Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή (ΔΟΕ) εξετάζει το ενδεχόμενο επανένταξης Ρώσων αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις από την Ουκρανία. Η Κίρστι Κόβεντρι, η οποία θα αναλάβει την προεδρία της ΔΟΕ τον Ιούνιο του 2025, έχει δηλώσει ότι αντιτίθεται στην πλήρη απαγόρευση συμμετοχής χωρών στους Αγώνες λόγω συγκρούσεων και προτίθεται να ξεκινήσει διάλογο για την επιστροφή της Ρωσίας έως τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς του 2026 στο Μιλάνο-Κορτίνα.
Η Ουκρανία εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά της για αυτήν την προοπτική. Ο Ουκρανός υπουργός Αθλητισμού, Γιούρι Μουζούκα, κατηγόρησε τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί τον αθλητισμό ως εργαλείο προπαγάνδας και τόνισε ότι η συμμετοχή Ρώσων αθλητών θα αποτελούσε εξομάλυνση της επιθετικότητας εν μέσω πολέμου.
Η Κόβεντρι υποστηρίζει ότι η επιλεκτική απαγόρευση χωρών είναι ασυνεπής και υπογραμμίζει την ανάγκη για καθολική εκπροσώπηση στον αθλητισμό. Σχεδιάζει να δημιουργήσει μια ομάδα εργασίας για να εξετάσει το ζήτημα της επιστροφής των Ρώσων αθλητών, λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις όλων των εμπλεκόμενων μερών.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, χαιρέτισε την εκλογή της Κόβεντρι. Ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξέφρασε την εμπιστοσύνη του ότι η νέα πρόεδρος θα προωθήσει τα Ολυμπιακά ιδεώδη και θα ενισχύσει το Ολυμπιακό κίνημα.
Η συζήτηση για την επιστροφή των Ρώσων αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες συνεχίζεται, με τις απόψεις να διίστανται και τις διπλωματικές εντάσεις να παραμένουν υψηλές.
Η ΔΟΕ ισχυρίζεται ότι οι αθλητές δεν ευθύνονται για τις πολιτικές αποφάσεις των κρατών τους. Επομένως, δεν πρέπει να αποκλείονται συλλογικά λόγω της γεωπολιτικής κατάστασης. Η Κίρστι Κόβεντρι, νέα πρόεδρος της ΔΟΕ από τον Ιούνιο του 2025, τάσσεται κατά της “συλλογικής τιμωρίας” και υπέρ της “ουδετερότητας του Ολυμπισμού”.
Αυτή τη στιγμή, Ρώσοι και Λευκορώσοι αθλητές μπορούν να συμμετάσχουν μόνο ως «ουδέτεροι» (Individual Neutral Athletes) και υπό αυστηρές προϋποθέσεις:
- Δεν πρέπει να έχουν εκφράσει υποστήριξη στον πόλεμο.
- Δεν πρέπει να ανήκουν σε στρατιωτικούς συλλόγους (πολλοί Ρώσοι αθλητές είναι στρατιωτικοί).
- Δεν επιτρέπεται εθνικός ύμνος, σημαία, εθνικά σύμβολα.
- Πολλές διεθνείς ομοσπονδίες (όπως ο στίβος) δεν επιτρέπουν ούτε την ουδέτερη συμμετοχή.
Αντιδρά η Ουκρανία
Η Ουκρανία, όπως και άλλες χώρες (π.χ. Πολωνία, Βαλτικές χώρες), θεωρεί ότι:
- Η συμμετοχή Ρώσων είναι προσβολή προς τα θύματα του πολέμου.
- Η Ρωσία χρησιμοποιεί τον αθλητισμό ως μέσο προπαγάνδας.
- Η επιστροφή συνιστά κανονικοποίηση της επιθετικότητας.
- Όμως, η ΔΟΕ δεν έχει νομική υποχρέωση να ακολουθήσει τις πολιτικές απαιτήσεις κρατών.
Πολλοί επικριτές θεωρούν ότι η ΔΟΕ με την πολιτική «ουδετερότητας»:
- κλείνει το μάτι στη Ρωσία, προσπαθώντας να επανεντάξει τον ρωσικό αθλητισμό στη διεθνή σκηνή.
- υπονομεύει το κύρος των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί διεθνώς στη Ρωσία.
- αγνοεί τη συμβολική σημασία των Ολυμπιακών Αγώνων για τις δημοκρατικές αξίες.
Το γεωπολιτικό υπόβαθρο: πίεση από ισχυρές Ολυμπιακές χώρες
Η Ρωσία έχει ιστορικά ισχυρή παρουσία στο Ολυμπιακό Κίνημα. Ορισμένες χώρες (όπως η Κίνα ή και μέλη της Αφρικανικής Ένωσης) ασκούν πίεση υπέρ της επιστροφής, ώστε να μην θεωρηθεί ο αποκλεισμός ως «δυτική πολιτικοποίηση» του αθλητισμού.
Εν κατακλείδι:
Η επιστροφή των Ρώσων αθλητών δεν σημαίνει αποδοχή της Ρωσικής κυβέρνησης, σύμφωνα με τη ΔΟΕ — όμως για την Ουκρανία και άλλες χώρες, κάθε σημείο συμμετοχής είναι εργαλείο προπαγάνδας.
Η συζήτηση αναμένεται να ενταθεί όσο πλησιάζουν οι Χειμερινοί Αγώνες του 2026 και ακόμα περισσότερο ενόψει του Λος Άντζελες 2028.
