Τα αλλεπάλληλα ρεκόρ ζέστης που ξεκίνησαν πέρυσι το καλοκαίρι συνεχίζονται, μέχρι σήμερα, σε ολόκληρο τον πλανήτη, ωθώντας τον πλανήτη πιο κοντά σε ένα επικίνδυνο όριο που τα έθνη έχουν δεσμευτεί να μην ξεπεράσουν.
Τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα από Ευρωπαίους κλιματικούς επιστήμονες έδειξαν ότι ο Μάιος ήταν ο 12ος συνεχόμενος μήνας κατά τον οποίο η μέση παγκόσμια θερμοκρασία ξεπέρασε όλες τις παρατηρήσεις από το 1850, και πιθανώς οποιαδήποτε αντίστοιχη περίοδο τα τελευταία 100.000 χρόνια.
Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, σύμφωνα με την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες ήταν κατά μέσο όρο 1,6 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας-ορόσημο του 2015 στο Παρίσι, ηγέτες του κόσμου είχαν δεσμευτεί να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας της Γης σε 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, για να αποτρέψουν ορισμένες από τις χειρότερες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Το γεγονός ότι ο πλανήτης ξεπέρασε αυτό το όριο για δώδεκα μήνες δεν ισοδυναμεί με μόνιμη μετατόπιση, αλλά οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι είναι πιθανό να συμβεί ξανά – μέσα σε λίγα χρόνια.
Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός ανακοίνωσε πως είναι πολύ πιθανό ότι, για τουλάχιστον ένα ημερολογιακό έτος στα επόμενα πέντε, οι θερμοκρασίες να υπερβούν και πάλι τον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Αυτή η πρωτοφανής άνοδος της θερμοκρασίας, η οποία εξέπληξε τους επιστήμονες, οδήγησε τα Ηνωμένα Εθνη σε επείγουσα έκκληση να απαγορεύσουν στις εταιρείες ορυκτών καυσίμων να διαφημίζονται και να ενθαρρύνουν το κοινό να σταματήσει να χρησιμοποιεί τα προϊόντα τους.
«Τον τελευταίο χρόνο, συνεχώς ανέβαινε η θερμοκρασία», δήλωσε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες σε ειδική ομιλία στη Νέα Υόρκη. «Ο πλανήτης προσπαθεί να μας πει κάτι. Αλλά εμείς δεν φαίνεται να τον ακούμε».
Οι ερευνητές έχουν συνδέσει την άνοδο των θερμοκρασιών με το κλιματικό μοτίβο και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Πριν από μια δεκαετία, οι επιστήμονες είχαν εκτιμήσει ότι οι πιθανότητες ο πλανήτης να θερμανθεί κατά 1,5 βαθμό Κελσίου μέχρι το 2020 ήταν σχεδόν μηδενικές. Τώρα, η πιθανότητα να συμβεί αυτό μέχρι το 2028 εκτιμάται ότι είναι 80%.
Ενα ετήσιο κύμα-ρεκόρ
Τα παγκόσμια ρεκόρ θερμοκρασίας έχουν καταρριφθεί από τον περασμένο Ιούνιο, καθώς ένα εκρηκτικό Ελ Νίνιο άρχισε να απελευθερώνει τεράστιες ποσότητες θερμότητας από τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Ανά περιόδους, τα σχετικά θερμότερα νερά συγκεντρώνονται κατά μήκος του Ισημερινού στον κεντρικό και ανατολικό Ειρηνικό, μεταφέροντας θερμότητα και υγρασία στην ατμόσφαιρα, προκαλώντας ακραία κύματα καύσωνα, πλημμύρες και ξηρασίες σε όλο τον κόσμο.
Για πρώτη φορά τον Ιούλιο, οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν το όριο αύξησης του 1,5 βαθμού Κελσίου για έναν ολόκληρο μήνα.
Αυτή η τάση συνεχίστηκε σε μεγάλο βαθμό. Οι θερμοκρασίες του αέρα στην επιφάνεια της Γης τον περασμένο μήνα ήταν, κατά μέσο όρο 1,5 βαθμό Κελσίου υψηλότερες από τον παγκόσμιο μέσο όρο της περιόδου 1850-1900, σύμφωνα με το Copernicus.
Μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη από ομάδα 57 επιστημόνων διαπίστωσε ότι ανθρώπινες δραστηριότητες ευθύνονται για το 92% της αύξησης της θερμοκρασίας που παρατηρήθηκε το 2023, το θερμότερο έτος που έχει καταγραφεί στον πλανήτη.
Ο ρυθμός της αύξησης της θερμοκρασίας την τελευταία δεκαετία είναι πρωτοφανής. Αν και τα δεδομένα δεν επιτρέπουν στους επιστήμονες να προσδιορίσουν πόσο θερμή ήταν μια μέρα ή μια περίοδος μηνών πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια, ωστόσο δίνουν την εικόνα ότι ο πλανήτης δεν έχει ξαναβιώσει τόσο γρήγορη και απότομη αύξηση θερμοκρασίας από το τέλος της τελευταίας εποχής των παγετώνων πριν από περίπου 125.000 χρόνια.
