών αποθήκευσης, όπως οι στέρνες.
Συμπέρασμα
Η περίπτωση της Ίου αποτελεί καθρέφτη πολλών νησιών των Κυκλάδων: η κλιματική κρίση σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη τουριστική ανάπτυξη θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των υδάτινων πόρων. Η υιοθέτηση λύσεων που σέβονται το φυσικό περιβάλλον δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά αναγκαιότητα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ποιότητα ζωής κατοίκων και επισκεπτών.
Φωτογραφίες: Σελίδα Boulouki
#Ίος #Κυκλάδες #ΚλιματικήΚρίση #WWFΕλλάς #Ξηρασία #Πλημμύρες #Περιβάλλον
