Η Σαουδική Αραβία αλλάζει και στρέφεται στα ηλιακά πάνελ! Αυτή είναι μια από τις απαντήσεις γιατί υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη συνεχή πτωτική τάση των τιμών του πετρελαίου. Η μειωμένη ζήτηση, οι δασμοί, η αυξημένη παραγωγή των ΗΠΑ και η ΟΠΕΚ που διοχετεύει περισσότερο πετρέλαιο στην αγορά είναι μερικοί από αυτούς.
Ωστόσο, υπάρχει ένας παράγοντας που λίγοι λαμβάνουν υπόψη, αλλά θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστικός τα επόμενα τρία χρόνια: η Σαουδική Αραβία γεμίζει την έρημο με ηλιακά πάνελ, απελευθερώνοντας έτσι τεράστιες ποσότητες πετρελαίου που μέχρι τώρα χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στο Βασίλειο της.
Το πετρέλαιο δεν αποτελεί σημαντικό ενεργειακό παράγοντα στη Δύση για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Σπανίως χρησιμοποιείται για την παραγωγή μεγαβάτ, καθώς η κύρια χρήση του είναι στα καύσιμα. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, μόλις το 1,35% της ηλεκτρικής ενέργειας στις ανεπτυγμένες χώρες προέρχεται από την καύση πετρελαίου. Ακόμα και στην Αφρική, όπου η χρήση του είναι πιο διαδεδομένη, το ποσοστό δεν ξεπερνά το 7,4%. Ωστόσο, στη Σαουδική Αραβία η κατάσταση είναι διαφορετική: το 35% της ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας προέρχεται από την καύση πετρελαίου.
Ηλιακά πάρκα
Αυτό σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος της πετρελαϊκής παραγωγής δεσμεύεται για την κάλυψη των εγχώριων αναγκών ηλεκτροπαραγωγής. Όμως, αυτή η πραγματικότητα μπορεί να αλλάξει σύντομα, καθώς η κυβέρνηση του Ριάντ επενδύει σε τεράστια ηλιακά πάρκα που θα καλύπτουν το 50% των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Αυτό θα απελευθερώσει τεράστιες ποσότητες πετρελαίου που θα μπορούσαν να εξαχθούν, αυξάνοντας την προσφορά στην παγκόσμια αγορά και πιέζοντας περαιτέρω τις τιμές προς τα κάτω.
Πόσο σημαντική μπορεί να είναι η ηλεκτρική κατανάλωση της Σαουδικής Αραβίας για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου; Σύμφωνα με την Capital Economics, η χώρα χρησιμοποιεί άμεσα 450.000 βαρέλια πετρελαίου ημερησίως για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Πρόκειται για ποσότητα που αντιστοιχεί στο 40% της ετήσιας αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου, σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΠΕΚ.
Δεδομένου ότι η κατανάλωση πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 0,5% της παγκόσμιας ζήτησης, αυτή η αλλαγή μπορεί να προσθέσει επιπλέον πιέσεις στις τιμές του πετρελαίου. Ωστόσο, τα μεγάλα ηλιακά έργα της χώρας αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2027, πράγμα που σημαίνει ότι οι επιπτώσεις στις τιμές του πετρελαίου θα γίνουν πιο αισθητές σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Η ηλιακή ενέργεια αποτελεί βασικό πυλώνα της στρατηγικής “Όραμα 2030” του πρίγκιπα Mohammed Bin Salman, η οποία στοχεύει στη διαφοροποίηση της οικονομίας και τη μείωση της εξάρτησης από το πετρέλαιο. Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής, η Σαουδική Αραβία επενδύει δισεκατομμύρια δολάρια σε υποδομές, τουρισμό, ψυχαγωγία και τεχνολογία, ενώ παράλληλα προχωρά στην εξόρυξη νέων ορυκτών και την κατασκευή φουτουριστικών πόλεων.
Ανανεώσιμη ενέργεια
Σύμφωνα με την Blackridge, επτά μεγάλα ηλιακά έργα βρίσκονται ήδη υπό ανάπτυξη, με δύο από αυτά – το Ar Rass II στην επαρχία Al-Qassim και το Al Sadawi – να έχουν χωρητικότητα άνω των 2 gigawatts. Με αυτά τα έργα, η Σαουδική Αραβία στοχεύει να γίνει παγκόσμιο κέντρο ανανεώσιμης ενέργειας, οδηγώντας τον κόσμο προς μια πιο πράσινη και βιώσιμη μελλοντική ανάπτυξη.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA) έχει αναλύσει τη στρατηγική της Σαουδικής Αραβίας, επισημαίνοντας ότι και άλλοι μεγάλοι παραγωγοί, όπως το Ιράκ, σχεδιάζουν να μειώσουν τη χρήση πετρελαίου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό θα επιτρέψει στις χώρες αυτές να εξάγουν περισσότερες ποσότητες πετρελαίου, επηρεάζοντας τη συνολική προσφορά και τη σταθερότητα των τιμών.
Το 2023, οι χώρες της Μέσης Ανατολής κατανάλωσαν περίπου 1,5 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου την ημέρα μόνο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας – περίπου το 40% της παγκόσμιας κατανάλωσης πετρελαίου για αυτόν τον σκοπό. Αυτή η πρακτική θεωρείται σπατάλη, καθώς η ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να παραχθεί με πολύ φθηνότερες μεθόδους, όπως ηλιακή και φυσικό αέριο.
Η Σαουδική Αραβία έχει θέσει ως στόχο να παράγει το 50% της ηλεκτρικής της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έως το 2030, αντικαθιστώντας το πετρέλαιο με φυσικό αέριο και ηλιακή ενέργεια. Σύμφωνα με την ΙΕΑ, αυτή η αλλαγή θα μειώσει τη χρήση πετρελαίου στην ηλεκτροπαραγωγή κατά 1,1 εκατομμύρια βαρέλια ημερησίως, ποσότητα σχεδόν ίση με την ημερήσια κατανάλωση πετρελαίου της Ισπανίας.
