Το τελευταίο διάστημα, και ειδικότερα από τις αρχές Ιανουαρίου, παρατηρείται έντονη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη, γεγονός που έχει πυροδοτήσει προβληματισμούς. Είναι αυτή η ένδειξη μιας επικείμενης ηφαιστειακής έκρηξης; Ή μήπως πρόκειται για δραστηριότητα που σχετίζεται με το ρήγμα της Αμοργού, το οποίο το 1956 προκάλεσε έναν ισχυρό σεισμό μεγέθους 7,7 Ρίχτερ;
Ο καθηγητής σεισμολογίας Γεράσιμος Παπαδόπουλος, μιλώντας στο Dnews, διασαφηνίζει ότι οι πρόσφατοι σεισμοί είναι τεκτονικοί και όχι ηφαιστειακοί. Σύμφωνα με τον ίδιο, «τον τελευταίο μήνα, και ιδιαίτερα από τις 7 Ιανουαρίου, υπάρχει αυξημένη σεισμική δραστηριότητα στη Σαντορίνη και στα βορειοανατολικά του νησιού, κυρίως από τις 25 Ιανουαρίου και έπειτα. Έχουν καταγραφεί περισσότερες από 150 σεισμικές δονήσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων δεν εντοπίζονται μέσα στην ηφαιστειακή καλδέρα ή πάνω στο νησί, αλλά σε θαλάσσια περιοχή 10-30 χλμ. βορειοανατολικά της Σαντορίνης, κοντά στην Αμοργό».
Αμοργός – Σαντορίνη: Ενας ακόμη σεισμός, 4,1 R, αισθητός και στη Νάξο
Ο καθηγητής εξηγεί ότι η σεισμική δραστηριότητα καταγράφεται στο νότιο τμήμα μιας υποθαλάσσιας τεκτονικής τάφρου, στην οποία, τα τελευταία τρία χρόνια, έχουν καταγραφεί επαναλαμβανόμενοι σεισμοί με παρόμοια χαρακτηριστικά. «Δεν πρόκειται για ηφαιστειακούς σεισμούς, καθώς δεν παρατηρείται άνοδος μάγματος ή άλλες ενδείξεις ηφαιστειακής δραστηριότητας», ξεκαθαρίζει ο κ. Παπαδόπουλος.
Παρόλο που οι σεισμοί αυτοί δεν υποδηλώνουν ηφαιστειακή δραστηριότητα, ο καθηγητής δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να αλλάξουν χαρακτηριστικά στο μέλλον. «Μπορεί κάποια στιγμή να παρατηρήσουμε σεισμούς που να σχετίζονται με ηφαιστειακές διεργασίες, αλλά προς το παρόν δεν έχουμε καμία τέτοια ένδειξη». Ωστόσο, τονίζει ότι ο σεισμικός κίνδυνος είναι υπαρκτός και απαιτείται προσοχή, καθώς η περιοχή χαρακτηρίζεται από υψηλή σεισμικότητα.
Στην τελευταία του δε ανάρτηση σημείωσε “Σεισμική έξαρση Σαντορίνης-Αμοργού. Και νέα αύξηση σεισμικών μεγεθών με 4,1 προ ολίγου. Όσο ανεβαίνουν τα μεγέθη τόσο ανεβαίνει ο σεισμικός κινδυνος. Ο μηχανισμός γένεσης που μόλις δημοσίευσε το Γεωδυναμικό Ινστιτούτο συμβαδίζει με την άποψη ότι οι σεισμοί είναι τεκτονικοί, όχι ηφαιστειακοί”.
Ιδιαίτερη σημασία δίνει και στην ανάγκη προετοιμασίας και λήψης προληπτικών μέτρων. «Όταν εμφανιστούν τα πρώτα σημάδια μιας ηφαιστειακής έκρηξης, μπορεί να είναι ήδη αργά για αντίδραση. Για αυτό, πρέπει να υπάρχει διαρκής ετοιμότητα και σχεδιασμός», αναφέρει. Παράλληλα, επισημαίνει ότι απαιτείται μεγαλύτερη ενημέρωση όχι μόνο των κατοίκων αλλά και των τουριστών. «Στην Ελλάδα, φοβόμαστε πως η ενημέρωση για φυσικούς κινδύνους θα αποθαρρύνει τον τουρισμό. Ωστόσο, διεθνώς, η σωστή πληροφόρηση ενισχύει την αίσθηση ασφάλειας και την εμπιστοσύνη των επισκεπτών», αναφέρει, παραθέτοντας ως παράδειγμα την Καλιφόρνια, όπου οι ενημερωτικές καμπάνιες για τη σεισμική δραστηριότητα λειτουργούν θετικά για την τουριστική ανάπτυξη.
Ο κ. Παπαδόπουλος υπενθυμίζει ότι το 2017, μετά τον σεισμό των 6,6 Ρίχτερ στην Κω, είχε εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα ενημέρωσης με χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ωστόσο, οι ενημερωτικές πινακίδες αφαιρέθηκαν, καθώς θεωρήθηκε ότι προκαλούσαν ανησυχία στους τουρίστες. «Αυτό είναι ένα λάθος που δεν πρέπει να επαναλάβουμε», υπογραμμίζει.
Συμπερασματικά, η σεισμική δραστηριότητα που παρατηρείται στην περιοχή δεν συνδέεται με ηφαιστειακές διεργασίες, αλλά με τεκτονικά φαινόμενα. Ωστόσο, η περιοχή της Σαντορίνης και της Αμοργού παραμένει σεισμογενής και απαιτείται διαρκής παρακολούθηση, προληπτικά μέτρα και σωστή ενημέρωση των πολιτών και των επισκεπτών.