Το 2025 μας κάνει ποδαρικό με ρεμπέτικο και φόρο τιμής στον Μάρκο Βαμβακάρη και στον τόπο όπου γεννήθηκε. Στις 3 και 4 Ιανουαρίου 2025 στο θέατρο «Απόλλων» της Σύρου, ο Σταύρος Ξαρχάκος διευθύνει την ορχήστρα «Εν Χορδαίας & Οργάνοις», δίνοντας άλλη μια φορά τις ευλογίες του στη νέα γενιά των συνεχιστών. Θα τραγουδήσουν η Ηρώ Σαΐα, ο Ζαχαρίας Καρούνης και ο Νεοκλής Νεοφυτίδης σε δύο βραδιές που έχουν ως στόχο την ενίσχυση μιας μοναδικής –για τα ελληνικά δεδομένα– μουσικής σχολής που λειτουργεί στο νησί εδώ και επτά χρόνια.
Την εκπαιδευτική πρωτοβουλία, μάλιστα, έχουν στηρίξει, εκτός από τον μαέστρο, ο Νίκος Κυπουργός και ο Μανώλης Μητσιάς που έχουν δεσμούς με τη Σύρο. Η τοπική κοινωνία επίσης την αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή και είναι πραγματικά χάρμα οφθαλμών να βλέπει κανείς παιδιά του δημοτικού να μαθαίνουν μπουζούκι και να τιμούν τη μουσική μας παράδοση.
Ο σπόρος του ρεμπέτικου άνθισε τον 19ο αιώνα μέσα στον αλμυρό αέρα των λιμανιών της Κωνσταντινούπολης, της Σμύρνης, της Θεσσαλονίκης, της Ερμούπολης. Στη Σύρα γεννήθηκε άλλωστε ο «πατριάρχης» του είδους, ο Βαμβακάρης. Στη γενέτειρά του έπεσε κληρονομικώ δικαιώματι ο κλήρος για τη συνέχιση του είδους.
Η φούντωση να περάσει στις επόμενες γενιές που θα κρατήσουν τη φλόγα αναμμένη. Αυτό σκέφτηκε ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο οποίος πριν από όλους συναισθάνθηκε την τεράστια ευθύνη της συνέχειας, ως ενδιάμεσος κρίκος ανάμεσα στο τότε και το σήμερα. Ετσι, το 2017 πήρε σάρκα και οστά η μουσική σχολή «Εν Χορδαίς & Οργάνοις», ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο που έχει ως σκοπό να διαφυλάξει την παράδοση της λαϊκής, ρεμπέτικης και βυζαντινής μουσικής μέσα από τη διδασκαλία των λαϊκών μουσικών οργάνων. Πώς αλλιώς θα γινόταν αυτή η σκυταλοδρομία αν οι νέοι δεν είχαν τη γνώση και την αγάπη που συμβάλλει στη μεταλαμπάδευση;
Σύρος και κληρονομιά
Η ιδέα της δημιουργίας αυτής της ιδιαίτερης για τα ελληνικά δεδομένα σχολής έπεσε στο τραπέζι το 2016, όταν σε μια εκδήλωση στην οποία τιμήθηκε ο συνθέτης στη Σύρο, έκανε την εμφάνισή του ένα μουσικό σύνολο παιδιών, το «Μυστικό Μπουζούκι». Η μαγιά ήταν ήδη έτοιμη για να γίνει η πρωτοβουλία του Ξαρχάκου πραγματικότητα. Χρειάστηκαν βέβαια οι συνοδοιπόροι, οι καλοί δάσκαλοι και αριστοτέχνες των οργάνων όπως ο Αρίστος Βαμβακούσης, που θα μοιράζονταν το όραμά του και θα φύτευαν τον ίδιο σπόρο στους μαθητές.
Σε μια περίοδο που οι Κυκλάδες κλυδωνίζονται από τον υπερτουρισμό, η Σύρα κρατάει ψηλά τη σημαία της κληρονομιάς της, διαμορφώνοντας τους νέους μέσα από τα ακούσματα, τη μουσική καλλιέργεια, τη συνεργασία. «Πρωτεργάτης» σε αυτή τη μουσική «φάμπρικα» και φυτώριο, ο ίδιος ο μαέστρος που προστατευτικά από την πρώτη κιόλας μέρα είναι κοντά στα ίδια τα παιδιά, τους δασκάλους και τη διοίκηση. Ποιος θα ξεχάσει την εικόνα του να διευθύνει με πάθος μαθητές της σχολής σε μια ταβέρνα;
Με δική του επιθυμία και τη μεγάλη συνεισφορά του φίλου του Στέλιου Νιότη πραγματοποιούνται αυτές οι δύο συναυλίες στη Σύρα σε ένα σμίξιμο δικό του με τους καθηγητές και τους μαθητές ώστε να παραμένει φωτεινό το καντηλάκι του Μάρκου, που από εκεί ψηλά θα καμαρώνει σίγουρα τους νέους ρεμπέτες του ντουνιά.
Με πληροφορίες από τη σελίδα kathimerini.gr
