Μερικές εικόνες δεν τραβιούνται. Φτιάχνονται με μνήμη, με ακατέργαστο συναίσθημα και με μια αλήθεια που δεν φοβάται να πονέσει. Αυτές τις εικόνες φέρνει στη Νάξο η Ουκρανή φωτογράφος Alena Grom, με την έκθεσή της «Κλεμμένη Άνοιξη», φιλοξενούμενη στον Μουσικό Περίβολο – 1ο Γυμνάσιο Νάξου, από τις 11 Ιουλίου έως και την 1η Σεπτεμβρίου 2025.
Η Grom, γνωστή για την ανθρωποκεντρική της προσέγγιση σε συνθήκες ακραίας βίας και απώλειας, καταθέτει μια σειρά πορτραίτων που δεν απεικονίζουν απλώς πρόσωπα – αποκαλύπτουν ψυχές σε αναμονή ανάστασης. Γυναίκες από την Ουκρανία, επιζώσες του πολέμου, στέκονται μπροστά από ζωγραφισμένα τοπία γεμάτα λουλούδια και άνοιξη. Όμως, γύρω τους το φόντο παραμένει πραγματικό: γκρεμισμένα σπίτια, καμένα δέντρα, ουρανός που δεν χαμογελά.
Αυτός ο δημιουργικός διχασμός – μεταξύ επιζωγραφισμένης φαντασίωσης και αμείλικτης πραγματικότητας – δεν είναι τυχαίος. Η Grom εμπνέεται από τον Michał Nash, Πολωνό φωτογράφο που μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο «σκηνοθετούσε» φωτογραφίες επιβίωσης μέσα στα ερείπια. Εκείνος, όπως και η Grom σήμερα, ήξερε πως η ψυχική επιβίωση έχει ανάγκη από φαντασία, από το λίγο παραμύθι που γίνεται μηχανισμός αντοχής.
Η «Κλεμμένη Άνοιξη» δεν ζητά λύπηση. Ζητά να σταθούμε δίπλα, να κοιτάξουμε στα μάτια εκείνες που δεν έφυγαν, αλλά δεν έμειναν ποτέ ίδιες. Δεν είναι εύκολες φωτογραφίες. Δεν βολεύονται. Αντιθέτως, απαιτούν προσοχή. Ζητούν χρόνο. Και προσφέρουν κάτι ανεκτίμητο: την υπενθύμιση ότι η ειρήνη είναι το πιο εύθραυστο λουλούδι — και ίσως το πιο πολύτιμο.
Η έκθεση φέρνει το βλέμμα της Ευρώπης στην καρδιά των Κυκλάδων. Σε έναν σχολικό χώρο που τα καλοκαίρια γίνεται εστία πολιτισμού, το τραύμα μετατρέπεται σε τέχνη. Το ισόγειο του 1ου Γυμνασίου Νάξου δεν φιλοξενεί απλώς εικόνες – φιλοξενεί αφήγημα, αξιοπρέπεια, διαμαρτυρία και παρηγοριά, όλα μαζί, σε κάθε κάδρο.
Η επιλογή της Νάξου για τη φιλοξενία αυτής της έκθεσης δεν είναι τυχαία. Είναι ένα νησί που συνδυάζει ιστορία, μνήμη, τοπίο και πνευματική περιέργεια. Και μέσα στην ηρεμία του αιγαιοπελαγίτικου καλοκαιριού, οι φωτογραφίες της Grom έρχονται σαν ψίθυρος από έναν κόσμο που δεν έχει ειρήνη — και μας θυμίζουν πως η τέχνη, τελικά, είναι πάντα πολιτική. Όχι κομματική. Πολιτική με την έννοια της ευθύνης απέναντι στον άνθρωπο.
📍 Η έκθεση λειτουργεί καθημερινά (Δευτέρα έως Σάββατο) από τις 19:00 έως τις 22:00, με ελεύθερη είσοδο.
Σας προσκαλούμε να δείτε. Όχι απλώς να παρατηρήσετε, αλλά να συναντήσετε – πρόσωπα, ιστορίες, εποχές που δεν ήρθαν. Την Άνοιξη που έκλεψαν – και που, μέσα από την τέχνη, αναζητά το δρόμο της επιστροφής.
