Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 88 ετών, ο Καναδός ηθοποιός Ντόναλντ Σάδερλαντ. Είχε εμφανιστεί σε περισσότερες από 100 κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές έχοντας γίνει γνωστός για τους ρόλους σε ταινίες όπως το Casanova του Φεντερίκο Φελίνι, Klute, JFK, Περηφάνια και Προκατάληψη και Hunger Games.
Σύμφωνα με το BBC ο Σάδερλαντ κατέληξε μετά από μακροχρόνια μάχη με ασθένεια. Την είδηση του θανάτου του ηθοποιού επιβεβαίωσε ο γιος του και επίσης ηθοποιός, Κίφερ Σάδερλαντ.
Η καριέρα του Σάδερλαντ ως ηθοποιού ξεκίνησε το 1962 με έναν μικρό ρόλο στην τηλεοπτική σειρά The Avengers. Στη συνέχεια, πρωταγωνίστησε σε ταινίες όπως το Σπίτι του τρόμου με τον Κρίστοφερ Λι. Επαιξε τον Hawkeye Pierce στην ταινία M*A*S*H*.
Ο «κακός», «αντιήρωας» και «ρομαντικός» Ντόναλντ Σάδερλαντ
Ο βραβευμένος με Emmy και Χρυσή Σφαίρα ηθοποιός, για πάνω από μισό αιώνα, έπαιξε ρόλους κακών, αντιηρώων, ρομαντικών και μέντορων.
Εμβληματικός ήταν και ένας από τους πιο πρόσφατους ρόλους του, ως ο κακός Σνόου στο franchise «The Hunger Games» ενώ εμφανίστηκε και ως δικαστής Parker στη σειρά «Lawmen: Bass Reeves» και στη σειρά «Swimming With Sharks» το 2022.
Ο Σάδερλαντ κέρδισε το Emmy β’ ανδρικού ρόλου για το «Citizen X» του HBO το 1995 και ήταν επίσης υποψήφιος το 2006 για τη μίνι σειρά του Lifetime «Human Trafficking».
«Εσύ με τα μεγάλα αυτιά να πάρεις τον ρόλο!»
Όπως είχε αποκαλύψει ο ίδιος στα πρώτα του βήματα στην έβδομη τέχνη, με ρόλους σε ταινίες τρόμου χαμηλού budget όπως το «Castle of the Living Dead» του 1963 και το «Die! Die» του 1965, πήρε έναν ρόλο ζωής, στην ταινία «The Dirty Dozen» του 1967, που του άλλαξε την καριέρα στον κινηματογράφο
Ο Σάδερλαντ είχε πει στον Guardian το 2005 ότι αρχικά είχε μια ατάκα στην ταινία The Dirty Dozen, μέχρι που ο Κλιντ Γουόκερ αρνήθηκε να παίξει μια σκηνή που απαιτούσε να υποδυθεί έναν στρατηγό. Σύμφωνα με τον Σάδερλαντ, ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Όλντριτς, ο οποίος δεν ήξερε το όνομά του, ξαφνικά γύρισε και του είπε: «Εσύ! Με τα μεγάλα αυτιά! Εσύ να το κάνεις!».
Ήταν ιδανικός στον ρόλο του έξυπνου και αλαζονικού ενώ το ιδιαίτερο, πλάγιο χαμόγελο και η νεανική γοητεία του, τράβηξαν την προσοχή του παραγωγού Ίνγκο Πρέμινγκερ, ο οποίος του έδωσε τον ρόλο του αντι-αυταρχικού Χόκεϊ Πιρς στην κωμική επιτυχία «MASH» του 1970.
Από τις απειλές απόλυσης του Άλτμαν στην… αποθέωση
Λόγω του «MASH», ο Σάδερλαντ και ο συμπρωταγωνιστής του Έλιοτ Γκουλντ, στον ρόλο του «Trapper John», αναδείχτηκαν σε μεγάλα ονόματα του Χόλιγουντ. Ωστόσο, οι ηθοποιοί δυσκολεύτηκαν να προσαρμοστούν στην αυτοσχεδιαστική και συχνά χαοτική προσέγγιση του σκηνοθέτη Ρόμπερτ Άλτμαν.
Σύμφωνα με τον Σάδερλαντ, ο σκηνοθέτης προσπάθησε να τον απολύσει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, αλλά ο Πρέμινγκερ επέμεινε να μείνει.
Ο Άλτμαν, σε συνέντευξή του στο Playboy το 1976, υπενθύμισε ότι ο Σάδερλαντ λάτρευε το σκηνοθετικό του στυλ. «Ο αυτοσχεδιασμός του ήταν βαθύς. Είναι ένας φοβερός ηθοποιός», είχε πει.
Ο Σάδερλαντ συμπρωταγωνίστησε επίσης με τον Γκουλντ στην πρωτοποριακή μαύρη κωμωδία «Little Murders» του 1971 με τον Άλαν Άρκιν και ξανά στην αποτυχημένη ταινία «SPYS» του σκηνοθέτη Ίρβιν Κέρσνερ το 1974.
Στην ταινία δράσης του 1970 «Kelly’s Heroes» με θέμα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σάδερλαντ συνεργάστηκε με τον Κλιντ Ίστγουντ, υποδυόμενος τον λοχία Oddball.
Η επιθεώρηση γνωστή και ως… «F*@k the Army»
Στη συνέχεια, ο Σάδερλαντ «μεταμορφώθηκε» σε έναν πιο ρομαντικό ηθοποιό, λόγω της ταινίας «Klute» του 1971. Ένα θρίλερ σε σκηνοθεσία του Άλαν Πάκουλα με συμπρωταγωνίστρια την Τζέιν Φόντα. Υποδύθηκε έναν προβληματικό ντετέκτιβ που ερωτεύεται ένα call girl (Φόντα) το οποίο προστατεύει από έναν σαδιστή δολοφόνο.
Η Φόντα κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ηθοποιού στη ταινία, δίνοντας τα εύσημα στον Ντόναλντ Σάδερλαντ λόγω «όλων των έντονων συναισθημάτων που βίωνε» μαζί του, μέσα από τα γυρίσματα.
Σάδερλαντ και Φόντα ανέπτυξαν εκείνη την εποχή ερωτική σχέση η οποία πυροδότησε την αντιπολεμική στάση του ηθοποιού. Ο Σάδερλαντ συμμετείχε στους Βετεράνους του Βιετνάμ κατά του Πολέμου και μαζί με τους Πίτερ Μπόιλ και Χάουαρντ Χέσεμαν, οργάνωσε μαζί με την Φόντα, μια επιθεώρηση με τίτλο FTA (Free the Army, ευρέως γνωστό ως F*@k the Army).
Τότε μάλιστα, το FBI έθεσε υπό παρακολούθηση τόσο τον Σάδερλαντ όσο και την Φόντα, ενώ και το Πεντάγωνο είχε ενοχληθεί.
Μυστικές υπηρεσίες παρακολουθούσαν τον Σάδερλαντ
Ο Ντόναλντ Σάδερλαντ είχε πέσει θύμα της ψυχροπολεμικής αντιπαλότητας Δύσης-Ρωσίας, όπως αποκάλυψαν πριν από λίγα χρόνια τα αμερικανικά αρχεία.
Ο Ντόναλντ Σάδερλαντ, βρισκόταν ανάμεσα στα ονόματα εκλεκτών Αμερικανών, που όμως ενοχλούσαν το κατεστημένο των ΗΠΑ, σε μια περίοδο που προσπαθούσε να πείσει το αμερικανικό κοινό για το πόσο αναγκαίος ήταν δήθεν ο Πόλεμος στο Βιετνάμ.
Σύμφωνα με το Variety, το 2017 ήρθαν στο φως της δημοσιότητας νέα στοιχεία που αποκάλυπταν ότι η Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) είχε δημιουργήσει μια ειδική λίστα παρακολούθησης (Watch List) προσώπων και φορέων, μεταξύ των οποίων ήταν ο Καναδός ηθοποιός και ενάντιος του πολέμου στο Βιετνάμ.
Η NSA υιοθέτησε δύο διαφορετικές συνταγματικά «αμφισβητήσιμες πρακτικές» που αφορούν τη παρακολούθηση πολιτών των ΗΠΑ, σύμφωνα με αποχαρακτηρισμένα αρχεία που δημοσίευσε το Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον.
Στα μέσα των 70s, μια ειδική της Γερουσίας, με επικεφαλής τον γερουσιαστή Φρανκ Τσέρτς, ερεύνησε τέτοιες «πρακτικές» της NSA, συμπεριλαμβανομένου του λεγόμενου προγράμματος Watch List, το οποίο παρακολουθούσε τις διεθνείς επικοινωνίες ακτιβιστών κατά του πολέμου του Βιετνάμ και άλλων υποτιθέμενων «ανατρεπτικών στοιχείων».
Η άλλη πρακτική ήταν η δημιουργία ενός ογκώδους συστήματος αρχειοθέτησης από την NSA για εξέχοντες πολίτες των ΗΠΑ των οποίων τα ονόματα εμφανίζονταν στο Signals Intelligence (SIGINT). Ήταν ένα απόρρητο σύστημα αρχειοθέτησης (φακέλωμα), που όμως εγκαταλείφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1970 και καταστράφηκε το 1974
Τα αρχεία για γνωστούς Αμερικανούς ήταν προϊόν των σαρωτικών προσπαθειών της NSA να παρακολουθεί τις επικοινωνίες των αντιπάλων του Ψυχρού Πολέμου και να εντοπίσει τα άτομα που αναφέρονται σε αυτά.
Όταν ο Σάδερλαντ μπήκε στην «Watch List» του FBI
Το τεράστιο φακέλωμα ξεπέρασε σε όγκο το 1.000.000 ονόματα, συμπεριλαμβανομένων 73.000 πολιτών των ΗΠΑ που αναφέρονται στο SIGINT.
Ανάμεσά τους ήταν πολιτικοί, επιχειρηματίες, συνδικαλιστές, προσωπικότητες του Χόλιγουντ και δημοσιογράφοι, από Γερουσιαστές, όπως ο Γουόλτερ Μοντέιλ και την ηθοποιό Τζόαν Γουντογουόρντ μέχρι τον διεθύνοντα σύμβουλο της IBM Τόμας Γουότσον και τον Πρόεδρο της United Auto Workers, Λέοναρντ Γούντκοκ.
Μετά από αίτημα του FBI, ο Ντόναλντ Σάδερλαντ μπήκε με τη σειρά του στη λίστα παρακολούθησης.
Η σατιρική κωμωδία M*A*S*H
Ένας από τους λόγους, ήταν φυσικά ο πρωταγωνιστικός του ρόλος στην επική σατιρική κωμωδία M*A*S*H (Κ.Ι.Μ.Α.Σ., δηλαδή, Κινητή Ιατρική Μονάδα Αμερικανικού Στρατού, σε σκηνοθεσία α Ρόμπερτ Όλτμαν. Το μυθιστόρημα του Ρίτσαρντ Χούκερ αναφέρεται σε μια κινητή μονάδα γιατρών στον Πόλεμο της Κορέας το 1950-1953.
Ωστόσο, ο σκηνοθέτης είχε στόχο να σατιρίσει και να καυτηριάσει τον Πόλεμο του Βιετνάμ.
Η ταινία σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία με αποτέλεσμα να ακολουθήσει και τηλεοπτική σειρά με τον τίτλο MAS*H.
Πολλοί ήταν εκείνοι που επαίνεσαν τον Ντόναλντ Σάδερλαντ με τη στάση του, δείχνοντας πως ήταν στην «σωστή πλευρά της ιστορίας».
