Η μητρότητα, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, είναι συνυφασμένη με τις έννοιες της φροντίδας, της αγάπης και της θυσίας. Στη σύγχρονη κοινωνία, η μητέρα αντιμετωπίζει προκλήσεις που ενδεχομένως δεν υπήρχαν στο παρελθόν ή τουλάχιστον δεν είχαν την ίδια ένταση.
Της Στέλλα Ζαχαράτου (#)
Οι αλλαγές στην κοινωνία, την εργασία, την οικογένεια και τον τρόπο ζωής δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα, η οποία απαιτεί συνεχή προσαρμογή και πολλές φορές φέρνει στο προσκήνιο το ερώτημα: Μπορεί μια μητέρα να ισορροπήσει ανάμεσα σε αυτούς τους πολλαπλούς ρόλους και ταυτόχρονα να είναι ευτυχισμένη;
Οι απαιτήσεις της σύγχρονης μητέρας
Η σύγχρονη μητέρα καλείται να ανταποκριθεί σε μια πληθώρα απαιτήσεων. Εκτός από τον παραδοσιακό ρόλο της φροντίδας των παιδιών, πολλές μητέρες είναι επαγγελματίες, αναζητώντας μια επιτυχημένη καριέρα ή εργάζονται για να συμβάλλουν στο οικογενειακό εισόδημα. Το ζήτημα της ισορροπίας δουλειάς και οικογένειας έχει αναδειχθεί ως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τις γυναίκες, ειδικά σε μια κοινωνία που συχνά απαιτεί το “τέλειο” σε κάθε τομέα της ζωής τους. Αυτές οι απαιτήσεις ενδέχεται να οδηγούν σε αυξημένο άγχος, συναισθηματική εξουθένωση και δυσκολία στη διαχείριση του χρόνου.
Μερικά παραδείγματα των πολλαπλών ρόλων της μητέρας:
- Φροντίδα παιδιών: Πρωταρχικός ρόλος που απαιτεί φυσική και συναισθηματική ενέργεια.
- Καριέρα και επαγγελματική ανάπτυξη: Οι γυναίκες συχνά επιδιώκουν επαγγελματική επιτυχία, κάτι που απαιτεί πολύ χρόνο και προσοχή.
- Οικιακά καθήκοντα και οργάνωση: Πέρα από τη φροντίδα των παιδιών, η οργάνωση του σπιτιού και οι καθημερινές δουλειές είναι επίσης σημαντικές.
- Προσωπική ανάπτυξη και ψυχική υγεία: Η ανάγκη για αυτοβελτίωση και προσωπική εξέλιξη είναι εξίσου σημαντική αλλά συχνά παραμελείται.
Ο ρόλος της κοινωνίας
Οι κοινωνικές προσδοκίες και τα πρότυπα για τη μητρότητα έχουν αλλάξει, αλλά η πίεση να είναι η μητέρα “τέλεια” εξακολουθεί να υφίσταται. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οι διαφημίσεις και οι κοινωνικές νόρμες ενισχύουν συχνά την εικόνα της μητέρας που τα “καταφέρνει όλα” και είναι πάντα χαρούμενη, κάτι που δημιουργεί ένα ιδανικό αλλά ανεφάρμοστο πρότυπο. Αυτές οι εικόνες ενισχύουν την αίσθηση ανεπάρκειας και απογοήτευσης στις μητέρες που αγωνίζονται να ανταποκριθούν στις προσδοκίες.
Ο ρόλος της ψυχικής υγείας
Το άγχος, η εξουθένωση και η κατάθλιψη είναι συχνά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της μητρότητας. Οι συναισθηματικές απαιτήσεις που προκύπτουν από την ανατροφή των παιδιών, σε συνδυασμό με την πίεση από το κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον, συχνά αφήνουν τις μητέρες να αισθάνονται συναισθηματικά εξαντλημένες.
Παράγοντες που ενισχύουν την ψυχική υγεία της μητέρας:
- Αυτοφροντίδα: Η μητέρα πρέπει να βρει χρόνο για τον εαυτό της, είτε αυτό περιλαμβάνει φυσική άσκηση, διαλογισμό, είτε απλώς χρόνο για ξεκούραση.
- Στήριξη από το περιβάλλον: Η παρουσία ενός υποστηρικτικού δικτύου – είτε αυτό είναι ο σύντροφος, οι φίλοι, είτε άλλοι συγγενείς – είναι κρίσιμη για τη συναισθηματική ευεξία της μητέρας.
- Αποδοχή και προσαρμογή: Οι μητέρες πρέπει να κατανοήσουν ότι δεν είναι δυνατόν να είναι τέλειες και να αγκαλιάσουν τις ατέλειές τους.
Μπορεί η σύγχρονη μητέρα να κατακτήσει την ευτυχία;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι μονοδιάστατη. Η ισορροπία και η ευτυχία είναι έννοιες υποκειμενικές και δεν επιτυγχάνονται με τον ίδιο τρόπο για κάθε γυναίκα. Ωστόσο, υπάρχουν συγκεκριμένες στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν τις μητέρες να βρουν αυτήν την πολυπόθητη ισορροπία:
- Διαχείριση προτεραιοτήτων: Δεν είναι απαραίτητο να τα κάνεις όλα τέλεια. Η ιεράρχηση των καθημερινών υποχρεώσεων και η αναγνώριση του τι είναι πραγματικά σημαντικό βοηθά στη μείωση του άγχους.
- Στήριξη από το κοινωνικό περιβάλλον: Η ύπαρξη μιας υποστηρικτικής κοινότητας (οικογένεια, φίλοι, επαγγελματικοί σύμβουλοι) μπορεί να ανακουφίσει το βάρος των καθημερινών υποχρεώσεων.
- Αποδοχή του ατελούς: Η αυτοαποδοχή είναι σημαντική για την ευτυχία. Η αντίληψη ότι τα λάθη είναι μέρος της ζωής και της μητρότητας μειώνει την ψυχολογική πίεση.
- Σωματική και ψυχική υγεία: Η σωματική υγεία, μέσω της άσκησης και της σωστής διατροφής, και η φροντίδα της ψυχικής υγείας είναι θεμελιώδεις για την ευεξία.
- Ευελιξία και προσαρμοστικότητα: Οι συνθήκες αλλάζουν συνεχώς, και η ικανότητα της μητέρας να προσαρμόζεται στις αλλαγές, χωρίς να αισθάνεται ανεπάρκεια, είναι καθοριστική.
Η σύγχρονη μητέρα μπορεί να κατακτήσει την ισορροπία και την ευτυχία, εάν αναγνωρίσει τα όρια της, αποδεχτεί ότι η τελειότητα δεν είναι ρεαλιστική και στηριχθεί σε ένα δίκτυο υποστήριξης. Η ισορροπία είναι μια δυναμική κατάσταση που απαιτεί συνεχή προσπάθεια, αλλά με την κατάλληλη υποστήριξη, στρατηγικές και αυτοφροντίδα, η ευτυχία είναι εφικτή.
Η μητρότητα είναι μια πολυδιάστατη εμπειρία, γεμάτη προκλήσεις και όμορφες στιγμές. Με σεβασμό στις ανάγκες της και αναγνώριση της προσωπικής της αξίας, η σύγχρονη μητέρα μπορεί να βρει την πολυπόθητη ισορροπία.
(#) Στέλλα Γ. Ζαχαράτου
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια MSc
Πτυχιούχος Κρατικού Βρετανικού Πανεπιστημίου Canterbury University UK
Μεταπτυχιακή εκπαίδευση και κλινική & ψυχοθεραπευτική εξειδίκευση στην
Παιδοψυχολογία & στη Γνωσιακή – Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία (CBT)
https://stellazaharatou.com/
