Μια απόφαση-σταθμός με πολλαπλές προεκτάσεις για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία έλαβε πρόσφατα η Ελβετία. Ο Ελβετός Επίτροπος Τιμών αποφάσισε ότι η Booking.com πρέπει να μειώσει κατά περίπου 25% τις προμήθειες που χρεώνει στα ελβετικά καταλύματα. Η απόφαση, που βασίστηκε σε εθνική νομοθεσία για την αποτροπή καταχρηστικής τιμολόγησης σε συνθήκες περιορισμένου ανταγωνισμού, έχει ήδη προκαλέσει τριγμούς στον κλάδο των online travel agencies (OTAs).
Ρυθμιστική παρέμβαση με αιχμές
Η Ελβετική Αρχή Τιμών χαρακτήρισε τις προμήθειες της Booking.com υπερβολικές, επισημαίνοντας ότι η μείωση είναι «απαραίτητη» για να ανακουφιστούν οικονομικά τα ξενοδοχεία και, κατ’ επέκταση, οι πελάτες τους. Σύμφωνα με την απόφαση, η πλατφόρμα έχει τρεις μήνες από την τελεσιδικία της απόφασης για να εφαρμόσει τη μείωση, η οποία θα ισχύει για τουλάχιστον τρία χρόνια.
Η παρέμβαση έρχεται έπειτα από αποτυχημένες διαπραγματεύσεις μεταξύ της Booking.com και των ελβετικών ξενοδοχειακών ενώσεων για εθελοντική μείωση των χρεώσεων. Η ρύθμιση αφορά το σύνολο των ξενοδοχειακών συνεργατών της Booking.com στην Ελβετία, οι οποίοι καταβάλλουν προμήθειες που συχνά ξεπερνούν το 15% ανά κράτηση.
Όπως δήλωσε εκπρόσωπος της ρυθμιστικής αρχής: «Ο στόχος είναι να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα των ελβετικών ξενοδοχείων σε διεθνές επίπεδο και να μειωθεί η οικονομική πίεση στους καταναλωτές».
Η αντίδραση της Booking.com: Σκληρή γραμμή και προσφυγή
Η Booking.com αντέδρασε άμεσα, ανακοινώνοντας ότι σκοπεύει να ασκήσει προσφυγή στο Ομοσπονδιακό Διοικητικό Δικαστήριο της Ελβετίας εντός 30 ημερών. Εκπρόσωπός της δήλωσε χαρακτηριστικά: «Οι συνεργάτες μας επιλέγουν να συνεργαστούν μαζί μας – δεν είναι υποχρεωτικό. Η παρέμβαση σε ένα προαιρετικό εμπορικό μοντέλο δεν είναι δίκαιη».
Η δήλωση αναδεικνύει τη διαχρονική ένταση ανάμεσα στις πλατφόρμες κρατήσεων και τους παρόχους καταλυμάτων: από τη μία, η Booking.com υπερασπίζεται τον ρόλο της ως κινητήριου μοχλού κρατήσεων, από την άλλη, τα ξενοδοχεία διαμαρτύρονται για υψηλές χρεώσεις που περιορίζουν τα περιθώρια κέρδους τους.
Ευρωπαϊκή πίεση και προηγούμενα παραδείγματα
Η απόφαση της Ελβετίας έρχεται σε μια περίοδο αυξημένης εποπτείας της Booking.com σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τον Μάιο του 2024, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαρακτήρισε την πλατφόρμα “ψηφιακό πυλωρό” βάσει του Digital Markets Act, απαιτώντας την κατάργηση των λεγόμενων “ρήτρων ισοτιμίας” – πολιτικών που επέβαλαν στα ξενοδοχεία να μην προσφέρουν χαμηλότερες τιμές σε άλλες πλατφόρμες ή τα δικά τους sites.
Ακολούθησε τον Ιούλιο του 2024 η καταδίκη της Booking.com στην Ισπανία, με πρόστιμο-μαμούθ ύψους 413,24 εκατ. ευρώ, για κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης και επιβολή αθέμιτων όρων στα ισπανικά ξενοδοχεία.
Το μήνυμα των ρυθμιστικών αρχών είναι σαφές: το επιχειρηματικό μοντέλο των OTAs μπαίνει στο μικροσκόπιο, ειδικά όταν τα περιθώρια κέρδους των τουριστικών επιχειρήσεων περιορίζονται σε ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Τι λένε οι ξενοδόχοι – Σημαντική ανάσα για τις μικρές μονάδες
Σύμφωνα με τον καθηγητή Jürg Stettler, επικεφαλής του Ινστιτούτου Τουρισμού και Κινητικότητας του Πανεπιστημίου της Λουκέρνης, η απόφαση είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις μικρές και μεσαίες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την παρουσία τους σε πλατφόρμες όπως η Booking.com. «Η προμήθεια του 15% δεν είναι ψιλά – επηρεάζει αισθητά την κερδοφορία τους», σημειώνει.
Ο ξενοδόχος Markus Hostettler από τη Βέρνη δήλωσε ότι ελπίζει η απόφαση να λειτουργήσει ως προηγούμενο και για άλλες πλατφόρμες όπως η Expedia και η Airbnb. «Ίσως ήρθε η ώρα και οι υπόλοιποι “μεγάλοι” να αναθεωρήσουν τις πρακτικές τους. Είναι ένα ισχυρό μήνυμα ότι οι μονόπλευροι όροι δεν είναι πλέον ανεκτοί», ανέφερε.
Πιθανές επιπτώσεις – Τι σημαίνει για την αγορά
Η απόφαση της Ελβετίας ενδέχεται να αναδιαμορφώσει τις σχέσεις ανάμεσα στις OTAs και τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, ειδικά σε τουριστικά ανεπτυγμένες αγορές. Αν η Booking.com αναγκαστεί να μειώσει τις χρεώσεις της, ενδέχεται τα ξενοδοχεία να προσφέρουν χαμηλότερες τιμές στους πελάτες ή να ενισχύσουν τις απευθείας κρατήσεις τους.
Ωστόσο, αν η εταιρεία κερδίσει την έφεση ή άλλες πλατφόρμες δεν ακολουθήσουν, η δυναμική μπορεί να μην αλλάξει άμεσα. Το κρίσιμο ερώτημα είναι εάν οι εθνικές και ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές θα τολμήσουν αντίστοιχες παρεμβάσεις.
Επιπλέον, το επιχειρηματικό μοντέλο των OTAs μπορεί να χρειαστεί αναπροσαρμογή. Εάν αυξηθεί η ρυθμιστική πίεση, οι πλατφόρμες πιθανόν να στραφούν σε άλλες πηγές εσόδων ή να ενισχύσουν τις προσφερόμενες υπηρεσίες ώστε να δικαιολογήσουν τις χρεώσεις τους.
Συμπέρασμα:
Η ελβετική απόφαση αποτελεί μια σημαντική καμπή στη συζήτηση για τη θέση των OTAs στο τουριστικό οικοσύστημα. Οι ξενοδόχοι χαιρετίζουν μια πολυπόθητη εξέλιξη, ενώ η Booking.com βρίσκεται αντιμέτωπη με αυξανόμενη ρυθμιστική πίεση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Εάν και άλλες χώρες ακολουθήσουν, ενδέχεται να διαμορφωθεί ένα νέο, πιο ισορροπημένο τοπίο στις ψηφιακές κρατήσεις – προς όφελος τόσο των ξενοδοχείων όσο και των καταναλωτών.
Με πληροφορίες από τη σελίδα tornosnews.gr
