Ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων σε 16 νησιά του Νοτίου Αιγαίου βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την περίοδο, με θεμέλιο λίθο την τεχνογνωσία του πρωτοποριακού προγράμματος “Just Go Zero” της Τήλου.
Όπως αποκάλυψε ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, κ. Γιώργος Χατζημάρκος, σε ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους στη Ρόδο, με αφορμή το Συνέδριο του ΞΕΕ και της Περιφέρειας «Χαράσσοντας τον Δρόμο για ένα Βιώσιμο Αύριο» που πραγματοποιήθηκε στο νησί στις 27 Μαϊου, η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου επεξεργάζεται με την κυβέρνηση σχέδιο βιωσιμότητας για μικρά νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων.
Μερικά από τα νησιά όπου θα εφαρμοστούν οι δράσεις του “Just Go Zero” της Τήλου είναι το Καστελόριζο και μικρά Κυκλαδονήσια όπως το Κουφονήσι, η Ηρακλειά, η Δονούσα, η Φολέγανδρος και η Σίκινος.
Το πρόγραμμα θα χρηματοδοτηθεί από το Πράσινο Ταμείο και, σύμφωνα με τον κ. Χατζημάρκο, μόλις δοθεί το «πράσινο φως» η Περιφέρεια θα είναι σε θέση να τον υλοποιήσει μέσα σε ένα χρόνο. Μάλιστα, όπως ανέφερε ο Περιφερειάρχης, εξετάζεται η εφαρμογή του και σε άλλους, ορεινούς μικρούς δήμους της ηπειρωτικής χώρας.
Ένα από τα βασικά επιχειρήματα υπέρ του προγράμματος είναι το δυσβάσταχτο κόστος αποκομιδής απορριμμάτων στα μικρά νησιά, το οποίο φτάνει τα 580 ευρώ ανά τόνο, καθιστώντας το σημερινό μοντέλο οικονομικά ασύμφορο.
Παράλληλα, στη Ρόδο, η Περιφέρεια σχεδιάζει τη δημιουργία δύο «κλειστών» περιοχών: Ολοκληρώνεται σχετική μελέτη για εφαρμογή κανόνων «zero» για τα βιοαπόβλητα της εστίασης (εστιατόρια και μπαρ) στην Μεσαιωνική Πόλη, ενώ θα ακολουθήσει η Λίνδος.
Επιπλέον, τον Ιούνιο το πρότζεκτ ηλεκτροκίνησης της Αστυπάλαιας αναμένεται να επεκταθεί σε μεγαλύτερο νησί του Νοτίου Αιγαίου.
Οι φιλόδοξες πρωτοβουλίες της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου να μεταμορφώσει τα νησιά της σε παγκόσμια πρότυπα «πράσινης μετάβασης», έχουν οδηγήσει στην εφαρμογή καινοτόμων πρότζεκτ βιωσιμότητας με απτά αποτελέσματα στην Τήλο, τη Χάλκη, την Αστυπάλαια και τη Ρόδο, με επίκεντρο την οικολογική μετακίνηση, τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα και την κυκλική οικονομία.
- Στην Αστυπάλαια στο πλαίσιο ενός πρότζεκτ mobility on demand σε συνεργασία με την Volkswagen, η εφαρμογή astyMOVE προσφέρει πράσινη κινητικότητα με ηλεκτρικά οχήματα. Στόχος είναι, ως προϊόν της συνεργασίας με την Volkswagen, μέσα στα επόμενα 1,5 έως 2 χρόνια να ξεκινήσουν και τα πρώτα δρομολόγια οχημάτων χωρίς οδηγό. Ως αποτέλεσμα του πρότζεκτ, το νησί έχει ήδη κερδίσει μεγάλη διεθνή φήμη.
- Η Χάλκη έγινε το πρώτο GReco-island, στο πλαίσιο ενός φιλόδοξου προγράμματος με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 168 εκατ. ευρώ. Το νησί μετατράπηκε σε διεθνές πρότυπο «πράσινης» οικονομίας, ενεργειακής αυτονομίας και καινοτομίας μέσα από τη συνεργασία ελληνικών και γαλλικών επιχειρήσεων. Η δράση περιλάμβανε την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων για την παραγωγή καθαρής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του νησιού.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι τοπικές οικογενειακές επιχειρήσεις να έχουν όφελος έως και 10.000 ευρώ ετησίως στα τιμολόγια ενέργειας εξαιτίας της πλεονάζουσας παραγωγής της στο νησί, ενώ οι ιδιώτες το ετήσιο όφελος ανήλθε από 800 έως 4.000 ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Χατζημάρκο.
- Στην Τήλο, με το μοντέλο «Just Go Zero», ο παλαιός ΧΥΤΑ έκλεισε και μετατράπηκε σε επισκέψιμο σημείο ενώ την τελευταία τριετία δεν έχει ταφεί στο έδαφος του νησιού ούτε ένα κιλό σκουπιδιών.
Τα απόβλητα συλλέγονται απευθείας από τα σπίτια και τις επιχειρήσεις, χωρισμένα σε τρεις διακριτούς σάκους για οργανικά, ανακυκλώσιμα και μη ανακυκλώσιμα υλικά. Η τελική διαλογή γίνεται κεντρικά, αποτρέποντας τα λάθη των πολιτών.
Τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά: στα νοικοκυριά, το ποσοστό ανακύκλωσης κυμαίνεται σταθερά άνω του 80% κάθε μήνα — αγγίζοντας τον Μάρτιο του 2025 το 88%. Στις επιχειρήσεις το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 90% σταθερά.
Τα οργανικά υλικά μετατρέπονται σε λίπασμα και διανέμεται δωρεάν στους κατοίκους σε συσκευασίες των 5 λίτρων.
Η τεχνογνωσία της Τήλου μάλιστα, μεταφέρεται στο Άμπου Ντάμπι όπου ξεκινησε αντίστοιχο πρότζεκτ με 40.000 νοικοκυριά, όπως ανέφερε ο Περιφερειάρχης.
- Η Ρόδος φιλοξενεί το πιο φιλόδοξο και ολιστικό πρόγραμμα βιωσιμότητας στην Ελλάδα, το πενταετές Rhodes Co-Lab, με στρατηγικό εταίρο την TUI, τον μεγαλύτερο τουριστικό οργανισμό της Ευρώπης. Σε ένα νησί που φιλοξενεί κάθε Αύγουστο έως και 600.000 ανθρώπους και διαθέτει το 14% των τουριστικών κλινών της χώρας, η πρόκληση είναι τεράστια και ο στόχος σαφής: να μετατραπεί σταδιακά σε πρότυπο βιωσιμότητας σε όλα τα επίπεδα.
Στόχοι του προγράμματος είναι μέσα στην πενταετία να υπάρξουν απτά αποτελέσματα σε επίπεδο αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού και των δεξιοτήτων του, βιοποικιλότητας, διαχείρισης απορριμμάτων, ηλεκτροκίνησης και γαστρονομίας (Aegean cuisine).
Το πρότζεκτ της Ρόδου περιλαμβάνει 117 stateholders και για αυτό έχουν γίνει συζητήσεις με τον δήμο, όλες τις επαγγελματικές οργανώσεις, όλους τους επιστημονικούς φορείς και συλλόγους, το εργατικό κέντρο και τις ενώσεις εργαζομένων του νησιού.
Οι δράσεις αποφασίζονται στο πλαίσιο μιας ευρείας διαδικασίας, με πιο πρόσφατα παραδείγματα τη δημοπράτηση μεγάλου εργοστασίου απορριμμάτων και τις μελέτες για το πρώτο πράσινο –και αυτόνομο- εργοστάσιο παραγωγής νερού.
Επιπλέον, στο πλαίσιο πρωτοβουλίας που ξεκίνησε πριν από 16 μήνες, γίνεται παραλαβή 30.500 κομποστοποιητών που θα δοθούν σε 30.000 νοικοκυριά ώστε να εκπαιδευτεί ο πληθυσμος στη διαχείριση οργανικών απορριμμάτων.
Μετά τη Ρόδο, στόχος είναι η κομποστοποίηση να επεκταθεί και σε άλλα νησιά, με φιλοδοξία η δράση να προσεγγίσει 140.000 από τους 300.000 κατοίκους της Περιφέρειας.
Παράλληλα, όπως ανέφερε ο κ. Χατζημάρκος, σε συνεργασία με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΕΕ), το Rhodes Co-Lab έχει ήδη ολοκληρώσει την προετοιμασία του σήματος βιωσιμότητας του προγράμματος. Η επίσημη ανακοίνωση αναμένεται μόλις ολοκληρωθεί το έργο του ΞΕΕ, καθώς η πρωτοβουλία της Ρόδου φιλοδοξεί να είναι η πρώτη στην Ελλάδα που θα υιοθετήσει και θα εφαρμόσει το νέο σήμα βιωσιμότητας, ενσωματώνοντάς το πλήρως στις δράσεις του.
Με πληροφορίες από τη σελίδα tornosnews.gr
