“…. Όλοι αντιλαμβανόμαστε την έκτακτη και επιτακτική ανάγκη της κάλυψης των αναγκών ύδρευσης, όμως θεωρούμε παράλληλα ότι το γεγονός αυτό θα πρέπει να προκαλέσει τον προβληματισμό όλων μας σε δύο καίρια ζητήματα, τη διαχείριση του νερού και την αισθητική….”
Ποιος το αναφέρει αυτό και γιατί; Ο λόγος για το Σύλλογο Μηχανικών Νάξου, ο οποίος μετά την χθεσινή συνάντηση των μελών του και με αφορμή την … έλευση μίας ακόμη μονάδας αφαλάτωσης (σ.σ. στήθηκε μπροστά στο Δημαρχείο Νάξου) παίρνει θέση για τις κινήσεις από την Δημοτική Αρχή.. Παράλληλα, μιλάει για αυτά που έπρεπε και πρέπει να γίνουν σε επίπεδο υποδομών για να αποφύγουμε στο … άμεσο μέλλον ανάλογες δράσεις που μπορεί να δίνουν λύση, όμως διαλύουν κάθε έννοια αισθητικής.
Οπως δε σημειώνουν “Η συνεχής υποβάθμιση του δημόσιου χώρου, τα container (σε αφαλατώσεις, σχολεία, νοσοκομείο, λιμάνι κλπ), τα «θερμοκήπια» στην παραλία, οι άναρχες ταμπέλες και μηχανολογικές εγκαταστάσεις στα καταστήματα, οι πρόσθετες αυθαίρετες κατασκευές σχεδόν σε κάθε κτίριο του νησιού και η έλλειψη κουλτούρας καθαρισμού και συντήρησης διαμορφώνουν σταδιακά μια εικόνα που θίγει όλους μας“.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Συλλόγου (σ.σ. σε μορφή pdf στο τέλος του άρθρου) που φέρει τις υπογραφές των Χρυσόστομου Κυπριτζή (πρόεδρος) και Εμμανουέλας Σιόντα (γραμματέας) αναφέρει:
“Από τα μέσα του φετινού χειμώνα, ήταν σαφές ότι τη φετινή ανομβρία θα ακολουθήσει ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι. Ήδη η αγροτική παραγωγή είναι πολύ μειωμένη, ενώ έχουμε μπροστά μας να καλύψουμε τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες κατανάλωσης νερού της τουριστικής σεζόν, έχοντας ελάχιστα αποθέματα νερού σε σχέση με άλλες χρονιές.
Η Δημοτική Αρχή και οι αρμόδιες υπηρεσίες, έχοντας ως στόχο να μην μείνει το νησί από νερό, κατέφυγαν στη λύση της ενοικίασης νέων μονάδων αφαλάτωσης, μια στο καρνάγιο δίπλα στην υφιστάμενη μονάδα, και μια που τοποθετήθηκε χθες ακριβώς έξω από το Δημαρχείο, μια θέση που ομολογουμένως προκαλεί δυσάρεστη έκπληξη σε κάθε περαστικό. Σύμφωνα με τους αρμόδιους φορείς πρόκειται για προσωρινές λύσεις και η τοποθέτησή τους θα διαρκέσει μερικούς μήνες για την κάλυψη των αναγκών της τουριστικής σεζόν.
Όλοι αντιλαμβανόμαστε την έκτακτη και επιτακτική ανάγκη της κάλυψης των αναγκών ύδρευσης, όμως θεωρούμε παράλληλα ότι το γεγονός αυτό θα πρέπει να προκαλέσει τον προβληματισμό όλων μας σε δύο καίρια ζητήματα, τη διαχείριση του νερού και την αισθητική.
Ως προς τη διαχείριση του νερού:
Η Νάξος θεωρείται ένα νησί με επαρκείς υδάτινους πόρους και αυτό μέχρι τώρα λειτουργούσε εφησυχαστικά στο μείζον πρόβλημα της λειψυδρίας. Η κλιματική κρίση όμως θα οξύνει συνεχώς το πρόβλημα καθώς χρονιές όπως η φετινή θα είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Επομένως πρέπει να προγραμματίσουμε άμεσα να γίνουν τα απαραίτητα έργα που θα εξασφαλίζουν μόνιμα επάρκεια σε ύδρευση και άρδευση, αλλιώς κάθε χρόνο θα προσθέτουμε μια νέα μονάδα αφαλάτωσης δίπλα στις ήδη υφιστάμενες.
Στα πλαίσια της διαβούλευσης για το Τοπικό Πολεοδομικό Σχέδιο, για το ζήτημα του νερού, ο Σύλλογός μας πρότεινε τα εξής:
- Την αποπεράτωση του φράγματος του Τσικαλαριού.
- Συμπληρωματικά να γίνουν μικρές υδατοδεξαμενές σε θέσεις που είναι ήδη γνωστές (μελέτη ΚΑΠΕ), καθώς και μικρά φράγματα ανάσχεσης που θα συγκρατούν το νερό και θα προστατεύουν τις πεδινές περιοχές από πλημμύρες.
- Να γίνει ορθολογική χρήση των υπόγειων υδάτων.
- Το ΤΠΣ να προσδιορίσει τις κατάλληλες θέσεις για τις απαιτούμενες μόνιμες αφαλατώσεις. Η μεγάλη κατανάλωση ρεύματος που απαιτούν μπορεί να καλυφθεί από φωτοβολταικά όπως συμβαίνει στην Πάρο.
- Να είναι υποχρεωτική η κατασκευή στέρνας συλλογής ομβρίων σε όλες τις νέες κατασκευές.
- Να ληφθούν μέτρα ως προς τις πισίνες και τα τζακούζι.
- Την κατασκευή ενός 3ου σταδίου επεξεργασίας στον ΒΙΟΚΑ ώστε το νερό να μην αποβάλλεται στη θάλασσα αλλά να χρησιμοποιηθεί στην άρδευση του κάμπου.
- Να εκσυγχρονιστεί το δίκτυο διανομής και να ελέγχεται η χρήση του για να μην υπάρχουν διαρροές.
- Να ελέγχονται οι γεωτρήσεις και η χρήση φυτοφαρμάκων που μολύνουν τον υδροφόρο ορίζοντα.
- Τη συντήρηση των καναλιών άρδευσης στους κάμπους της Νάξου, τα οποία προστατεύουν από πλημμυρικά φαινόμενα και συγκρατούν το νερό πριν χυθεί στη θάλασσα.
- Η τιμολογιακή πολιτική του νερού να είναι τέτοια που να αποτρέπει τη σπατάλη.
Ως προς την αισθητική:
Όπως λέγεται, ένας πολιτισμός που υπηρετεί το κάλλος δεν σβήνει ποτέ. Αντίστοιχα και ένας τουριστικός προορισμός, όταν επενδύει στην αισθητική, μπορεί να βλέπει με αισιοδοξία το μέλλον. Η Νάξος συνδυάζει ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον με ένα μοναδικό σύνολο μνημείων και οικιστικών συνόλων και για το λόγο αυτό είναι ένας δημοφιλής τουριστικός προορισμός. Δυστυχώς όμως αυτό το κεφάλαιο του νησιού μας χρόνο με το χρόνο το σπαταλάμε και το υποβαθμίζουμε. Αυτή η εικόνα θα πρέπει να αντιστραφεί προς όφελος όλων μας. Η παράμετρος της αισθητικής θα πρέπει να γίνει συνείδηση στον καθένα μας, σε κάθε τομέα. Η συνεχής υποβάθμιση του δημόσιου χώρου, τα container (σε αφαλατώσεις, σχολεία, νοσοκομείο, λιμάνι κλπ), τα «θερμοκήπια» στην παραλία, οι άναρχες ταμπέλες και μηχανολογικές εγκαταστάσεις στα καταστήματα, οι πρόσθετες αυθαίρετες κατασκευές σχεδόν σε κάθε κτίριο του νησιού και η έλλειψη κουλτούρας καθαρισμού και συντήρησης διαμορφώνουν σταδιακά μια εικόνα που θίγει όλους μας.
Ας διδαχθούμε από τη συνήθεια των παππούδων μας, που κάθε άνοιξη ασβεστώνανε όλοι μαζί τόσο τα σπίτια τους, όσο και τους κοινόχρηστους χώρους του χωριού τους, όχι για τους τουρίστες, αλλά για να απολαμβάνουν οι ίδιοι ένα περιποιημένο και καλαίσθητο περιβάλλον.
