Τιμή στους Κυκλαδίτες παραγωγούς. Τιμή στην Γαστρονομία…. Η Σύρος στο επίκεντρο βρέθηκε χθες, Κυριακή. Τα 17α Βραβεία Ποιότητας του «Γαστρονόμου», βράβευσαν τους καλύτερους Κυκλαδίτες παραγωγούς για το 2024 σε μία τελετή απονομής που φιλοξενήθηκε στο εμβληματικό Θέατρο Απόλλων, το οποίο συμπληρώνει 160 χρόνια ζωής.
Φέτος, τα Βραβεία ήταν αφιερωμένα σε Κυκλαδίτες παραγωγούς. Σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι της ιστορίας των Κυκλάδων, που διάφορες συγκυρίες, έχουν περιορίσει την ενασχόληση με τη γη και την παραγωγή, τα Βραβεία του Γαστρονόμου «φώτισαν» τις εξαιρέσεις. Τους ανθρώπους που επιμένουν να παλεύουν με τη γη και με τα ζώα, να παράγουν τυριά και παραδοσιακά αλλαντικά, να καλλιεργούν ντόπιες ποικιλίες και με πείσμα να περιφρουρούν τον κυκλαδίτικο τρόπο ζωής.
Η Νάξος είχε τη τιμητική της.. Δύο πρόσωπα που ξεχωρίζουν για την αυθεντικότητά τους και την ποιότητα των προϊοντών τους. Η Ματίνα Κουμερτά ως εκπρόσωπος της παραδοσιακής Κουζίνας, στέλνει το δικό της μήνυμα από τη Κόρωνο και ο Νίκος Πιτταράς μέσα από το Τυροκομείο Πιτταράς προσφέρει τις καλύτερες επιλογές στους λάτρεις των τυροκομικών προϊόντων… Βέβαια, τιμήθηκε και η Αμοργός μέσα από το σωματείο “Χοζοβιώτισσα” που έχει προσφέρει σημαντικά τα τελευταία χρόνια μέσα από περιβαλλοντικές δράσεις..
Αυτή είναι η λίστα με όσους τιμήθηκαν στα Βραβεία Ποιότητας του «Γαστρονόμου» στις Κυκλάδες για το 2024:
Τυροκομείο Μυκόνου – Κουκάς
Δύο ήταν τα τυροκομεία που ξεχώρισε και βράβευσε φέτος ο «Γαστρονόμος» έπειτα από τυφλή γευστική δοκιμή: το ένα βρίσκεται στο νησί των ανέμων και πρόκειται για το Τυροκομείο Μυκόνου – Κουκάς. Εκεί παράγουν την «μυζήθρα», όπως λέγανε την κοπανιστή οι παλιοί Μυκονιάτες, αλλά και την παραδοσιακή μυκονιάτικη τυροβολιά, το ξινότυρο, όλα με δικό τους γάλα, ολόφρεσκο, από τη φάρμα με τις αγελάδες τους στην Άνω Μερά.
Τυριά Πιτταράς
Το δεύτερο από τα τυροκομεία που ξεχώρισε και βράβευσε φέτος ο «Γαστρονόμος» έπειτα από τυφλή γευστική δοκιμή: το Τυροκομείο Πιτταράς στη Νάξο. Τα τυριά του, που τα βρίσκουμε και σε μεγάλα σούπερ μάρκετ, διαθέτουν πιστοποιήσεις για καλή διαχείριση και ευζωία των ζώων, και για χρήση μη γενετικά τροποποιημένων ζωοτροφών. Η σπεσιαλιτέ του, είναι η ΠΟΠ γραβιέρα Νάξου. Η 12μηνης ωρίμανσης είναι ένα σπάνιας πολυπλοκότητας τυρί, που ξεχώρισε στη γευσιγνωσία των ειδικών του Γαστρονόμου.
Ο Δημήτρης Ρουσουνέλος που διασώζει την “παλιά Μύκονο”
Επίσης, από την Μύκονο ξεχωρίζει και το Τιμητικό Βραβείο που δόθηκε στον Δημήτρη Ρουσουνέλο, έναν παθιασμένο Μυκονιάτη που ερευνά διεξοδικά τα γαστρονομικά έθιμα του νησιού του και των Κυκλάδων και με τα βιβλία του, τις ημερίδες που διοργανώνει και τη συνολική δράση του παλεύει να διασώσει τη φυσιογνωμία της παλιάς Μυκόνου. Πρόσφατα, για λογαριασμό του Υπουργείου Πολιτισμού, ερεύνησε διεξοδικά την κυκλαδίτικη τυροκομία και συνέγραψε το σχετικό δελτίο για την εγγραφή της στο Εθνικό Ευρετήριο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας και την ένταξή της στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της UNESCO. Μάγειροι και παραγωγοί των Κυκλάδων, και όχι μόνο, τον έχουν ως δάσκαλο.
Κρασί Σιγάλας
Το ειδικό βραβείο για την προσφορά του στον χώρο του οίνου βραβεύτηκε ο Πάρις Σιγάλας από τη Σαντορίνη. Το Κτήμα Σιγάλα, το μικρό οινοποιείο ανάμεσα στα αμπέλια που ανοίγει το 1998, οδηγεί σε μια νέα εποχή το νησί και τα κρασιά του. Ο Πάρις Σιγάλας είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης οινικής ιστορίας της Σαντορίνης.
Τοπικά προϊόντα από το Κτήμα Νομικός
Η Σαντορίνη «έφυγε» με άλλο ένα βραβείο, αυτό της παραγωγής παραδοσιακών προϊόντων, το οποίο δόθηκε στο Κτήμα Νομικός που μεταξύ άλλων παράγει φάβα, φιστίκι και ντομάτα, με δικούς του, ντόπιους σπόρους και ελάχιστες παρεμβάσεις.
Οινοποιείο Μωραϊτη
Το βραβείο παραγωγής οίνου δόθηκε στο Οινοποιείο Μωραΐτη από την Πάρο. Είναι το παλαιότερο οινοποιείο της Πάρου κι ένα από τα παλαιότερα της χώρας. Το ίδρυσε το 1910 στις ερημιές της Νάουσας ο προπάππους Μανώλης Μωραΐτης. Στις μέρες μας παράγει σύγχρονους οίνους από τις ίδιες ποικιλίες που καλλιεργούσε και ο προπάππους, και οι οποίες με τα χρόνια αναγνωρίστηκαν ως ΠΟΠ Πάρος, τα μοναδικά ΠΟΠ κρασιά στις Κυκλάδες εκτός Σαντορίνης.
Άγρια Αγκινάρα Ρουγγέρη
Από την Τήνο βραβεύτηκε ο Φαβιανός Ρουγγέρης, ένας επίμονος καλλιεργητής άγριας αγκινάρας που παλεύει με τη λειψυδρία και με τους κόπους του τροφοδοτεί όλο το νησί.
Αμυγδαλωτά Θεοδώρου
Το ζαχαροπλαστείο Θεοδώρου στη Σίφνο τιμήθηκε για τα εξαίσια παραδοσιακά αμυγδαλωτά του με το βραβείο «Εύη Βουτσινά», το οποίο απονέμεται κάθε χρόνο σε παραγωγούς ξεχωριστών τοπικών προϊόντων. Δεκάδες χιλιάδες αμυγδαλωτά έχουν πλάσει ο Βασιλόδημος Θεοδώρου και η ενενηντάχρονη μητέρα του, η κυρία Κατερίνα, στο εργαστήρι με τα θαλασσί πορτοπαράθυρα στον Αρτεμώνα.
Κεραμικά Λεμπέση
Από τη Σίφνο βραβεύτηκαν, επίσης, οι κεραμίστες Νίκος και Γιάννης Λεμπέσης, με το βραβείο παραδοσιακής τέχνης. Ψηλά στον Αρτεμώνα βρίσκεται ένα από τα παλιότερα αγγειοπλαστεία της Σίφνου, που λειτουργεί πάνω από έναν αιώνα: του Νίκου Λεμπέση και του πατέρα του Γιάννη. Τέσσερις γενιές Λεμπέσηδων έχουν γράψει ιστορία στην παραδοσιακή σιφναίικη τέχνη της κεραμικής.
«Η Χοζοβιώτισσα»
Το βραβείο βιωσιμότητας δόθηκε στον Σύλλογο Επαγγελματιών Αλιέων Αμοργού «Η Χοζοβιώτισσα», που εδώ και χρόνια παλεύει να προστατεύσει τις θάλασσες της Αμοργού. Οι επαγγελματίες αλιείς του νησιού έλαβαν μια τολμηρή πρωτοβουλία που θα εξασφαλίσει στο άμεσο μέλλον, ένα υγιές θαλάσσιο περιβάλλον με άφθονα ψάρια. Συγκεκριμένα, προτείνουν και παλεύουν να κλείσουν οι τρεις πιο πλούσιοι ψαρότοποι-μαιευτήρια της Αμοργού: ο Όρμος στα Κατάπολα και οι νησίδες Γραμβούσσα και Νικουριά. Ακόμα, σταματούν το ψάρεμα σε όλο το νησί για τους δύο μήνες τον χρόνο που αναπαράγονται τα ψάρια, αλλάζουν τα δίχτυα τους σε ανακυκλώσιμα και με ανοίγματα που δεν αιχμαλωτίζουν τον γόνο, και καθαρίζουν τις ακτές της Αμοργού από πλαστικά.
Παντοπωλείο Πρέκας της Ερμούπολης
Το βραβείο καταστήματος απονεμήθηκε στο Παντοπωλείο Πρέκας της Ερμούπολης, μια αληθινή κιβωτό της κυκλαδίτικης παραγωγής. Δεν υπάρχει λιχουδιά συριανή που δεν θα βρεις στα ράφια του, από λουκούμια και κρασιά μέχρι λούζα, κοπανιστή και γλυκό μελιτζανάκι, ενώ πάνω από τα μισά προϊόντα του προέρχονται από τις Κυκλάδες. Τριάντα δύο χρόνια το μπακάλικο σηκώνει ψηλά τη σημαία της τοπικότητας. Είναι μια κιβωτός της κυκλαδίτικης παραγωγής.
Μέλι άγριας λεβάντας – Frygana Honey
Το βραβείο παραγωγής μελιού δόθηκε στον μελισσοκόμο Νίκο Κοκολάκη από τη Σέριφο για το μέλι άγριας λεβάντας Frygana Honey. Αυτό το σπάνιο μέλι μάλιστα κινδυνεύει με εξαφάνιση. Η μεγάλη φωτιά που ξέσπασε το καλοκαίρι στη Σέριφο κατέκαψε το ένα τρίτο του νησιού και μαζί του μεγάλο μέρος από τους μοναδικούς μελισσότοπους λεβάντας και θυμαριού.
Αλλαντικά Αφοί Τριδήμα
Το βραβείο παραγωγής αλλαντικών μάς ταξίδεψε φέτος στην Άνδρο και στην οικογενειακή αλλαντοποιία Αφοί Τριδήμα, που παράγει λούζα και άλλα κυκλαδίτικα αλλαντικά χωρίς συντηρητικά. Μαστιχωτή υφή, γεύση μεστή, γλυκιά, με ένταση και βάθος, αλμυρούτσικη, με ελάχιστο λίπος.
Οι 5 κυκλαδίτισσες μαγείρισσες
Τέλος, ένα πολύ ξεχωριστό βραβείο δόθηκε φέτος για πρώτη φορά στη μνήμη του εστιάτορα Γιώργου Χατζηγιαννάκη, δημιουργού του εμβληματικού εστιατορίου Σελήνη στη Σαντορίνη. Πρώτος εκείνος έβαλε στα πιάτα του τη φάβα και τα ντοματάκια και μίλησε για την ανάγκη να συνδεθεί η τοπική παραγωγή με την εστίαση. Στο όνομά του, ο Γαστρονόμος φέτος τίμησε πέντε Κυκλαδίτισσες μαγείρισσες που ακολουθούν τον ίδιο δρόμο και στις κατσαρόλες τους βρίσκει κανείς τα καλύτερα προϊόντα του τόπου τους. Είναι η Μαργαρίτα Καλογεροπούλου από την Ανάφη, η Ρηνιώ Δεκαβάλλα από τη Φολέγανδρο, η Μαρία Αναγνωστοπούλου-Κατσουνά από την Πάρο, η Ευαγγελία Ρούσσου από την Αμοργό και η Ματίνα Κουμερτά από τη Νάξο. Στο πρόσωπο των γυναικών αυτών τιμούνται όλες τις ταβερνιάρισσες και τις μαγείρισσες που κράτησαν και κρατάνε ταβέρνες και καφενέδες, που δουλεύουν μερόνυχτα τηγάνια, κατσαρόλες, σχάρες, που έχουν καθαρίσει τόνους ψάρια, πατάτες, κολοκύθια, που έχουν ανοίξει χιλιάδες φύλλα για πίτες. Να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας σε όλες αυτές τις αφανείς ηρωίδες της λαϊκής μαγειρικής μας. Η ελληνική γαστρονομία, οι σύγχρονοι σεφ και εστιάτορες, οι παραγωγοί, οι Κυκλάδες, τους οφείλουν πολλά
Θερμές ευχαριστίες στον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνο Τασούλα, που μας τίμησε με την παρουσία του. Ακόμα θερμές ευχαριστίες στον Δήμαρχο Σύρου – Ερμούπολης, Αλέξανδρο Αθανασίου, στην Αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Θωμαή Μενδρινού, για την πολύτιμη βοήθειά της και τη φιλοξενία στο θέατρο Απόλλων, καθώς και στην Αντιδήμαρχο Τουρισμού, Χρηστιάννα Πάπιτση.
Θερμές ευχαριστίες στο Ιστορικό Μουσείο Ερμούπολης που σχεδίασε το φετινό βραβείο.
Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους χορηγούς μας για την ένθερμη υποστήριξή τους: Lidl Ελλάς, Δήμος Σύρου – Ερμούπολης, Επιμελητήριο Κυκλάδων, Aegean Cuisine, Hermoupolis Heritage, hoper, Nespresso Professional, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», Κωτσόβολος – Dixons South East Europe, AQUA Carpatica, Blue Star Ferries.
Τέλος, ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στους εθελοντές της Σχολής Ανώτερης Επαγγελματικής Κατάρτισης Σύρου, στους εθελοντές του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αιγαίου, αλλά και ένα μεγάλο «ευχαριστώ» σε όλους τους υπόλοιπους εθελοντές για την πολύτιμη παρουσία και συνεισφορά τους.
