Σε μια περίοδο που η τουριστική σεζόν προετοιμάζεται να κορυφωθεί, ο κλάδος της εστίασης φαίνεται να δέχεται ασυνήθιστα ισχυρές πιέσεις, τόσο από τη συσσωρευμένη οικονομική κόπωση των καταναλωτών, όσο και από τη γενικευμένη αβεβαιότητα των γεωπολιτικών εξελίξεων.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), ο κύκλος εργασιών στις επιχειρήσεις της εστίασης ανήλθε στα 1,84 δισ. ευρώ το α’ τρίμηνο του 2025, σημειώνοντας πτώση 7,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Αν δούμε τις επιδόσεις σε πραγματικές τιμές, οι μειώσεις συνεχίζονται: -0,7% τον Ιανουάριο, -4,6% τον Φεβρουάριο και -0,9% τον Μάρτιο του 2025.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Nestlé Ελλάς, Νίκος Εμμανουηλίδης, μιλώντας πρόσφατα στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, σημείωσε ότι «η αγορά της εστίασης εμφανίζει σαφή σημάδια κόπωσης, ιδιαίτερα στο κανάλι της ‘κρύας αγοράς’», δηλαδή καφέ, ποτά και συναφή προϊόντα εκτός σπιτιού.
Η στροφή στο σπίτι: Airbnb, κουζίνα και… ταπεράκι
Απέναντι σε αυτές τις δυσκολίες, οι καταναλωτές — τόσο οι Έλληνες όσο και οι επισκέπτες τουριστικών περιοχών — στρέφονται όλο και περισσότερο στη λύση του σπιτιού ή του καταλύματος, καταναλώνοντας γεύματα, καφέ και ποτά εκτός εστιατορίων και μπαρ. Η στροφή αυτή προσφέρει ανάσα στα σούπερ μάρκετ, τα οποία φαίνεται να αποσπούν έμμεσα μερίδιο από τον τζίρο της εστίασης.
Σύμφωνα με την εξαμηνιαία έρευνα τάσεων του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), το β’ εξάμηνο του 2025 αναμένεται αύξηση στην αξία πωλήσεων κατά 1,7% και στον όγκο πωλήσεων κατά 0,5%. Αν και όχι θεαματικά νούμερα, αντανακλούν μια σχετική σταθερότητα και ενίσχυση του ρόλου των σούπερ μάρκετ στον νέο καταναλωτικό χάρτη.
Η ελπίδα της θάλασσας και του καλοκαιριού
Στον κλάδο της εστίασης, η ελπίδα μετατίθεται στους επόμενους μήνες, με την ευχή για σταθεροποίηση στη Μέση Ανατολή και ένα θερμό καλοκαίρι, που θα ενισχύσει την κινητικότητα τουριστών και ημεδαπών και, κατά συνέπεια, την κατανάλωση σε καφέ, ταβέρνες και μπαρ.
Όμως, παρά την ελπίδα, είναι πλέον εμφανές ότι οι συνήθειες των καταναλωτών έχουν αρχίσει να αλλάζουν: το delivery, το σπιτικό γεύμα και η οικονομική προσαρμογή βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο.
Και όπως κάθε κρίση, έτσι κι αυτή, δεν επηρεάζει όλους το ίδιο: οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με τη μείωση της ρευστότητας, την πίεση του ενεργειακού κόστους και τις αυξημένες πρώτες ύλες. Το ερώτημα είναι αν το καλοκαίρι θα φέρει μαζί του και μια νέα ισορροπία ή απλώς μια προσωρινή ανάσα.