Νομοσχέδιο – Φορολογικό: Μείωση εισφορών, αλλαγές σε ακίνητα και κατάργηση τέλους επιτηδεύματος

Σε δημόσια διαβούλευση εισήλθε χθες το νέο φορολογικό νομοσχέδιο το οποίο περιλαμβάνει τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όλους τους επαγγελματίες και για τα μπλοκάκια, την απαλλαγή φόρου για κενά ακίνητα και τη μείωση του ΕΝΦΙΑ έως 20% για ασφαλισμένες κατοικίες, καθώς και αλλαγές στις δηλώσεις και στη φορολόγηση του πουρμπουάρ. Παράλληλα, στο σχέδιο νόμου συμπεριλαμβάνονται και οι διατάξεις με τα κίνητρα για τις συγχωνεύσεις και τους μετασχηματισμούς των επιχειρήσεων. Μεταξύ των κινήτρων είναι και η μεταφορά της ζημίας στα επόμενα έτη, κάτι που δεν ισχύει για το σύνολο των επιχειρήσεων.

Επίσης προβλέπεται συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την υποβολή των δηλώσεων. Συγκεκριμένα, το ηλεκτρονικό σύστημα Taxis θα ανοίξει στις 15 Μαρτίου και θα κλείσει στις 15 Ιουλίου τόσο για τα φυσικά πρόσωπα όσο και για τα νομικά πρόσωπα, ενώ αυξάνεται η έκπτωση φόρου η οποία μπορεί να φθάσει στο 4% για όσους εξοφλήσουν εφάπαξ τον φόρο που τους αναλογεί.

Τι αλλάζει στη φορολογία

1. Μείωση κατά μια μία επιπλέον μονάδα των ασφαλιστικών εισφορών. Οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν μειωθεί τα τελευταία χρόνια κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες. Από την επιπλέον μείωση θα ωφεληθούν τόσο οι εργοδότες (μέσω της περαιτέρω μείωσης του μη μισθολογικού κόστους) όσο και οι εργαζόμενοι του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα μέσω της αύξησης των καθαρών αποδοχών τους.

2. Κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για όλα τα φυσικά πρόσωπα (ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι καθώς και εργαζόμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι»). Φέτος είχαν πληρώσει μειωμένο τέλος κατά 50% και συγκεκριμένα το ποσό των 325 ευρώ. Ως εκ τούτου, το όφελος θα είναι της τάξης των 325 ευρώ. Οπως προαναφέρθηκε, η κατάργηση αφορά και τους εργαζομένους με «μπλοκάκι» που απασχολούνται σε έως τρεις εργοδότες ή που το 75% του εισοδήματός τους προέρχεται από έναν εργοδότη. Η κατάργηση αφορά τα εισοδήματα του 2024 που θα δηλωθούν το 2025 και μετά.

3. Απαλλαγή από τον φόρο ασφαλίστρων (15%) των συμβολαίων υγείας για παιδιά έως 18 ετών. Σε περίπτωση οικογενειακού ή ομαδικού συμβολαίου,ο φόρος μειώνεται αναλογικά με τον αριθμό των ανήλικων μελών που καλύπτει.

4. Κατάργηση τέλους σταθερής τηλεφωνίας (5%) για συνδέσεις με οπτική ίνα (≥100 Μbps).

5. Φοροαπαλλαγή οικειοθελών παροχών επιχειρήσεων για νέους γονείς. Συγκεκριμένα προβλέπονται εξαιρέσεις από τον υπολογισμό του εισοδήματος από μισθωτή εργασία:

α) Για επίδομα έως 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο που αποκτά ο εργαζόμενος και καταβάλλεται μέσα σε 12 μήνες από τον τοκετό, προσαυξανόμενο κατά 5.000 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο.

β) Για παροχή έως 5.000 ευρώ ετησίως που χορηγούν οι εργοδότες στους εργαζομένους για την κάλυψη δαπάνης βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών.

6. Φορολόγηση αμοιβής για εφημερίες γιατρών με συντελεστή 22%. Το μηναίο καθαρό όφελος μεσοσταθμικά για τους γιατρούς υπολογίζεται σε 150 ευρώ και σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνάει τα 200 ευρώ.

7. Παροχή κινήτρων για συγχωνεύσεις και εξαγορές επιχειρήσεων που αφορούν στη «μικρή» επιχειρηματικότητα, συνολικού κόστους 40 εκατ. ευρώ.

8. Μείωση ύψους 50% του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος από την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας για ελεύθερους επαγγελματίες που ασκούν τη δραστηριότητά τους και έχουν την κυρία κατοικία τους σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο των 1.500 κατοίκων.

Εκτακτη ενίσχυση σε συνταξιούχους

Την έκτακτη οικονομική ενίσχυση σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά άνω των 10 ευρώ περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Συγκεκριμένα, η οικονομική ενίσχυση θα χορηγηθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2024 ως εξής: 200 ευρώ για σύνταξη έως και 700 ευρώ, 150 ευρώ για σύνταξη από 700,01 ευρώ έως και 1.100 ευρώ, 100 ευρώ για σύνταξη από 1.100,01 ευρώ έως και 1.600 ευρώ. Επίσης, μέχρι το τέλος του έτους θα χορηγηθεί έκτακτη οικονομική ενίσχυση ύψους 200 ευρώ σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και συγκεκριμένα: στους δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ, στους δικαιούχους του επιδόματος απολύτου αναπηρίας για συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ που λαμβάνουν μόνον τη βασική σύνταξη αν έχουν εφ’ όρου ζωής ποσοστό αναπηρίας 100%, στους δικαιούχους του επιδόματος νόσου και ανικανότητας των συνταξιούχων του Δημοσίου, στους δικαιούχους του εξωιδρυματικού επιδόματος που χορηγείται από τον e-ΕΦΚΑ, στους δικαιούχους επιδόματος ΑμεΑ του ΟΠΕΚΑ, στους ανασφάλιστους υπερηλίκους. Οι δικαιούχοι του επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ θα λάβουν μία επιπλέον δόση, ενώ θα δοθεί επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος στους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.

Πρόστιμα σε τράπεζες, εταιρείες και φορείς Δημοσίου 

Πρόστιμα που μπορούν να ανέλθουν στο ποσό των 50.000 ευρώ θα επιβάλλει η ΑΑΔΕ σε τράπεζες, εισηγμένες επιχειρήσεις, servicers, εκπαιδευτήρια κ.ά. εφόσον καθυστερήσουν την αποστολή των απαραίτητων για τη συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης στοιχείων. Οι σχετικές διατάξεις συμπεριλαμβάνονται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ενώ προβλέπεται και η μη φορολόγηση των φιλοδωρημάτων έως του ποσού των 300 ευρώ μηνιαίως.

Πότε ανοίγει το Taxis

Με τις αλλαγές που προτείνονται το ηλεκτρονικό σύστημα Taxis θα ανοίγει κάθε χρόνο για την υποβολή των δηλώσεων στις 15 Μαρτίου και θα κλείνει στις 15 Ιουλίου κάθε έτους, τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα. Επίσης προβλέπεται έκπτωση για όσους καταβάλουν ολόκληρο το ποσό του φόρου εισοδήματος μέχρι την 31η Ιουλίου και εφόσον υποβάλουν τη φορολογική τους δήλωση ως εξής: 4% έκπτωση για όποιον υποβάλει δήλωση από 15 Μαρτίου έως 30 Απριλίου, 3% έκπτωση από 1ης Μαΐου έως 15 Ιουνίου, 2% έκπτωση από 16 Ιουνίου έως 15 Ιουλίου. Η καταβολή του φόρου γίνεται σε 8 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, η 1η εκ των οποίων καταβάλλεται μέχρι την 31η Ιουλίου.

Κυρώσεις σε διοικητές

Εκτός από τον ιδιωτικό τομέα θεσπίζονται κυρώσεις στους διοικητές οργανισμών, στους υπηρεσιακούς γραμματείς του Δημοσίου και στους γενικούς γραμματείς των δήμων, καθώς και στους υπευθύνους μισθοδοσίας για τυχόν καθυστερήσεις στην αποστολή δεδομένων στην ΑΑΔΕ που είναι απαραίτητα για την έγκαιρη συμπλήρωση των φορολογικών δηλώσεων. Ειδικότερα δημιουργείται από την ΑΑΔΕ Ηλεκτρονικό Μητρώο Υπόχρεων Υποβολής Ετήσιου Αρχείου Εισοδημάτων για την προσυμπλήρωση και την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Η εγγραφή στο μητρώο είναι υποχρεωτική και αφορά οργανισμούς και υπηρεσίες του Δημοσίου που υποχρεούνται να αποστείλουν δεδομένα στην ΑΑΔΕ για τις ανάγκες συμπλήρωσης των φορολογικών δηλώσεων. Μέσω του νέου ηλεκτρονικού μητρώου θα διαβιβάζονται προς την ΑΑΔΕ όλα τα αναγκαία στοιχεία για την προσυμπλήρωση και υποβολή των φορολογικών δηλώσεων (όπως π.χ. οι αποδοχές από μισθωτή εργασία, συντάξεις, οι αμοιβές από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι φόροι που παρακρατήθηκαν κ.λπ.). Ο κάθε φορέας θα πρέπει να διαβιβάζει τα δεδομένα από τις 16 Ιανουαρίου έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του Φεβρουαρίου.

Σε περίπτωση μη έγκαιρης, ανακριβούς διαβίβασης των παραπάνω δεδομένων στην ΑΑΔΕ ή μη εγγραφής στο μητρώο, προβλέπεται πρόστιμο 2.500 ευρώ στα ευθυνόμενα πρόσωπα. Ως τέτοια θεωρούνται οι επικεφαλής των νομικών προσώπων του Δημοσίου (π.χ. ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ κ.λπ.), για το Δημόσιο οι υπηρεσιακοί γραμματείς, για τους δήμους οι γενικοί γραμματείς και οριζόντια οι προϊστάμενοι για την εκκαθάριση της μισθοδοσίας.

Οπως προαναφέρθηκε, θα επιβάλλονται σε πρόσωπα εκτός των φορέων του δημοσίου τομέα (π.χ. τράπεζες, εισηγμένες, servicers, εκπαιδευτήρια κ.ά.) που είναι υπόχρεα σε διαβίβαση ή υποβολή σε ετήσια βάση στην ΑΑΔΕ στοιχείων για τη διασταύρωση και προσυμπλήρωση κατά περίπτωση των δηλούμενων εισοδημάτων από τόκους και μερίσματα εταιρειών εισηγμένων στο Ελληνικό Κεντρικό Αποθετήριο Τίτλων, καθώς και των πραγματοποιούμενων δαπανών στις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των φορολογουμένων ως εξής:

– Πρόστιμο 20.000 ευρώ για την παράβαση της εκπρόθεσμης αρχικής διαβίβασης/αποστολής στοιχείων.

– Πρόστιμο 20.000 ευρώ για την παράβαση της εκπρόθεσμης αποστολής συμπληρωματικών ή/και διορθωτικών στοιχείων.

Σε περίπτωση που τα ακαθάριστα έσοδα των υπόχρεων υπερβαίνουν το ποσό του 1 εκατ. ευρώ, τότε τα παραπάνω πρόστιμα από 20.000 ευρώ ανεβαίνουν στις 50.000 ευρώ.

Οι αλλαγές στα ακίνητα και τα νέα τέλη σε ξενοδοχεία, Airbnb και κρουαζιέρα

Την απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος για 3 έτη για ακίνητα που θα ενοικιαστούν, τα οποία δηλώνονταν προηγουμένως ως κενά ή είχαν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, προβλέπει το σχέδιο νόμου. Παράλληλα μειώνεται ο ΕΝΦΙΑ από το 2025 κατά 20% για όσους ασφαλίσουν τις κατοικίες τους. Σε ό,τι αφορά τα κλειστά ακίνητα, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να τύχουν της απαλλαγής θα πρέπει να πληρούν προϋποθέσεις όπως:

α) Η κατοικία να είναι έως 120 τ.μ.

β) Τα συμβόλαια να είναι τουλάχιστον τριετούς μίσθωσης μεταξύ της 8ης Σεπτεμβρίου 2024 και της 31ης Δεκεμβρίου 2025.

γ) Να ήταν κλειστά τα φορολογικά έτη 2022, 2023 και 2024 (αν η μίσθωση καταρτίζεται το 2025) και να μην είχαν δηλωθεί ως μισθωμένα ακίνητα, ούτε ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες των εκμισθωτών, ούτε ως ιδιοχρησιμοποιούμενα, ούτε δωρεάν παραχωρούμενα ακίνητα (έντυπα Ε1 και Ε2) ή να είχαν διατεθεί αποκλειστικά για βραχυχρόνια μίσθωση και οι συναφθείσες βραχυχρόνιες μισθώσεις να έχουν δηλωθεί στη φορολογική διοίκηση.

Μειώνεται από το 2025 ο ΕΝΦΙΑ κατά 20% (από 10% που ήταν) για κατοικίες φυσικών προσώπων, αντικειμενικής αξίας έως 500.000 ευρώ, που είναι ασφαλισμένες για φυσικές καταστροφές (πυρκαγιά, σεισμός, πλημμύρα). Προϋπόθεση είναι η ασφάλιση να αφορά το προηγούμενο έτος με διάρκεια τουλάχιστον 3 μηνών. Αν η διάρκεια της ασφάλισης των προηγούμενων εδαφίων είναι μικρότερη του ενός έτους, η μείωση του ΕΝΦΙΑ προσαρμόζεται αναλογικά.

Επίσης αναστέλλεται για δύο έτη η επιβολή φόρου υπεραξίας από μεταβίβαση ακινήτων, ενώ σε επόμενο νομοσχέδιο θα συμπεριληφθεί διάταξη για την απαλλαγή από ΦΠΑ των νέων οικοδομών και για το 2025.

Πέραν της αύξησης –από το 10% στο 20%– της έκπτωσης του ΕΝΦΙΑ για όσα ακίνητα ασφαλιστούν έναντι φυσικών καταστροφών, στο σχέδιο νόμου προβλέπονται μια σειρά ακόμη από παρεμβάσεις με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας απέναντι στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Συγκεκριμένα προβλέπονται:

1. Υποχρεωτική ασφάλιση επιχειρήσεων με ετήσια ακαθάριστα έσοδα από 500.000 ευρώ και άνω.

2. Υποχρεωτική ασφάλιση οχημάτων για φυσικές καταστροφές με βάση την τρέχουσα εμπορική αξία τους.

3. Θεσπίζεται τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση σε τουριστικά καταλύματα ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα τους μήνες Απρίλιο έως Οκτώβριο ως εξής: για ξενοδοχεία 1-2 αστέρων 2 ευρώ, 3 αστέρων 5 ευρώ, 4 αστέρων 10 ευρώ, 5 αστέρων 15 ευρώ.

Σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα 2 ευρώ, σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης 8 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ. επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 15 ευρώ, σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) 15 ευρώ, σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες 8 ευρώ εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 15 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ.

Για το διάστημα Νοεμβρίου – Μαρτίου το τέλος ανθεκτικότητας διαμορφώνεται ως εξής: για ξενοδοχεία: 1-2 αστέρων 0,5 ευρώ, 3 αστέρων 1,5 ευρώ, 4 αστέρων 3 ευρώ, 5 αστέρων 4 ευρώ.

Σε ενοικιαζόμενα επιπλωμένα δωμάτια – διαμερίσματα 0,5 ευρώ, σε ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης 2 ευρώ. Αν τα ακίνητα που διατίθενται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ. επιβάλλεται τέλος ανθεκτικότητας 4 ευρώ, σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες επαύλεις (βίλες) 4 ευρώ, σε αυτοεξυπηρετούμενα καταλύματα – τουριστικές επιπλωμένες κατοικίες 2 ευρώ εάν η επιφάνειά τους είναι μικρότερη των 80 τ.μ. και 4 ευρώ αν είναι άνω των 80 τ.μ.