Η εικόνα ενός φοιτητή που δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του έχει κατά καιρούς στιγματιστεί κοινωνικά ή αντιμετωπιστεί με χιούμορ. Κι όμως, πίσω από τις λέξεις «αιώνιος φοιτητής» κρύβονται ιστορίες ανθρώπων που πάλεψαν με την Κατοχή, τον Εμφύλιο, τη φτώχεια, την οικογένεια, τα αδιέξοδα και τις αλλαγές ζωής. Άλλοι έγιναν διάσημοι μουσικοί, άλλοι άφησαν σημαντικό έργο στη δημόσια ζωή, ενώ χιλιάδες άλλοι σιώπησαν. Όλοι όμως μοιράζονται ένα κοινό: είναι ακόμα εγγεγραμμένοι στο φοιτητολόγιο.
Το φθινόπωρο του 2025 φέρνει μια ιστορική αλλαγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς το Υπουργείο Παιδείας προχωρά σε εκκαθάριση των πανεπιστημιακών μητρώων. Περίπου 317.374 φοιτητές πρόκειται να διαγραφούν, εφόσον δεν έχουν ενεργή συμμετοχή ή δεν πληρούν κριτήρια επανένταξης. Πρόκειται για φοιτητές που έχουν υπερβεί κατά πολύ το προβλεπόμενο χρονικό όριο φοίτησης στα τετραετή προγράμματα σπουδών.
Ανάμεσά τους, ωστόσο, ξεχωρίζουν γνωστά ονόματα, όπως ο Μάνος Λοΐζος, ο οποίος παραμένει μέχρι και σήμερα επίσημα εγγεγραμμένος στην ΑΣΟΕΕ, χωρίς ποτέ να έχει πάρει πτυχίο.
Ούτε ο εμβληματικός Μανώλης Γλέζος βρέθηκε ποτέ καταγεγραμμένος στους αποφοίτους της ίδιας σχολής, αν και φοιτητής. Και ο – άγνωστος – αλλά ακούραστος Κώστας Κώνστας, που πέθανε το 2016, αναζητώντας διαρκώς γνώση και δικαίωση για το χαμένο του όνειρο στη Νομική από το 1944, δεν έφτασε ποτέ ως το πτυχίο — αλλά παρέμεινε φοιτητής.
Μια πραγματικότητα με πολλές όψεις
Οι λόγοι που οι φοιτητές δεν ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους ποικίλλουν. Από οικονομικές δυσκολίες και οικογενειακές υποχρεώσεις, μέχρι εσωτερικές αλλαγές πορείας και συστημικές αδυναμίες. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όσων «έφυγαν για λίγο» και δεν επέστρεψαν ποτέ.
Άλλοι, όπως ο Γιάννης από το Φυσικό Πάτρας, βρήκαν νέους δημιουργικούς δρόμους – ξυλουργική, οργανοποιία, διδασκαλία τέχνης – πιο κοντά στα ταλέντα τους απ’ ό,τι οι πανεπιστημιακές αίθουσες. Άλλες, όπως η Μαριάννα, επέλεξαν την επιχειρηματικότητα και την οικογένεια, αφήνοντας πίσω τους τις πανεπιστημιακές εξεταστικές για πάντα.
Κάποιοι φοιτητές, ακόμη και σήμερα, παλεύουν αργά και σταθερά να ολοκληρώσουν τα πτυχία τους – έστω και 30 χρόνια μετά την εγγραφή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ΕΚΠΑ παραμένουν ενεργοί φοιτητές από το 1989, ενώ σε άλλα πανεπιστήμια εντοπίζονται εγγραφές από το… 1953.
Τι αλλάζει από Σεπτέμβριο
Η νέα ρύθμιση που προωθεί η κυβέρνηση επιτρέπει την παραμονή στο φοιτητολόγιο μόνο σε όσους:
-
Έχουν ολοκληρώσει τουλάχιστον το 75% των απαιτούμενων ECTS
-
Έχουν συμμετάσχει επιτυχώς σε τουλάχιστον δύο εξεταστικές των τελευταίων δύο ακαδημαϊκών ετών
-
Μπορούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους μέσα σε δύο επιπλέον εξάμηνα (ή τρία, αν απαιτείται πρακτική/διπλωματική)
Από τους 317.374 «αιώνιους», μόλις 22.271 συμμετείχαν σε εξετάσεις την τελευταία διετία. Υπολογίζεται ότι τελικά περίπου 35.000 φοιτητές θα διασωθούν, αφού πληρούν τα παραπάνω κριτήρια.
Η ρύθμιση εξαιρεί προς το παρόν τους φοιτητές σε πενταετή προγράμματα (π.χ. Πολυτεχνεία), όπου οι διαγραφές αναμένονται από το 2026-2027.
Με πληροφορίες από τη σελίδα Protothema.gr
