Η ελληνική ακτοπλοΐα βιώνει μια δύσκολη χρονιά, καθώς τα πρώτα στοιχεία για το επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2025 δείχνουν μείωση τόσο στην επιβατική κίνηση όσο και στις μεταφορές οχημάτων. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα δεδομένα, καταγράφεται πτώση 5% στους επιβάτες σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, ενώ οι μεταφορές ΙΧ μειώθηκαν κατά 11% και τα φορτηγά κατά 1,5%.
Οι αιτίες της κάμψης
Η εικόνα δεν είναι ομοιόμορφη σε όλες τις γραμμές. Στα μακρινά δρομολόγια προς Βόρειο Αιγαίο, Δωδεκάνησα αλλά και Χανιά παρατηρείται μείωση, ενώ αντίθετα οι γραμμές του Αργοσαρωνικού καταγράφουν αύξηση. Παρά ταύτα, κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι ακόμα και αν ο Αύγουστος κινηθεί καλύτερα, η συνολική εικόνα του έτους δεν πρόκειται να αλλάξει σημαντικά.
Κεντρικό ζήτημα αποτελεί το υψηλό κόστος μετακίνησης. Παρά το γεγονός ότι οι τιμές των εισιτηρίων διατηρήθηκαν σε γενικές γραμμές σταθερές την τελευταία διετία και συνοδεύτηκαν από προσφορές, για πολλές οικογένειες η ακτοπλοϊκή μετάβαση αποτελεί πλέον ένα σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού των διακοπών τους. Το αποτέλεσμα είναι αρκετοί να περιορίζουν τις μετακινήσεις τους ή να επιλέγουν πιο κοντινούς και οικονομικούς προορισμούς.
Επιπλέον, οι ακτοπλοϊκές εταιρείες είναι υποχρεωμένες να καταναλώνουν ακριβότερα καύσιμα λόγω ευρωπαϊκών κανονισμών, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται τα κόστη συντήρησης και οι μισθολογικές δαπάνες. Το γεγονός αυτό περιορίζει τις δυνατότητες για μείωση ναύλων και καθιστά τον κλάδο ευάλωτο στον ανταγωνισμό με τις αεροπορικές εταιρείες.
Σημαντική πτώση σε Σαντορίνη και Μύκονο
Δύο από τις πιο δημοφιλείς και παραδοσιακά κερδοφόρες γραμμές, η Σαντορίνη και η Μύκονος, κατέγραψαν φέτος αισθητή πτώση στην τουριστική κίνηση. Η κάμψη αυτή επηρέασε καταλυτικά τα έσοδα των ακτοπλοϊκών εταιρειών, καθώς πρόκειται για δρομολόγια που στο παρελθόν αποτελούσαν “αιχμή του δόρατος” για την κερδοφορία τους.
Αντίθετα, η επιβατική κίνηση στον Αργοσαρωνικό αυξήθηκε κατά 10% τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο, με τα νησιά Ύδρα και Πόρος να συγκεντρώνουν περισσότερους επισκέπτες. Η εγγύτητα στην Αθήνα και το χαμηλότερο κόστος ταξιδιού φαίνεται ότι ενίσχυσαν τη ζήτηση, καθώς οι ξένοι τουρίστες που επισκέπτονται την πρωτεύουσα συνδυάζουν τις διακοπές τους με σύντομες αποδράσεις στα κοντινά νησιά.
Πιέσεις στα συμβατικά πλοία
Ένα ακόμα κρίσιμο ζήτημα αφορά τον ανταγωνισμό ανάμεσα στα ταχύπλοα και στα συμβατικά πλοία. Τα ταχύπλοα δρομολογούνται υποχρεωτικά για τέσσερις μήνες τον χρόνο, ενώ τα συμβατικά πρέπει να λειτουργούν για δέκα μήνες, καλύπτοντας και την “νεκρή” περίοδο του χειμώνα, όπου συχνά μεταφέρουν ελάχιστους επιβάτες και φορτία.
Πολλοί ακτοπλόοι υποστηρίζουν ότι αυτό το καθεστώς δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς τα ταχύπλοα εκμεταλλεύονται την υψηλή τουριστική περίοδο και αποκομίζουν κέρδη, ενώ τα συμβατικά πλοία επωμίζονται ζημιογόνες γραμμές για το υπόλοιπο διάστημα. Χαρακτηριστικά, επιχειρηματίας του κλάδου τόνισε: «Δεν γίνεται τον χειμώνα να μεταφέρουμε μόνο γλάρους και νταλίκες με ζημία και το καλοκαίρι να έρχονται τα ταχύπλοα να παίρνουν τον αφρό».
Οι προοπτικές και τα αιτήματα
Η συζήτηση πλέον στρέφεται στο αν πρέπει να υπάρξει παράταση της υποχρεωτικής δρομολόγησης των ταχυπλόων ή αντίστοιχη μείωση για τα συμβατικά, ώστε να δημιουργηθούν συνθήκες δικαιότερου ανταγωνισμού. Το θέμα αναμένεται να εξεταστεί στις επόμενες συνεδριάσεις του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών.
Την ίδια στιγμή, οι επιβάτες δείχνουν ότι σε αρκετές περιπτώσεις είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερο για να ταξιδέψουν πιο γρήγορα με ταχύπλοα, γεγονός που ασκεί πρόσθετες πιέσεις στα συμβατικά πλοία.
Συμπέρασμα
Η χρονιά που διανύουμε δείχνει ότι η ελληνική ακτοπλοΐα βρίσκεται μπροστά σε μεγάλες προκλήσεις. Η μείωση της επιβατικής κίνησης, το αυξημένο κόστος λειτουργίας, η πτώση σε κομβικές τουριστικές γραμμές και ο ανταγωνισμός με τα ταχύπλοα και τις αεροπορικές εταιρείες διαμορφώνουν ένα δύσκολο περιβάλλον.
Για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του κλάδου αλλά και η εξυπηρέτηση των νησιών, απαιτούνται νέες ισορροπίες, τόσο σε επίπεδο ρυθμιστικού πλαισίου όσο και στρατηγικής ανάπτυξης. Το στοίχημα είναι μεγάλο, καθώς η ακτοπλοΐα δεν αποτελεί μόνο κρίσιμη οικονομική δραστηριότητα, αλλά και βασικό πυλώνα συνοχής και ανάπτυξης για την ελληνική νησιωτικότητα.
Με πληροφορίες από την σελίδα moneyreview.gr
#Ακτοπλοΐα #Ελλάδα #Αιγαίο #ΕπιβατικήΚίνηση #Καράβια #Ταχύπλοα #Δωδεκάνησα #Σαντορίνη #Μύκονος #Τουρισμός
